Σε οριακή κατάσταση το Κόσοβο. Ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα. Κίνδυνοι υποτροπής/ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε.Δρούγος

1)Η κατάσταση στο Κόσοβο είναι εκ νέου ιδιαίτερα ανησυχητική και αυτό γιατί οι αρχές στην Πρίστινα απφάσισαν με 106/107 ψήφους στο Κοινοβούλιο των 120 να υιοθετήσουν 3 ειδικά ψηφίσματα, βάσει των οπόίων συγκροτείται Υπουργείο Αμυνας,ενώ η επί χρόνια υπάρχουσα Δύναμη Ασφαλείας (ΚSF) μεταπίπτει σε στρατιωτική δύναμη 5000 ανδρών ,με 3000 εφέδρους.Την συγκεκριμένη ενέργεια επικρότησαν οι Αμερικανοί, οι Βρετανοί, οι Γάλλοι και οι Γερμανοί,ενώ δεν την χαρακτήρισε ως “σταθεροποιητική” ο ΓΓ/ΝΑΤΟ Γιένς Στόλτενμπεργκ ,προκαλώντας εύλογα ερωτηματικά.Παράλληλα δήλωσε ότι η συγκεκριμένη ενέργεια των Κοσοβάρων είναι άκαιρη.Σημειώνω ότι στο Κόσοβο αυτή την περίοδο βρίσκονται 3642 άνδρες της πολυεθνικής Δύναμης του ΝΑΤΟ /ΚFΟR από 28 χώρες της Συμμαχίας,αλλά και από κράτη που συνεργάζονται με αυτή όπως την Φιλανδία,την Σουηδία, την Ιρλανδία,την Αυστρία, την Ελβετία, την Ουκρανία και την Μολδαβία.Η Ελλάδα λόγω της οικονομικής κρίσης έχει μειώσει δραστικά τον αριθμό των στρατιωτικών της στελεχών στα 109..Δεν υπάρχουν Σκοπιανοί στην δύναμη, αλλά υπάρχουν Αλβανοί-Ρουμάνοι-Βούλγαροι και Τούρκοι.Η KFOR βρίσκεται στο Κόσοβο σε εφαρμογή της απόφασης 1244 του 1999 , με την οπόια έληξαν οι επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ (ALLIED FORCE) κατά της Σερβίας του Μιλόσεβιτς.Η 1244 πέρασε από τοΣΑ/ΟΗΕ ενώ παράλληλα η Νατοική Δύναμη εφαρμόζει την Στρατιωτικό-Τεχνική Συμφωνία του Κουμάνοβο,με την όποια αποχώρησαν από το Κόσοβο, οι δυνάμεις της 3ης Σερβικής Στρατιάς της Νις ,και αναπτύχθηκε υπό Βρετανική τότε Διοίκηση η Νατοική δύναμη με πρώτο διοικητή τον Βρετανό στρατηγό Σερ Μαικλ Τζάκσον.. Έκτοτε οι διοικητές της δύναμης ήσαν Γερμανοί,Βρετανοί, Γάλλοι, Ισπανός(μία φορά), ενώ οι δύο τελευταίοι Ιταλοί.Συνήθως αλλά όχι πάντα οι Επιτελάρχες της Νατοικής δύναμης είναι Αμερικανοί. Επί του παρόντος ο διοικητής της δύναμης είναι ο Ιταλός υποστράτηγος Λορεντζο Νταντόριο με εμπειρία από Ειδικές Δυνάμεις, από την Διοίκηση Μετεξέλιξης του ΝΑΤΟ στο Νόρφολκ της Βιρτζίνια καθώς και από το Πολυεθνικό Σώμα Ταχείας Ανάπτυξης του ΝΑΤΟ στο Μιλάνο. Η δύναμη διαιρείται σε 3 επιμέρους Διοικήσεις με έδρες το Πρίζρεν, την Πρίστινα και την Μιτρόβιτσα.Σε ορισμένες διαχρονικά περιπτώσεις μία εκ των Διοικήσεων είχε ως επικεφαλής Τούρκο ταξίαρχο ή συνταγματάρχη.Η Νατοική δύναμη προστατευει τον τοπικό πληθυσμό, αποτρέπει βίια επεισόδια μεταξύ Κοσοβάρων και Σέρβων, ενώ διεξάγει μία ευρύτατης κλίμακας επιμέρους στρατιωτικο-ειρηνευτικές αποστολές. Παρέχει προστασία στα Ορθόδοξα μοναστήρια του Πετς, της Γκρατσάνιτσα, του Ντέσανι/Αρχαγγέλων και.’εχει απο το 1999 πραγματοποιήσει τεράστιο έργο..

