Το παιχνίδι του Νετανιάχου με τη φωτιά

του Γιώργου Λυκοκάπη*

Πλήθος Ιρανών συμμετείχε στις εορταστικές εκδηλώσεις για την 35η επέτειο της ισλαμικής επανάστασης. Λίγες ώρες πριν είχαν προηγηθεί οι βομβαρδισμοί της ισραηλινής αεροπορίας έναντι στρατιωτικών εγκαταστάσεων του Ιράν στην Συρία. Η ατμόσφαιρα ήταν τεταμένη σε όλη την χώρα. Η ομιλία του Ιρανού προέδρου Χασάν Ρουχανί στο συγκεντρωμένο πλήθος αναμενόταν με μεγάλο ενδιαφέρον.

Παραδόξως ο Ρουχανί δεν εξαπέλυσε, όπως αναμενόταν, σκληρή ρητορική επίθεση εναντίον των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Η ομιλία του δεν θύμιζε σε τίποτα την αντιαμερικανική και αντιισραηλινή ρητορεία του σκληροπυρηνικού πρώην Ιρανού προέδρου Αχμαντινετζάντ. Ο σημερινός Ιρανός πρόεδρος δεν αποκάλεσε τις ΗΠΑ «μεγάλο Σατανά«, ούτε απείλησε «να σβήσει το Ισραήλ από τον χάρτη«.

Αντιθέτως, ο Ρουχανί ήταν ιδιαίτερα ήπιος, μία εικόνα σίγουρα ασυνήθιστη για έναν ηγέτη του Ιράν. Στο πιο χαρακτηριστικό σημείο της ομιλίας του σημείωσε πως «οι ΗΠΑ και το Ισραήλ προσπάθησαν να διαιρέσουν το Ιράκ, την Συρία και να σπείρουν το χάος στον Λίβανο. Χάρη σε εμάς απέτυχαν«.

Ο Ιρανός πρόεδρος έχει δίκιο. Ο πιο στενός σύμμαχος του Ιράν στον αραβικό κόσμο, ο Μπασάρ αλ Ασαντ, παραμένει πρόεδρος της Συρίας. Μέσω της Χεζμπολάχ και άλλων σιιτικών παραστρατιωτικών ομάδων η Τεχεράνη ελέγχει τον Λίβανο και το Ιράκ. Το Ιράν δεν έχει ως προτεραιότητα μία στρατιωτική αντιπαράθεση με το Ισραήλ, τουλάχιστον αυτό το χρονικό διάστημα. Απόδειξη η συγκρατημένη στάση της Τεχεράνης στο ζήτημα της Ιερουσαλήμ και στα γεγονότα των προηγούμενων ημερών στην εμπόλεμη Συρία.
Οι πύραυλοι δεν γνωρίζουν σύνορα

Όλα ξεκίνησαν όταν το Ισραήλ ανακοίνωσε πως κατέρριψε ένα ιρανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος που παραβίασε τον εναέριο του χώρο. Λίγες ώρες μετά οκτώ ισραηλινά αεροσκάφη βομβάρδισαν στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ιράν στην Συρία. Το Ισραήλ συνηθίζει να κάνει επίδειξη στρατιωτικής ισχύος στην παραμικρή παραβίαση της κυριαρχίας του. Η συριακή αεράμυνα απάντησε με σφοδρότητα στην επίθεση του Ισραήλ.

Για πρώτη φορά μετά από 30 χρόνια καταρρίφθηκε στο πεδίο της μάχης ένα ισραηλινό F-16, με τους δύο πιλότους του να τραυματίζονται. Το γεγονός αυτό σχολιάστηκε ευρύτατα στον ισραηλινό Τύπο, μιας και ήταν σοβαρό πλήγμα στην εικόνα του «άτρωτου Ισραήλ». Όπως σχολίασε χαρακτηριστικά ο πτέραρχος Αμόν Αιν Νταρ «οι πύραυλοι δεν γνωρίζουν σύνορα«.

Το Ισραήλ έχει πικρή εμπειρία από το καλοκαίρι του 2006, όταν πήρε την μοιραία απόφαση να εισβάλει στον Λίβανο για να εξουδετερώσει την Χεζμπολάχ. Η σιιτική οργάνωση απέδειξε ότι έχει τρομακτική δύναμη πυρός, εκτοξεύοντας μαζικά ρουκέτες εναντίον του Βόρειου Ισραήλ. Μόλις η κυβέρνηση Ολμερτ συνειδητοποίησε ότι θα πλήρωνε βαρύ φόρο αίματος για να επικρατήσει στρατιωτικά έναντι της Χεζμπολάχ, διέταξε τον τερματισμό των επιχειρήσεων και την απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων.

