Αφιέρωμα: Έγχρωμες επαναστάσεις (Β΄Μέρος)

Διαβάστε το Α΄Μέρος του αφιερώματος για τις Έγχρωμες Επαναστάσεις ΕΔΩ 

Γράφει Ειδικός Συνεργάτης του Geopolitics 
Eπιμέλεια:Geopolitics Editorial Team 

Οι Έγχρωμες Επαναστάσεις: Ορισμός 

Σήμερα μία από τις πιο χαρακτηριστικές επιχειρήσεις του πολέμου «κεντρώου δικτύου» σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο είναι οι «έγχρωμες επαναστάσεις». Η Έγχρωμη Επανάσταση (CR) είναι μια επιχείρηση «κεντρώου δικτύου», στόχος της οποίας είναι η εξάλειψη των υφισταμένων πολιτικών καθεστώτων σε κάποια άλλη χώρα.

Η στρατηγική της ανατροπής κυβερνήσεων προς χάριν της «προώθησης της δημοκρατίας» χρονολογείται από το 1983. Μέσω της δημιουργίας μίας οιονεί σειράς ιδιωτικών ιδρυμάτων όπως το Albert Einstein Institute (AEI), το National Endowment for Democracy (NED), το International Republican Institute (IRI), το National Democratic Institute (NDI), το Freedom House και αργότερα το International Center for Non-Violent Conflict (ICNC), η Washington ξεκίνησε να διοχετεύει χρηματοδότηση και στρατηγική αρωγή σε πολιτικά κόμματα και ομάδες στο εξωτερικό τα οποία προωθούσαν την αμερικανική ατζέντα σε χώρες που δεν πρόσκεινται ιδιαίτερα προς τις ΗΠΑ.

Πίσω από όλα αυτά τα ιδρύματα και ινστιτούτα κρύβεται η αμερικανική Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης (USAID), το οικονομικό τμήμα δηλαδή του Department of State. Σήμερα η USAID έχει μετατραπεί σε ένα κρίσιμο κομμάτι της αμερικανικής πολιτικής, της ασφάλειας, των πληροφοριών και της άμυνας της Washington. Το 2009 η Διϋπηρεσιακή Πρωτοβουλία Αντιμετώπισης Εξεγέρσεων (Interagency Counterinsurgency Initiative) έγινε το επίσημο δόγμα των ΗΠΑ. Σήμερα το USAID είναι η βασική οντότητα που προωθεί τα οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ παγκοσμίως ως μέρος των επιχειρήσεων καταστολής εξεγέρσεων. Οι διευθύνσεις του που διαθέτουν το ρόλο της παρακίνησης μετάβασης εξουσίας, της αναδόμησης, της διαχείρησης εχθροπραξιών, της οικονομικής ανάπτυξης, της διακυβέρνησης και της δημοκρατίας είναι οι κύριες οδοί διοχέτευσης εκατομμυρίων δολαρίων από την Washington προς πολιτικά κόμματα, ΜΚΟ, εκπαιδευτικούς οργανισμούς και κινήματα που προωθούν την αμερικανική ατζέντα. Εν ολίγοις, όπου σημειώνεται ένα πραξικόπημα, μία Χρωματιστή Επανάσταση ή μία αλλαγή καθεστώτος που εξυπηρετεί τις ΗΠΑ, το USAID και η ροή χρημάτων του είναι εκεί.

Η έγχρωμη επανάσταση βασίζεται σε μεθόδους «μη-βίαιου αγώνα» που αναπτύχθηκαν από τον Gene Sharp, ιδρυτή του Albert Einstein Institution (AEI), πρόκειται δηλαδή για ένα αμερικανικό προϊόν των τεχνολογιών «κεντρώου δικτύου».

Ο Clausewitz των αντι-βίαιων πολέμων

Δεν είναι τυχαίο φυσικά, στα πλαίσια της προπαγάνδας, ότι ο Gene Sharp ήταν από τους τελικούς υποψήφιους για το Νόμπελ Ειρήνης το 2009, 2012,2013 και 2015.

Ο Sharp έχει ονομαστεί «Machiavelli της μη βίας» και «Clausewitz των βελούδινων πολέμων». Τα έργα του χρησιμοποιούνται από την CANVAS (οργάνωση εκπαίδευσης ακτιβιστών την οποία θα αναφέρουμε παρακάτω) και βοήθησαν τα μέγιστα στην εκπαίδευση από αυτή των ακτιβιστών στην Αίγυπτο, αλλά και πολλών άλλων νεανικών κινημάτων των Έγχρωμων Επαναστάσεων της Αν. Ευρώπης.