2)Το Κόσοβο δεν είναι μέλος του ΟΗΕ γιατί σειρά κρατών δεν αναγνωρίζει την απόσχιση-ανεξαρτησία του από την Σερβία το 1998.Δεν έχει αναγνωριστεί από την Ρωσία,την Κίνα, την Ινδία,προφανώς την Σερβία,αλλά και από 4 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ ,δηλαδή την Ελλάδα,την Σλοβακία,την Ρουμανία και την Ισπανία η οποία αποχώρησε πριν δέκα σχεδόν χρόνια από την Νατοική δύναμη.Επίσης δεν αναγνωρίζει την Κοσοβαρική ανεξαρτησία και η Κύπρος.118 κράτη-μέλη του ΟΗΕ αναγνωρίζουν το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος, ενώ παράλληλα έχει καταφέρει να ενταχθεί σε διαφόρους περιφεριακούς και άλλους οργανισμούς.Πάντως τελευταία απέτυχε να εκλεγεί στην UNESCO και την INTERPOL.Η συνοριακή γραμμή με την Σερβία είναι περίπου 348 χλμ,ενώ συνορέυει προς δυσμάς με το Μαυροβούνιο,και την Αλβανια, και προς νότο με την FYROM.

3)Την προ ημερών απόφαση του Κοσοβαρικού Κοινοβουλίου για μετάπτωση της Κοσοβαρικής δύναμης σε στρατιωτική μπουκόταρε η Σερβική Λίστα που εκφράζει τις θέσεις των Σέρβων του βορείου Κοσόβου (περιοχές Ζβετσάν, Λεπόσεβατς, Άνω Μιτρόβιτσα και Ζ. Ποτόκ), καθώς και Σέρβους που συνεχίζουν να ζούνε σε περιοχές/θύλακες που είναι υπό Αλβανικό έλεγχο(Στρέπτσε-Γκρατσάνιτσα κα).Παρά την διαμεσολάβηση από πλευράς ΕΕ το 2013 για την ειρηνική επίλυση των διαφορών,οι σχέσεις είναι τεταμένες, αν και οι πρόεδροι της Σερβίας και του Κοσόβου-παρά τις εσωτερικές αντιδράσεις που έχουνε συναντήσει – δηλαδή ο Αλεξάντερ Βούσιτς και ο Χασίμ Θάτσι , έχουνε συζητήσει ακόμα και για ανταλλαγές εδαφών (δηλαδή το κυρίως Σερβικό Βόρειο Κόσοβο με τον Αλβανικό δίαδρομο της κοιλάδας του Πρέσεβο-Μουγιάνοβατς και Μεντβέντα), και συνεπώς αμοιβαία αναγνώριση στον ΟΗΕ.

4)Οι Σέρβοι ανησυχούν για το ενδεχόμενο ο Κοσοβαρικός στρατός να επιτεθεί στο β.Κόσοβο(δηλαδή βόρεια του διαχωριστικού ποταμού Ιμπάρ) και ιδιαίτερα στο να θέσε υπό έλεγχο τα πλούσια μεταλεία της Τρεπτσε , καθώς και την λίμνη/φράγμα Γκαζιβόντε , που τροφοδοτεί όλο το Κόσοβο με ηλεκτρική ενέργεια.(και οι δύο περιοχές βρίσκονται στο β.Κόσοβο). Το τελευταίο διάστημα ο Σέρβος πρόεδρος επισκέφθηκε πολλές στρατιωτικές μονάδες στα νότια της χώρας και ειδικότερα σε Βράνιε-Πρέσεβο-Μπουγιάνοβατς-ως και την ταξιαρχία Ειδικών Δυνάμεων στο Πάντσεβο.