Δικαίωμα ψήφου στους Έλληνες του εξωτερικού στον τόπο διαμονής τους

Γράφει ο Μιχάλης Αράπης LLB LLM – Νομικός – Διερμηνέας –
Ελεύθερος Επαγγελματίας
Αντιπρόεδρος Ελληνορθοδόξου Κοινότητος Κάρντιφ και Νοτίου Ουαλίας

Πριν από λίγες εβδομάδες διεξήχθηκαν οι Προεδρικές εκλογές στην Τουρκία κατά τις οποίες μπορούσαν να συμμετάσχουν όλοι οι Τούρκοι πολίτες ανεξαρτήτως κατοικίας. Είτε ζούσαν εντός η εκτός της τουρικής επικράτειας, είχαν την δυνατότητα να εξασκήσουν το δημοκρατικά κατοχυρωμένο δικαίωμα τους και να μετέχουν κανονικά στην εκλογική διαδικασία. Τα τεράστια ελλείμματα δημοκρατίας και η διολίσθηση της γειτονικής Ασιατικής χώρας στον αυταρχισμό είναι γνωστά και θα αναλυθούν σε μελλοντικό άρθρο. Το κομβικό ζήτημα είναι ότι παρά την ιδιότυπη ισλαμικού τύπου εκλεγμένη δικτατορία που έχει δημιουργηθεί εκεί και παρά τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αποτελούν καθημερινό φαινόμενο και μέσο εκφοβισμού της αντιπολίτευσης και των μειονοτήτων, ακόμη και αυτή η χώρα δίνει το αυτονότητο δικαίωμα της ψήφου στους πολίτες της εν αντιθέσει με την Ελληνική Δημοκρατία που ακόμη και σήμερα δεν το πράττει. Το διαχρονικό αυτό πρόβλημα πρέπει επιτέλους να λυθεί για λόγους δημοκρατίας και ισονομίας των πολιτών.

Ειλικρινά αδυνατώ να καταλάβω πως είναι δυνατόν να υπάρχει ο παραμικρός ενδοιασμός σε ένα τέτοιο ζήτημα που αφορά όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου και πολιτικών πεποιθήσεων.

Συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα

Αρχικά πρέπει να τονιστεί ότι το δικαίωμα ψήφου για τους πολίτες της Ελληνικής Δημοκρατίας που διαβιούν στο εξωτερικό δεν είναι απλά αίτημα αλλά είναι Συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα. Σύμφωνα με το Ελληνικό Σύνταγμα Αναθεώρηση του 2001 (άρθρο 51 § 4) προβλέπει, ότι οι Έλληνες πολίτες που βρίσκονται εκτός της Ελληνικής Επικράτειας (της χώρας δηλαδή), δεν αποκλείονται αυτομάτως από την εκλογική διαδικασία αλλά μπορούν να ασκήσουν τα εκλογικό τους δικαίωμα υπό προυποθέσεις. Το προαναφερθέν άρθρο ορίζει ότι το Ελληνικό Κοινοβούλιο πρέπει να υιοθετήσει σχετικό εκτελεστικό νόμο του Συντάγματος με αυξημένη πλειοψηφία δηλαδή τα 2/3 των βουλευτών (200). Σε αντίθεση δηλαδή με κάθε άλλο νομοθέτημα συμπεριλαμβανομένων και των υψίστης εθνικής σημασίας μνημονιακών δεσμεύσεων για τα οποία αρκούν απλά 151 ψήφοι, το κρίσιμο ζήτημα της απρόσκοπτης εξάσκησης των δημοκρατικών δικαιωμάτων των Ελλήνων πολιτών υπόκειται σε ειδική κατηγορία.

Το πρόβλημα αφορά το δικαίωμα ψήφου στις εθνικές εκλογές παρ’ότι υπάρχει ήδη το δικαίωμα ψήφου στις Ευρωεκλογές που μπορούμε να το ασκήσουμε κανονικά στις κατά τόπους έμμισθες προξενικές αρχές της χώρας διαβίωσης μας. Κοινώς για εμάς που ζούμε στο Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ) μπορούμε να εξασκήσουμε τα εκλογικά μας δικαιώματα στο Λονδίνο που είναι το μόνο έμμισθο προξενείο που έχουμε στη χώρα αφού τα άλλα είναι επίτιμα και άρα άμισθα.