Το βιβλίο του Sharp From Dictatorship to Democracy (1993) πρωτοδημοσιεύθηκε στην Burma, και είδε την τέταρτη επανέκδοσή του το 2010.Έχει μεταφραστεί σε 31 άλλες γλώσσες και αποτέλεσε τη βάση για τις επιχειρήσεις της σερβικής Otpor, η οποία εκπαιδεύτηκε από το ΑΕΙ, της Kmara της Γεωργίας, της Pora της Ουκρανίας, της KelKel της Κιργιζίας και της Zubr της Λευκορωσίας (όλες ακτιβιστικές οργανώσεις που πρωτοστάτησαν σε διαμαρτυρίες εναντίον του καθεστώτος στη χώρα τους). Τα συγγράμματα του Sharp για της Άμυνα Πολιτοφυλακής χρησιμοποιήθηκαν από τις κυβερνήσεις της Λιθουανίας, της Εσθονίας και της Λετονίας κατά τη διάσπασή τους από την ΕΣΣΔ. Ο ίδιος ο Λιθουανός ΥΠΑΜ Audrius Butkevicius είχε δηλώσει τότε ότι προτιμούσε να έχει αυτό το βιβλίο από μία πυρηνική βόμβα. Στις εκλογές του 2009 στο Ιράν, η κυβέρνηση κατηγόρησε τους διαμαρτυρόμενους πολίτες πως η αναταραχή προήλθε από σχεδιασμό ο οποίος ακολουθούσε τουλάχιστον τα 100 από τα 198 στάδια Βελούδινης Επανάστασης που το εν λόγω βιβλίο περιέχει. Έχει αναφερθεί ότι ακόμα και πρώην μέλη του IRA διάβαζαν το έργο του Sharp.

Το 1985 o κοινωνιολόγος Gene Sharp, εκπρόσωπος του πασιφισμού, εξέδωσε μία μελέτη χρηματοδοτούμενη από το ΝΑΤΟ, έναν αμιγώς μιλιταριστικό και στρατιωτικό οργανισμό, για τη θωράκιση της Ευρώπης έναντι του κινδύνου της κομμουνιστικής εξάπλωσης. Σύμφωνα με τον Sharp μία κυβέρνηση υπάρχει όσο οι πολίτες της συμφωνούν να την υπακούν. Ως εκ τούτου, η ΕΣΣΔ δε θα μπορούσε να ελέγξει ποτέ την Δυτική Ευρώπη εάν οι πολίτες της ηρνούντο να υπακούσουν τις κομμουνιστικές κυβερνήσεις.

Το 1989 ο Sharp στρατολογήθηκε από τη CIA προκειμένου να εφαρμόσει τη θεωρία του στην Κίνα. Οι ΗΠΑ ήθελαν να ανατρέψουν τον Deng Xiaoping προς όφελος του Zhao Ziyang. Το σχέδιο ήταν να κλιμακωθεί ένα πραξικόπημα με επίφαση νομιμοποίησης από οργανωμένες διαδηλώσεις κατά τον ίδιο τρόπο που η Υπηρεσία είχε οργανώσει τη φαινομενικά αυτόβουλη κοινωνική ανατροπή του Mohammed Mossadegh από μισθωμένους αντιφρονούντες στο Ιράν το 1953 (Επιχείρηση TP-AJAX). Η διαφορά εδώ ήταν πως ο Gene Sharp έπρεπε να στηριχτεί από ένα συνονθύλευμα υποστηρικτών του Zhao και φιλοαμερικανικής νεολαίας, έτσι ώστε να φαίνεται στο τέλος πως το πραξικόπημα ήταν μία επανάσταση. Το αποτέλεσμα ήταν ο κρατικός μηχανισμός να συλλάβει τον Sharp στην πλατεία Tiananmen και να απελαθεί. Το πραξικόπημα απέτυχε, αλλά όχι πριν η CIA παρακινήσει τις ομάδες νεαρών σε μία μάταιη επίθεση, προκειμένου να απαξιώσει την εξουσία του Deng, μέσω της καταστολής που ακολούθησε. Η αποτυχία της επιχείρησης αποδόθηκε στις δυσκολίες της παρακίνησης της νεολαίας της Κίνας προς την επιθυμητή κατεύθυνση.

Πώς λειτουργεί μία Έγχρωμη Επανάσταση;

H έννοια Έγχρωμη Επανάσταση συνεπάγεται τη θέσπιση πλήρους ελέγχου επί μιας χώρας και του εδάφους της χωρίς τη χρήση ένοπλης βίας, αν είναι δυνατόν. Μπορεί να επιτευχθεί με την εφαρμογή της «ήπιας δύναμης» που ο πολιτικός επιστήμονας Joseph Nye Jr. ορίζει ως τη δυνατότητα ενός κράτους (ή συμμαχίας ή συνασπισμού) να επιτύχει επιθυμητά διεθνή αποτελέσματα μέσω της πειθούς και όχι της καταστολής, της επιβολής, ή του εξαναγκασμού, τα οποία είναι χαρακτηριστικά της «σκληρής δύναμης». Η ήπια δύναμη επιτυγχάνει την δράση της με την πρόκληση της τήρησης ορισμένων διεθνών προτύπων συμπεριφοράς, χωρίς να δεσμεύεται η ίδια για τήρηση αυτών των προτύπων, που οδηγούν στο επιθυμητό αποτέλεσμα χωρίς την εφαρμογή του εξαναγκασμού.

