Η Μακεδονία και το οικόπεδο του γείτονα

Γράφει ο δρ Δημήτρης Γκίκας 

Αντιλήφθηκα μέσα από τις συζητήσεις με εξαιρετικούς ανθρώπους που, κατ’ αρχήν, δεν διαφωνούν με τη συμφωνία των Πρεσπών, ότι δυσκολεύονται να αντιληφθούν γιατί τόσος ντόρος για το θέμα της Μακεδονίας και του ονόματος και το σε ποιον ανήκει.

Επιτρέψτε μου, λοιπόν να απλοποιήσω λιγάκι το ζήτημα, αναφέροντας δύο παραδείγματα κάπως ενδεικτικά. Δεν υποβαθμίζω την πολιτική σημασία του ζητήματος, ούτε ισχυρίζομαι ότι τα παραδείγματα που θα αναφέρω είναι ισόβαθμα. Μια αναλογία χρησιμοποιώ για να καταστήσω το όλο θέμα πιο κατανοητό (συγχωρήστε μου την τάση, το λειτούργημα του δασκάλου φταίει που εξασκώ εδώ και δύο δεκαετίες…).

Α. Υποθέστε ότι είστε ο ιδιοκτήτης/μεγαλομέτοχος μιας πολύ σπουδαίας επιχείρησης με εξαίρετο brand name και διαπιστώνετε ότι λίγα μέτρα πιο πέρα ανοίγει μια επιχείρηση με παρόμοιο λογότυπο, παρόμοιο προϊόν ή υπηρεσία και παρόμοια επωνυμία σε βαθμό, όμως σκανδαλώδη. Ενδεχομένως στην αρχή να μη δώσετε και ιδιαίτερη σημασία. «Σιγά τα λάχανα! Ένας κακός αντιγραφέας που θα συντριβεί εύκολα, αφού δεν διαθέτει ούτε την εμπειρία μου, ούτε το προσωπικό που διαθέτω εγώ».

Χρόνο με το χρόνο, η ανταγωνιστική επιχείρηση επιδεικνύει ακόμα πιο θρασεία συμπεριφορά: Μιμείται και αντιγράφει τις διαφημιστικές σας καμπάνιες, λανσάρει αντίγραφα των προϊόντων σας και, το χειρότερο, αρχίζει να διαδίδει τη φήμη ότι εσείς είστε ο αντιγραφέας του! Τα πράγματα αρχίζουν να ζορίζουν, όταν διαπιστώνετε ότι, λίγο – λίγο, πολλοί από τους καλούς σας πελάτες έχουν φύγει από σας κι έχουν πάει προς την ανταγωνιστική επιχείρηση. 

Σ’ οποιονδήποτε κι αν λέτε τον δικαιολογημένο πόνο σας, σας αντιμετωπίζει με λόγια παρηγοριάς, κάπως συγκαταβατικά του τύπου: «Καλά, βρε Δημήτρη, πώς κάνεις έτσι; Εσύ είσαι τόσα χρόνια επιτυχημένος επιχειρηματίας, αυτόν φοβάσαι; Άστον να φάει κι αυτός ένα ψωμί. Στο κάτω – κάτω, αυτά έχει η ελεύθερη αγορά. Στην τελική, αν νομίζεις ότι σε διαβάλλει ή σε αντιγράφει, κάνε του μήνυση». 
Αφού τα πράγματα δείχνουν να στενεύουν, αποφασίζετε να καταφύγετε σε νόμιμα μέσα, κατηγορώντας τον για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας (ας πούμε τώρα…), για αθέμιτο ανταγωνισμό κ.ο.κ. Πριν το δικαστήριο, εμφανίζεται ο δικηγόρος του ανταγωνιστή σας και σας ζητά να τα βρείτε, προτείνοντάς σας μια συμφωνία, με την οποία θα του παραχωρήσετε μέρος των υπηρεσιών ή προϊόντων σας για αποκλειστική πλέον χρήση από τον ίδιο και, βέβαια, με τη συμφωνία να πάψετε εσείς από τούδε κι εξής να τα χρησιμοποιείτε. 
Θα το δεχόσαστε; Να πετάξετε τη δουλειά ετών, ξεπουλώντας τη και μάλιστα δίχως κανένα κέρδος, μόνο και μόνο επειδή αυτός εμφανίστηκε και σας αντέγραψε;

Β. Είστε ο ιδιοκτήτης ενός οικοπέδου παραθαλάσσιου με εκπληκτική θέα και, αντίστοιχα, μεγάλη οικονομική αξία. Ο ιδιοκτήτης του διπλανού οικοπέδου σας, αρχίζει σιγά – σιγά να χρησιμοποιεί μέρος του δικού σας – πότε για τα καυσόξυλά του, πότε για να παρκάρει το αυτοκίνητό του κ.ο.κ. Λίγο καιρό μετά, τον βλέπετε να μπαίνει στο οικόπεδο και να παίρνει μέτρα. «Τι κάνεις εκεί, πατριώτη;», τον ρωτάτε ξαφνιασμένος. «Άκου, γείτονα. Από αύριο θα μαντρώσω το οικόπεδό μου και παίρνω μέτρα για τον φράχτη». Απορείτε εσείς. «Μα, το σημείο που μετράς ανήκει σε μένα». Εκείνος, απτόητος σας αντιγυρίζει: «Τόσο καιρό, γείτονα, που το χρησιμοποιούσα, γιατί δεν έλεγες τίποτε;»

Εκνευρισμένος, αποφασίζετε να προσφύγετε σε νόμιμα μέσα, αρνούμενος να πάρετε την καραμπίνα και να τον πυροβολήσετε στο κεφάλι – πολιτισμένοι άνθρωποι είμαστε, στο κάτω – κάτω. Λίγο πριν το δικαστήριο, σας επισκέπτεται ο δικηγόρος του γείτονα και σας ζητά να συμφωνήσετε να του παραχωρήσετε μέρος από τα δικαιώματα του οικοπέδου στην οικοδόμηση. Θα συμφωνούσατε; 

Για κάποιους, η συμφωνία των Πρεσπών είναι ένα γεγονός με αναλογικά ίδια χαρακτηριστικά με τα παραδείγματα που ανέφερα. Είναι τόσο σημαντικό, όπως για εμάς τους καθημερινούς ανθρώπους είναι το σπίτι μας, ο κόπος της δουλειάς μας…