Αφιέρωμα: Έγχρωμες επαναστάσεις (Α΄Μέρος)

Γράφει ειδικός συνεργάτης του Geopolitics
Επιμέλεια:Geopolitics Editorial Team

Η έγχρωμη επανάσταση (ορισμένες φορές αναφερόμενη και ως επανάσταση των χρωμάτων) είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται ευρέως από τα παγκόσμια μέσα μαζικής ενημέρωσης για να περιγράψει διάφορα συναφή κινήματα που αναπτύχθηκαν σε αρκετές χώρες στην πρώην Σοβιετική Ένωση και τα Βαλκάνια στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Ο όρος έχει επίσης εφαρμοστεί σε διάφορες επαναστάσεις αλλού, συμπεριλαμβανομένης της Μέσης Ανατολής. Ορισμένοι παρατηρητές (όπως ο Τζάστιν Ραϊμόντο και ο Μάικλ Λιντ) χαρακτήρισαν τα γεγονότα ως ένα επαναστατικό κύμα, το οποίο προέρχεται από την Επανάσταση της Λαϊκής Εξουσίας του 1986 (γνωστή και ως «Κίτρινη Επανάσταση») στις Φιλιππίνες.

Συνήθως βασίζονται στην αντίσταση των πολιτών. Οι μέθοδοι αντίστασης που χρησιμοποιούνται, όπως οι διαδηλώσεις, οι απεργίες και οι παρεμβάσεις, αποσκοπούν στο να διαμαρτυρηθούν ενάντια στις κυβερνήσεις που θεωρούν διεφθαρμένες ή / και αυταρχικές και να υποστηρίξουν τη δημοκρατία, ενώ δημιούργησαν επίσης ισχυρή πίεση για αλλαγή. Αυτά τα κινήματα γενικά υιοθέτησαν ένα συγκεκριμένο χρώμα ή λουλούδι ως σύμβολο τους. Οι έγχρωμες επαναστάσεις είναι αξιοσημείωτες για το σημαντικό ρόλο των μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ) και ιδιαίτερα των φοιτητών ακτιβιστών στην οργάνωση δημιουργικής μη βίαιης αντίστασης.

Τέτοια κινήματα είχαν ένα μέτρο επιτυχίας, όπως για παράδειγμα στην Επανάσταση της Μπουλντόζας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας (2000), στην Επανάσταση των Τριαντάφυλλων της Γεωργίας (2003) και στην Πορτοκαλί Επανάσταση της Ουκρανίας (2004). Στις περισσότερες αλλά όχι σε όλες τις περιπτώσεις, μαζικές διαμαρτυρίες στο δρόμο ακολούθησαν αμφισβητούμενες εκλογές ή αιτήματα για δίκαιες εκλογές και οδήγησαν στην παραίτηση ή στην ανατροπή ηγετών που θεωρούνταν από τους αντιπάλους τους αυταρχικοί. Ορισμένα γεγονότα έχουν ονομαστεί “έγχρωμες επαναστάσεις” αλλά διαφέρουν από τις παραπάνω περιπτώσεις σε ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά. Παραδείγματα περιλαμβάνουν την Επανάσταση του Κέδρου του Λιβάνου (2005) και τη Μπλε Επανάσταση του Κουβέιτ (2005).

Τα κυβερνητικά στελέχη στη Ρωσία, όπως ο υπουργός άμυνας Σεργκέι Σόιγκου και ο υπουργός εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, δήλωσαν ότι οι έγχρωμες επαναστάσεις αποτελούν μια νέα μορφή πολέμου. Ο πρόεδρος Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία πρέπει να εμποδίσει τις έγχρωμες επαναστάσεις: «Βλέπουμε σε ποιες τραγικές συνέπειες οδήγησε το κύμα των λεγόμενων έγχρωμων επαναστάσεων. Για εμάς αυτό είναι ένα μάθημα και μια προειδοποίηση. Πρέπει να κάνουμε ότι είναι απαραίτητο για να μην συμβεί κάτι παρόμοιο στη Ρωσία».

Στο αφιέρωμα που ακολουθεί θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μια γενική εικόνα, προκειμένου οι αναγνώστες του Geopolitics and Daily News να μπορούν να κατανοήσουν πώς και γιατί χρησιμοποιείται ως νέα μορφή πολέμου.