Η συνταγή είναι πάντα η ίδια. Φοιτητικά και μαθητικά κινήματα ηγούνται του αγώνα προβάλλοντας ένα νέο πρόσωπο «αλλαγής» και προσελκύοντας και άλλους να παραδειγματιστούν από μία κίνηση που δείχνει «μόδα» και «μοντέρνα αντίδραση». Υπάρχει πάντα ένα μότο, χρώμα και μία στρατηγική marketing που υποστηρίζουν την κίνηση αυτή. Στη Σερβία, η ομάδα OTPOR, η οποία ηγείτο της κίνησης ανατροπής του Slobodan Milosevic, βγήκε στους δρόμους με t-shirts, αφίσες και σημαίες που έδειχναν μία γροθιά υψωμένη στον αέρα σε ασπρόμαυρο χρώμα, ως σύμβολο της αντίστασης στο καθεστώς. Στην Ουκρανία το μότο παρέμεινε το ίδιο, αλλά το χρώμα άλλαξε σε πορτοκαλί. Στη Γεωργία ήταν μία κόκκινη γροθιά και στη Βενεζουέλα αντί για μία κλειστή γροθιά υπήρχε ένα ανοιχτό χέρι που άλλαζε τοιούτο τρόπο το «τετριμμένο» έμβλημα της «επανάστασης».

Οι πορείες και η αποσταθεροποίηση σχεδιάζονται γύρω από μία προεκλογική εκστρατεία και διαδικασία, προκειμένου να εγερθούν εντάσεις και ερωτηματικά πολιτικής διαφθοράς, προκειμένου να αμφισβητηθούν τα εκλογικά αποτελέσματα σε περίπτωση ήττας του αντιπάλου. Αυτές οι περιπτώσεις διαθέτουν ως κοινό, την παρουσία των αμερικανικών υπηρεσιών USAID, NED, IRI, NDI, Freedom House, AEI και ICNC σε θέματα εκπαίδευσης χρηματοδότησης, οργάνωσης και παροχής συμβουλευτικής. Οι δε AEI και ICNC περηφανεύονται ως ειδικοί στην εκπαίδευση και στη «σπερματική έγχυση» των νεανικών κινημάτων για την ενθάρρυνση «μη βίαιων αλλαγών».

Η στρατηγική αυτή αναζητά την καταβολή και την αποδιοργάνωση των πυλώνων της κρατικής εξουσίας, εξουδετερώνοντας τις δυνάμεις ασφαλείας και δημιουργώντας την αίσθηση χάους και αστάθειας. Σύμφωνα με τον συνταγματάρχη Robert Helvey, ενός εκ των θεμελιωτών αυτής της στρατηγικής και διευθυντή της AEI του «φιλειρηνιστή» Gene Sharp που προαναφέραμε, ο αντικειμενικός σκοπός δεν είναι η καταστροφή των Ενόπλων Δυνάμεων και της αστυνομίας, αλλά περισσότερο η μετατροπή τους και η πεποίθησή τους πως πρέπει να εγκαταλείψουν το κυβερνητικό στρατόπεδο με δέλεαρ τη συμμετοχή τους στην επόμενη ημέρα διακυβέρνησης της χώρας. Η νεολαία χρησιμοποιείται προκειμένου να καταβάλουν τις δυνάμεις ασφαλείας και να δυσχεράνουν την εμπλοκή τους σε καταστολή των κοινωνικών διαμαρτυριών.

Ο Srdja Popovic, ιδρυτής του OTPOR, έχει αποκαλύψει πως ο Helvey τον εκπαίδευσε στον τρόπο επιλογής ατόμων μέσα από το «σύστημα», όπως οι αξιωματικοί της αστυνομίας, και να τους μεταδίδει το μήνυμα πως όλοι είναι θύματα, τόσο οι διαμαρτυρόμενοι όσο και οι ίδιοι. Ουσιαστικά είχε εκπαιδευτεί στη διενέργεια ψυχολογικών επιχειρήσεων και προπαγάνδας προκειμένου να προβάλει την εικόνα νεαρών εφήβων στον ψυχικό κόσμο των οργάνων επιβολής της τάξης, να δημιουργεί αμφιβολίες για την αποστολή, να θυματοποιεί μέσω της εικόνας αυτής όλους τους εξεγερθέντες και να προκαλεί τύψεις που εν τέλει οδηγούσαν στην κάμψη του ηθικού και την μεταβολή της επιχειρησιακής νοοτροπίας του αντιπάλου.

Αυτή η πολύ καλά οργανωμένη στρατηγική εναντίον των οργάνων επιβολής της τάξης, τους δημόσιους λειτουργούς και την κοινωνία εν γένει αποτελεί μέρος των στρατιωτικών ψυχολογικών επιχειρήσεων που μπορούμε να δούμε πως εφαρμόζεται σε όλα τα σύγχρονα πεδία μαχών, ενώ η παρουσία του κόσμου στους δρόμους δημιουργεί την πεποίθηση πως η χώρα βρίσκεται στο χείλος της εξέγερσης.

Τέλος Β΄Μέρους

Διαβάστε επίσης: Ανθρωπιστικές οργανώσεις: «Φοβού Δαναούς, δώρα φέροντες»