Ορισμός του Έλληνα του εξωτερικού

Για να μην υπάρχει σύγχυση πρέπει να τονιστεί ότι με τον όρο δικαίωμα ψήφου στους Έλληνες του εξωτερικού εννοούμε ψήφο μόνο σε Έλληνες πολίτες. Δηλαδή για όσους έχουν αυτό που λέμε στην καθημερινότητα μας ελληνική υπηκοότητα – Greek/Hellenic Citizenship. (Ο νόμος το ορίζει ως ιθαγένεια αλλά επειδή ο όρος αυτός έχει και άλλη έννοια και προκαλείται περαιτέρω σύγχυση δεν το αναφέρω έτσι.) Δηλαδή είναι το δικαίωμα των Ελλήνων πολιτών που ζουν στο εξωτερικό (Greek Citizens abroad) να ψηφίζουν στον τόπο διαμονής τους.

Αφορά πολίτες της Ελληνικής Δημοκρατίας που είναι εγγεγραμμένοι σε εκλογικούς καταλόγους και θα ψήφιζαν κανονικά αν βρίσκονταν την ημέρα των Εθνικών εκλογών στην Ελλάδα. Το πρόβλημα προκύπτει επειδή απλά κάποια στιγμή μετοίκησαν σε άλλη χώρα της Ευρωπαικής Ένωσης (Ε.Ε.) ή μετανάστευσαν σε οποιαδήποτε άλλη τρίτη χώρα (δηλαδή εκτός Ε.Ε.).

Άρα δεν εννοούμε την ομογένεια γενικότερα που έχει εθνολογική έννοια και περιλαμβάνει όλο τον ελληνισμό (Ελλάδα, Κύπρο, διασπορά).

Ούτε φυσικά εννοούμε παιδιά (μετανάστες πρώτης γενιάς), ή εγγόνια (μετανάστες δεύτερης γενιάς) Ελλήνων που έφυγαν προ δεκαετιών ή όπως κάποιοι δήθεν ανησυχούν απόγονοι κάποιων που έφυγαν προηγούμενους αιώνες (!) με τη σταφιδική κρίση του 1893… Τίποτα από όλα αυτά δεν ισχύει και είναι θλιβερό ότι κάποιοι στήν προσπάθεια τους να αρνηθούν στους Έλληνες πολίτες το δημοκρατικό τους δικαίωμα τρομοκρατούν τον λαό με χονδροειδή ψέματα και ανακρίβειες.

Ο κόσμος δικαιολογημένα μπερδεύεται και πολλοί συμπατριώτες μας έχουν παραπληροφορηθεί γιατί εσφαλμένα θεωρούν ότι εννοούμε δικαίωμα ψήφου για πολλά εκατομμύρια κόσμου. Κάτι τέτοιο θα ήταν όντως λάθος και θα αλλοίωνε πραγματικά το εκλογικό σώμα.

Κυρίως το μεγάλο ζήτημα και ο αγώνας γίνεται για το περίπου μισό εκατομμύριο Ελλήνων πολιτών που έφυγε από τη χώρα μας τα χρόνια της κρίσης.

Νέες και νέους κυρίως  Έλληνες, επιστήμονες επί το πλείστον, που έφυγαν λόγω της χρεοκοπίας της ελληνικής οικονομίας του 2010 προς αναζήτηση εργασίας και ενός αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου σε κάποια άλλη χώρα κυρίως εντός της Ε.Ε.

Δεν φτάνει λοιπόν που αποχωρίστηκαν την οικογένεια τους, τους φίλους τους, την ίδια τους τη ζωή αλλά καλούνται να αγωνιστούν για να έχουν δικαίωμα ψήφου όπως είχαν και πρίν αναχωρήσουν από τη πατρίδα τους, χωρίς να πρέπει να ταξιδέψουν στην Ελλάδα.