Τα Παγκόσμια Δίκτυα στις Χρωματιστές Επαναστάσεις 

Η γενική ιδέα των σύγχρονων γεωπολιτικών αψιμαχιών περιλαμβάνει τη μέριμνα της δημιουργίας και λειτουργίας δικτύων. Η έννοια του δικτύου ή μίας δικτυακής αρχής περιλαμβάνει την ανταλλαγή πληροφοριών, το μέγιστο δυνατό γεωγραφικό εύρος της παραγωγής αυτών, την πρόσβαση, τη διανομή και την επανατροφοδότηση. Το δίκτυο είναι το βασικό στοιχείο στο χώρο της πληροφορίας, στον οποίο οι πληροφοριακές επιχειρήσεις διεξάγονται με στόχο την επίτευξη πολιτικών, οικονομικών, πληροφοριάκων, τεχνικών και στρατιωτικών αντικειμενικών σκοπών. Η μετουσίωση του δικτύου σε συστημικό εργαλείο έφερε την αλληλεπίδραση σε έννοιες που στο παρελθόν θεωρούνταν ξεχωριστά φαινόμενα.

Η βασική αρχή για τη διεξαγωγή σύγχρονων γεωπολιτικών πολέμων είναι η θεωρία του «Κεντρώου Δικτύου» ή πιο απλά net-centrism. Το net-centrism είναι η πεποίθηση πως τα δίκτυα (οποιασδήποτε φύσης) που χρησιμοποιεί ο επιτιθέμενος μπορούν να διεισδύσουν στην κοινωνία και να τη χειραγωγήσουν αλλάζοντας αρχές πεποιθήσεις και αξίες.. Αυτή η βασική αρχή στηρίζεται σε τρία αξιώματα:

1. Ο σύγχρονος κόσμος δεν καθορίζεται μόνο από εμπορικούς διαδρόμους που σχετίζονται με μεταγωγές αγαθών και υπηρεσιών, αλλά και από πληροφοριακά και τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, τα οποία σχηματίζουν το σκελετό του παγκόσμιου πληροφοριακού χώρου (πληροφοριακοί διάδρομοι).

2. Η παγκόσμια ιστορική διαδικασία είναι μία ενοποιημένη παγκόσμια διαδικασία συγκρούσεων, αλληλοβοήθειας ή ουδέτερης συνύπαρξης των ανθρώπινων κοινωνιών οι οποίες οργανώνονται με ιεραρχικές (κάθετες) αρχές και δικτυακές (οριζόντιες) αρχές. Λόγω του εύρους των οριζόντιων αρχών το «κεντρώο δίκτυο» δύναται να υπερισχύσει στο μέλλον. Οι οριζόντιες και κάθετες δικτυακές δομές με διάφορη προέλευση, σκοπό, αριθμητική ισχύ, γεωγραφικά και χρονικά όρια και νομικό καθεστώς, είναι από κοινού τόσο αντικείμενα όσο και υποκείμενα της παγκόσμιας ιστορικής διαδικασίας και η αλληλεπίδρασή τους εξυπηρετεί την αναγκαιότητα νέων δομών και συνδέσεων. Εν ολίγοις οι διαφορετικοί παράγοντες που εμπεριέχονται σε ένα δίκτυο, λόγω αυτής της συνύπαρξης εντός αυτού, αλληλεπιδρούν με αποτέλεσμα να προσθέτουν νέες ανάγκες που με τη σειρά τους γιγαντώνουν το δίκτυο και τη χρησιμότητά του.

3. Η δυναμική ανάπτυξη των τεχνητών (ηλεκτρονικών) δικτύων, τα οποία εμπλέκονται και αντιδρούν στα ψυχο-κοινωνικά δίκτυα αναδεικνύοντας αυτά σε εξίσου σημαντικά νέα κοινωνικά φαινόμενα, είναι ο προπομπός για τη δομή του πληροφοριακού δικτύου της μελλοντικής παγκόσμιας κοινωνίας. Αυτό το φαινόμενο ταυτοποιείται με τη γενική ιδέα του πληροφοριακού πολέμου του «κεντρώου δικτύου», η οποία ονομάζεται SPIN (Segmented Polycentric Ideologiacally integrated Network) δηλαδή «Διαιρεμένο Πολυκεντρικό Ιδεολογικά ενσωματωμένο Δίκτυο». Η Microsoft έχει δώσει έναν περισσότερο ακριβή ορισμό του φαινομένου ως Ηλεκτρονικό Νευρικό Σύστημα (ENS).