Ο πιο ισχυρός στρατός του κόσμου δεν μπόρεσε να νικήσει τη σιιτική παραστρατιωτική οργάνωση του Λιβάνου. Επομένως το σίγουρο είναι πως ένας πόλεμος με το Ιράν, το οποίο ελέγχει τον σιιτικό κόσμο σε όλη την Μέση Ανατολή, δεν θα είναι ένας αμέριμνος περίπατος. Παρόλο που η κυβέρνηση του Μπέντζαμιν Νετανιάχου είναι η πιο ακραία στην ιστορία του Ισραήλ, έχει ένστικτο αυτοσυντήρησης.
Γη έναντι ειρήνης

Ο ισχυρισμός του Ισραηλινού πρωθυπουργού ότι παραβιάστηκε η κυριαρχία του Ισραήλ από ένα ιρανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος μπορεί να χαρακτηριστεί υποκριτικός. Πόσο μάλλον όταν το ίδιο το Ισραήλ παραβιάζει την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, κατέχοντας παρανόμως τα Υψίπεδα του Γκολάν από το 1967 μετά τον «Πόλεμο των 6 ημερών», αλλά και πραγματοποιεί συχνά αεροπορικές επιθέσεις.

Το Ισραήλ είχε επιστρέψει το Σινά στην Αίγυπτο, το οποίο κατείχε μετά το 1967, προκειμένου να συνάψει ειρήνη με το Κάιρο. Πράγματι, λίγα χρόνια μετά την επιστροφή, ο Ανουάρ Σαντάτ υπέγραψε την ιστορική συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ. Μέχρι και ο στρατηγός Αριέλ Σαρόν υιοθέτησε στο τέλος της πρωθυπουργικής του θητείας το δόγμα «γη έναντι ειρήνης».

Η μεγαλύτερη φυσιογνωμία του ισραηλινού στρατού χαρακτήρισε το 2003 την κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών ως «φρικτό γεγονός«. Ο Σαρόν ως πρωθυπουργός δρομολόγησε την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων και των εποίκων από την Λωρίδα της Γάζας. Ο Νετανιάχου δεν συγχώρεσε ποτέ την «προδοσία» του πολιτικού του μέντορα.
O πανικός του Νετανιάχου

Αξίζει να σταθούμε σε μία δήλωση του απόστρατου στρατηγού του Ισραήλ Αμιράμ Λεβίν. Σχολιάζοντας τις πρόσφατες επιχειρήσεις στην Συρία μίλησε για «πανικό της ισραηλινής κυβέρνησης«. Είναι ακριβώς ο ίδιος χαρακτηρισμός που χρησιμοποίησε πριν χρόνια ο Σαρόν για να περιγράψει τον Νετανιάχου. Ο παλαίμαχος στρατηγός είχε μιλήσει σε ανύποπτο χρόνο για «πανικό και έλλειψη ψυχραιμίας» στην συμπεριφορά του σημερινού πρωθυπουργού του Ισραήλ. Ο Λεβίν μίλησε και για «άλλα κίνητρα» πίσω από την επίθεση του Ισραήλ στην Συρία. Φωτογράφισε τα σκάνδαλα που εμπλέκεται ο Ισραηλινός πρωθυπουργός. Σκάνδαλα για τα οποία η Δικαιοσύνη πρότεινε την παραπομπή του Νετανιάχου σε δίκη.

Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δεν έδειξε την παραμικρή προθυμία να υποβάλει την παραίτηση του. Επομένως δεν πρέπει να αποκλείσουμε το σενάριο μιας τυχοδιωκτικής στρατιωτικής εμπλοκής του Ισραήλ, για τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης. Εκεί πρέπει να εντάξουμε τις πρόσφατες διαρροές που προκάλεσαν παγκόσμιο σοκ. Ο Νετανιάχου υποστήριξε ότι έχει ξεκινήσει συνομιλίες με τις ΗΠΑ για την μονομερή προσάρτηση των εβραϊκών εποικισμών της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης στο κράτος του Ισραήλ.

Η αμερικανική κυβέρνηση ευρισκόμενη σε δύσκολη θέση, διέψευσε τη σχετική πληροφορία. Ο Νετανιάχου θυμίζει την περίπτωση της προέδρου της Νοτίου Κορέας Παρκ Γκουν-χιε που καθαιρέθηκε για υποθέσεις διαφθοράς. Η σκληρή εθνικίστρια πολιτικός, αν και στενή σύμμαχος των ΗΠΑ, δεν γλίτωσε από την Δικαιοσύνη της Νοτίου Κορέας. Ο Νετανιάχου έχει αποδειχτεί πολιτικά εφτάψυχος και τυχερός. Μένει να δούμε αν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να τον εγκαταλείψει η τύχη οριστικά και έχει το ταπεινωτικό τέλος του πρώην πρωθυπουργού Εχούντ Ολμέρτ.