Ταξικές διακρίσεις σε βάρος Ελλήνων πολιτών

Ζω μόνιμα στο Ηνωμένο Βασίλειο και βλέπω τους πολίτες των άλλων χωρών να ψηφίζουν κανονικότατα στις εθνικές εκλογές των χωρών τους είτε στο Λονδίνο είτε σε άλλες περιφερειακές πόλεις. Χαρακτηριστικά, οι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας που κάνουμε παρέα και εκκλησιαζόμαστε μαζί, οδηγούν λιγότερο από μία ώρα από το Κάρντιφ (Cardiff) όπου ζούμε και πηγαίνουν να ψηφίσουν στο προξενείο τους στο Μπρίστολ (Bristol). Ακόμη χειρότερα και πιο απογοητευτικό για εμάς είναι να βλέπουμε τους πολίτες της Τουρκίας να πηγαίνουν να ψηφίζουν στις εκλογές τους όπως έκαναν πρόσφατα σε όποια χώρα και να βρίσκονται, ΗΒ, Γερμανία, Γαλλία, ακόμα και στην Ελλάδα… Είναι πραγματικά θλιβερό για εμάς και διερωτώμαι αν αυτή η άρνηση εκ μέρους της πολιτείας ειναι δημοκρατική.

Αν πάρουμε το αεροπλάνο και χάσουμε χρόνο και κάνουμε έξοδα έχουμε κανονικά δικαιώματα ενώ αν δεν μπορούμε να φύγουμε ή δεν έχουμε τα χρήματα για να ταξιδέψουμε μας στερούν τα δημοκρατικά μας δικαιώματα; Η εξάσκηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων πρέπει να βασίζεται στην ισότητα και να μην γίνονται διακρίσεις μεταξύ των πολιτών όπως γίνονται τώρα. Δεν πρέπει να γίνεται με ταξικά και οικονομικά κριτήρια που να στερούν από τους μη έχοντες οικονομική δυνατότητα να ταξιδέψουν το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι διότι έτσι καταλύεται η έννοια της ισονομίας και επι της ουσίας η ίδια η δημοκρατία. Ουσιαστικά με την στέρηση αυτού του θεμελιώδους δικαιώματος η ελληνική πολιτεία τιμωρεί τους φτωχούς που έφυγαν προς αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης στο εξωτερικό και δεν μπορούν να ξοδέψουν χρήματα για να πάνε στην Ελλάδα να ψηφίσουν. Στερούν όμως την ψήφο ακόμη και σε αυτούς που έχουν την οικονομική δυνατότητα αλλά δεν μπορούν να ταξιδέψουν για προσωπικούς, οικογενειακούς ή επαγγελματικούς λόγους.

Αυτή η διαχρονική και πρωτοφανής αδικία απέναντι σε λαό δυτικού κράτους είχε τεθεί ως πολιτικό ζήτημα και στο παρελθόν την περίοδο 2007-08 από την τότε Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αλλά δεν ψηφίστηκε αφού διεφώνησε τότε το ΠΑ.ΣΟ.Κ και ο ΣΥΝ/ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με αποτέλεσμα να μην μπορούν να συγκεντρωθούν οι 200 ψήφοι και έτσι να μην έρθει προς ψήφιση στην ολομέλεια. Ύστερα από μία δεκαετία και υπό τις νέες συνθήκες πρέπει σύσσωμο το πολιτικό προσωπικό της χώρας να πράξει το αυτονόητο και να υπερψηφίσει τον απαραίτητο νόμο άμεσα ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί από τις επόμενες εθνικές εκλογές.

Πάντα θέλω να βλέπω την Ελλάδα ως μια δυτικού τύπου σύγχρονη ευρωπαική δημοκρατία, έτσι την παρουσιάζω στους συνομιλητές μου και έτσι θέλω να αντιμετωπίζεται διεθνώς. Με αυτό το τρόπο όμως και η ίδια η πατρίδα μας οφείλει να αντιμετωπίζει τους πολίτες της. Εν κατακλείδι, διεκδικούμε και απαιτούμε τα Συνταγματικώς κατοχυρωμένα δημοκρατικά μας δικαιωματα που δίνει στούς πολίτες της μέχρι και η Τουρκία. Η Ελλάδα θα πρέπει να σεβαστεί τη δημοκρατία, τους πολίτες της και να εφαρμόσει απλά και άμεσα ότι και όλες οι άλλες χώρες.

Σημείωση: Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην Ανεξάρτητη Εβδομαδιαία Ελληνική Εφημερίδα του Λονδίνου Ελευθερία που κυκλοφορεί σήμερα στην βρετανική πρωτεύουσα.

Ολόκληρη την εφημερίδα μπορείτε να την διαβάσετε στον σύνδεσμο: http://www.eleftheria.co.uk/pdf/75201893940Eleftheria_939.pdf