Ο βασικός παγκόσμιος παίχτης που χρησιμοποιεί τις αρχές του «κεντρώου δικτύου» είναι οι ΗΠΑ. Τα διευθύνοντα όργανα είναι οι αμοιβαίως εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, επιχειρήσεις και οι υποδομές παγκόσμιου δικτύου.

Οι διεθνείς δικτυακές δομές, οι οποίες αναφέρονται συνήθως, ως παρασκηνιακοί παίχτες, είναι οι βασικοί σκανδαλιστές της διαδικασίας της παγκοσμιοποίησης. Ειδικά το δίκτυο ΜΚΟ που διαθέτουν ιδιαίτερη επίδραση επί των τεκταινομένων, διαμορφώνουν το σώμα των Ευρωατλαντικών διεθνιστών και την ευρωατλαντική ή δυτική ιδεολογία της «υπερκοινωνίας». Οι περίεργοι αυτοί παρασκηνιακοί ουμανιστές διαθέτουν ένα χαρακτηριστικό: ανήκουν σε ομάδες οι οποίες είναι κλειστά κλαμπ.

Μία τέτοια δικτυακή δομή μπορεί να ασκήσει εξαιρετική πίεση σε ολόκληρο το παγκόσμιο πολιτικό περιβάλλον, το οικονομικό σύστημα μέσω των δορυφόρων τους αλλά και οντοτήτων (πρόσωπα, εταιρείες, οργανώσεις κτλ) του δικτύου τους που βρίσκονται σε χαμηλότερη βαθμίδα. Αυτό επιτρέπει τη συνέχιση του «ουμανιστικού» τους έργου και του σχεδιασμού, χωρίς να απασχολούνται με την εφαρμογή των λεπτομερειών του γενικότερου σχεδίου, το οποίο όσο αποκεντρώνεται κατά την εξέλιξή του, τόσο περισσότερο ανατίθεται σε πιο χαμηλόβαθμους ηγέτες μικρότερων δικτύων. Μπορούν να σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν αποφάσεις για την αλλαγή μίας πολιτικής ή πολιτειακής κατάστασης και να ρυθμίσουν την ανάπτυξη επιλεγμένων κρατών, όπως έγινε κατά την επιχείρηση TP-AJAX στο Ιράν ή όπως γιγάντωσαν εκ του μηδενός τη μεταπολεμική Γερμανία, ξεπερνώντας σε ισχύ παραδοσιακούς της αντιπάλους που εξήλθαν του πολέμου με λιγότερες καταστροφές.

Στηριζόμενη στην κινητοποίηση των κεφαλαίων του «κεντρώου δικτύου», τα οποία βρίσκονται υπό τον έλεγχο αυτών των δορυφόρων των ευρωατλαντικών διεθνιστών, η «υπερκοινωνία» μπορεί να επηρεάσει με «ελαφράς ισχύος» επαναστάσεις ολόκληρο τον κόσμο, μέσω μίας μεγάλης ποικιλίας ξεκάθαρων και οργανωμένων τοπικών, περιφερειακών και διεθνών πολιτικών προβλημάτων. Η παγκόσμια κατεύθυνση και έλεγχος μπορούν να εφαρμοστούν λόγω της ύπαρξης ενός τέτοιου κατανεμημένου και ιεραχικής δομής οργανισμού που διαδέχεται το «κεντρώο δίκτυο», του οποίου οι ανώτερες βαθμίδες εκπροσωπούνται από δίκτυα-δορυφόρους τα οποία ανήκουν στην δυτική «υπερκοινωνία». Οι μονάδες οι οποίες ελέγχονται μπορεί να λειτουργούν εν τη αγνοία τους, για αυτήν την κατάσταση ελέγχου, ενώ ακόμα και αν γνωρίζουν τη στρατολόγησή τους δε θα μπορούν να ανακαλύψουν ποιος είναι ο πραγματικός εκδότης των διαταγών.

Το βασικό περιεχόμενο όλων των πολέμων «κεντρώου δικτύου» περιλαμβάνει επιχειρήσεις επίδρασης (Effects-based operations-EBO). Αυτό είναι το πιο σημαντικό στοιχείο σε όλη τη θεωρία των εν λόγω πολέμων, οι οποίοι διεξάγονται από τις ΗΠΑ. Οι ΕΒΟ είναι ο συνδυασμός ενεργειών οι οποίες στοχεύουν στη διαμόρφωση ενός συγκεκριμένου μοντέλου συμπεριφοράς ανάμεσα σε φίλιες και ουδέτερες/εχθρικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια ειρήνης, κρίσης και πολέμου. Το κεντρικό αποτέλεσμα των ΕΒΟ είναι η εγκαθίδρυση του πλήρους και απόλυτου ελέγχου επί όλων των αντιμαχόμενων πλευρών (ακόμα και ένοπλης σύγκρουσης) και η ολοκληρωτική χειραγώγηση, υπό όλες τις συνθήκες Αυτό περιλαμβάνει ακόμα και το διάστημα κατά το οποίο η αντιπαράθεση εξελίσσεται, είτε όταν απειλείται να ξεκινήσει, είτε ακόμα και όταν θα υπάρχει ειρήνη.

Η αίσθηση που αφήνει ο πόλεμος του «κεντρώου δικτύου» είναι πως δεν διαθέτει αρχή και τέλος, εξασκείται σε μόνιμη βάση και στόχος είναι η διαβεβαίωση πως όλες οι αντιμαχόμενες πλευρές έχουν την δυνατότητα να επιφέρουν συνολικό έλεγχο επί όλων των διεθνών παιχτών. Η εγκατάσταση του δικτύου ή των υποδικτύων αυτού στερεί χώρες, έθνη, στρατούς και κυβερνήσεις από κάθε ίχνος ανεξαρτησίας κυριαρχίας, ακόμα και ξεχωριστής ύπαρξης μετουσιώνοντας αυτούς σε αυστηρά ελεγχόμενα και προγραμματισμένα αντικείμενα. Επιτρέπει την εφαρμογή ενός νέου μοντέλου ευθέος παγκόσμιου ελέγχου και της επικράτησης ενός νέου τύπου αυτού όπου το περιεχόμενο, η κινητοποίηση, οι ενέργειες και οι προθέσεις των διεθνών παιχτών είναι όλα υποκείμενα σε εξωτερικές κατευθύνσεις.

Πρόκειται για ένα σχέδιο παγκόσμιας χειραγώγησης και ολοκληρωτικού ελέγχου σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από τον ορισμό των ΕΒΟ (επιχειρήσεις επίδρασης). Στους αντικειμενικούς σκοπούς των ΕΒΟ περιλαμβάνεται η διαμόρφωση ενός πλαισίου συμπεριφοράς όχι μόνο μεταξύ φίλων αλλά και με τους εχθρούς και τα ουδέτερα μέρη. Με άλλα λόγια τόσο οι εχθροί, όσο και οι ουδέτεροι αντιδρούν σύμφωνα με ένα σενάριο που εφαρμόζεται σε αυτούς και οδηγούνται όχι από τις προθέσεις τους αλλά από τη βούληση των εκτελεστών των ΕΒΟ. Εάν εχθροί, φίλοι και ουδέτεροι κάνουν ακριβώς αυτό που επιθυμεί το παγκόσμιο «σύστημα», που έχει γίνει γνωστό ως ΝΤΠ, τότε όλοι τους γίνονται μαριονέτες πριν ακόμα επέλθει η ολοκληρωτική τους ήττα. Η μάχη κερδίζεται πριν ακόμα ξεκινήσει. Οι ΕΒΟ διενεργούνται ταυτόχρονα με στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια κρίσεων και ειρήνης, το οποίο αντανακλά τον ολοκληρωτικό χαρακτήρα των πολέμων «κεντρώου δικτύου».

Με τον όρο Πόλεμος Κεντρώου Δικτύου δεν ορίζουμε την έννοια του υβριδικού πολέμου. Ο υβριδικός πόλεμος αποτελεί ένα μέσο κατά την επίθεση του «Κεντρώου Δικτύου», αλλά διαθέτει πολύ πιο σαφείς όρους έναρξης, γεωγραφικής κάλυψης και συμμετεχόντων. Ο πόλεμος του «Κεντρώου Δικτύου» ουσιαστικά αποτελεί τον προάγγελο του υβριδικού πολέμου, είναι η εν γένει λειτουργία του «Κεντρώου Δικτύου» το οποίο όπως κάθε άλλο δίκτυο, διαθέτει επιθετική και επεκτατική φύση προκειμένου να επιβιώσει.

Ο στρατηγικός αντικειμενικός σκοπός των πολέμων «κεντρώου δικτύου» είναι ο απόλυτος έλεγχος επί όλων των συμμετεχόντων και επί όλης της πολιτικής διαδικασίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο τακτικός αντικειμενικός σκοπός είναι η εγκαθίδρυση του ελέγχου από τον γεωπολιτικά επιτιθέμενο επί υλικής και άυλης περιουσίας του κράτους-θύματος. Η μεταφορά των κεφαλαίων (σ.σ. με αυτό τον όρο δεν εννοούμε εδώ μόνο οικονομικά κεφάλαια αλλά οτιδήποτε θεωρείται σπουδαίο για ένα κράτος από την εκπαίδευση των νέων έως την περηφάνια του, αξίες, αρχές, ήθη, έθιμα, πολιτικές αποφάσεις κτλ) γίνεται εν πολλοίς με τη θέληση του θύματος καθώς η επίθεση δεν εκλαμβάνεται ως επιθετική ενέργεια αλλά ως ώθηση προς περαιτέρω ανάπτυξη.

Αυτό κάνει τον πόλεμο «κεντρώου δικτύου» εξαιρετικά πιο περίπλοκο από τον συνήθη δυναμικό πόλεμο, αλλά και εξαιρετικά πιο αποτελεσματικό. Τα αποτελέσματα των συμβατικών πολέμων συνήθως αμφισβητούνται και εν τέλει εξανεμίζονται, όπως έχει αποδειχτεί μέσα από Συνθήκες. Τα αποτελέσματα των πολέμων «κεντρώου δικτύου» μπορούν να διατηρηθούν επί αιώνες, μέχρι οι επιτιθέμενοι και οι βασικές τους ανάγκες να αλλάξουν.

Χαρακτηριστικά του πολέμου «κεντρώου δικτύου» 

Το κύριο μέτωπο του πολέμου του «κεντρώου δικτύου» εντοπίζεται στο πνευματικό χώρο, με το στόχο του εχθρού να είναι η καταστροφή των βασικών αξιών ενός συγκεκριμένου έθνους και η εγκατάσταση των δικών του. Η ύπαρξη και η δομή αυτού του τύπου πολέμου δε μπορεί να αντιμετωπιστεί στο επίπεδο της συλλογικής συνείδησης. Εάν η πολιτική ελίτ μίας κοινωνίας η οποία στοχοποιείται από τον πόλεμο του «κεντρώου δικτύου» δεν διαθέτει επαρκή γνώση, ώστε να αναγνωρίσει αυτό τον τύπο επίθεσης και να οργανώσει ανάλογη απάντηση η κοινωνία από μόνη της είναι καταδικασμένη σε μία ατιμωτική γεωπολιτική ήττα.

Ένα άλλο ιδιόμορφο χαρακτηριστικό του πολέμου «κεντρώου δικτύου» είναι η απουσία μίας σαφούς δομής, εντός της επιτιθέμενης οντότητας. Αυτό φαίνεται πως οφείλεται στον υψηλό βαθμό ετερογενούς προέλευσης των ιδρυματικών στοιχείων του επιτιθέμενου. Τα μεμονωμένα και σχετικά αυτόνομα κρατικά και μη κρατικά στοιχεία του επιτιθέμενου δεν αποτελούν μέρος μίας συγκεκριμένης κάθετης ιεραρχίας, αντιθέτως διασυνδέονται με μη τακτικές οριζόντιες αλληλεπιδράσεις. Η απουσία ιεραρχίας και κανονικότητας στις αλληλεπιδράσεις δυσχεραίνει το έργο της ταυτοποίησης της ύπαρξης και των ενεργειών του επιτιθέμενου. Επί της ουσίας η δομή και η ενέργειες του «κεντρώου δικτύου» δεν διαφέρουν σε τίποτα από τη δομή και τις ενέργειες της cosa nostra.

Λόγω της ιδιόμορφης φύσης των πολέμων «κεντρώου δικτύου» η τεχνολογική δομή τους ( είτε το άθροισμα των κοινωνικών τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται για την επίθεση προς την κοινωνία-στόχο) είναι περίπλοκη. Οι τεχνολογίες του πολέμου «κεντρώου δικτύου» περιλαμβάνουν:

– συνδυασμούς και μηχανορραφίες πολλών βημάτων, των οποίων οι υποκινητές     δεν είναι προφανείς,
– ένα μεγάλο φάσμα μέσων επιρροής, όπως το διαδίκτυο και τα ΜΜΕ, και
– τη χρήση ατόμων που αγνοούν τον πραγματικό τους ρόλο.

Οι πόλεμοι «κεντρώου δικτύου» είναι μία μεταβιομηχανική πληροφοριακή μεταμοντέρνα εποχή, η οποία διαφοροποιείται στους πολέμους της από την κλασική βιομηχανική εποχή, λόγω της σκοπιμότητάς τους να επιτύχουν μία φαινομενικά αναίμακτη ανακατανομή περιοχών και πόρων. Ο σκοπός είναι η διατήρηση της εικόνας των ανεπτυγμένων δημοκρατιών, οι οποίες διεξάγουν τέτοιου είδους πολέμους σε ένα μεγάλο εύρος γεωπολιτικών θεμάτων, υπό το λάβαρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Στην εποχή του «ολοκληρωτικού εξανθρωπισμού» (humanization), η διενέργεια στρατιωτικών επιχειρήσεων αντιμετωπίζεται ως ελαττωματική επιλογή και καταδικάζεται. Επί της ουσίας, ο πόλεμος με τον τρόπο που τον γνωρίζαμε έπαψε να αποτελεί μία γεωπολιτική επιλογή των αδυνάτων. Όσο και αν δεν συμφωνούμε με τη χρήση όπλων για την επίλυση των διαφορών μας, προφανώς και υπάρχει μία διπλωματική σκοπιμότητα στη διατήρηση εθνικών ενόπλων δυνάμεων για την εθνική ασφάλεια μίας χώρας. Τούτο σημαίνει ότι ο στρατός δεν υφίσταται μόνο για παρελάσεις, αλλά και για χρήση του, όταν αυτό απαιτηθεί ως έσχατη λύση. Αυτή όμως η έσχατη λύση των αδυνάτων αφαιρείται από τις Μεγάλες Δυνάμεις, οι οποίες έχουν μετατρέψει το στρατό των κρατών-δορυφόρων τους σε αιτία οικονομικής αφαίμαξης και σε μισθοφόρους των γεωπολιτικών σκοπιμοτήτων τους.

Η παγκόσμια κοινότητα κοιμάται πολύ πιο ήσυχη αν όλα φαινομενικά δείχνουν άψογα. Η πολιτική ορθότητα των ημερών μας καταδικάζει τους αδυνάτους στην εναπόθεση των ελπίδων τους και της μοίρας τους στη βούληση της «Νέας Ιερής Συμμαχίας». Χάρις τις νέες τεχνολογίες και τη συγκεντρωμένη εμπειρία, ακόμα και η γενοκτονία στις ημέρες μας μπορεί να γίνει χωρίς τη χρήση χημικών αερίων και μαζικών εκτελέσεων. Αρκεί να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες, ώστε να μειωθεί ο ρυθμός γεννήσεων και να αυξηθεί ο δείκτης θνησιμότητας. Η επιτυχία μπορεί επίσης να επέλθει, μέσω του κομφορμισμού ενός έθνους, δια της αλλαγής στερεοτύπων και νορμών συμπεριφοράς, ώστε ακόμα και η κλιμάκωση διαφόρων γεγονότων στο βαθμό της βίας να φαίνεται φυσιολογική.

Τέλος Α΄Μέρους

Διαβάστε επίσης: Χρωματιστή Επανάσταση οι αντιδράσεις εναντίον Τραμπ; Ποιος ο ρόλος του Σόρος;