Forbes: Από τη Βόρειο Κορέα στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας
Του Ralph Jennings
Forbes
Η Ασία έχει μεγαλύτερο πληθυσμό από οποιαδήποτε άλλη ήπειρο, με 4,5 δισεκατομμύρια κατοίκους τον περασμένο μήνα. Είναι η ήπειρος που φιλοξενεί μερικές από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες του κόσμου. Είναι φυσικό να περιμένει κανείς να συμβούν πράγματα εκεί. Και συμβαίνουν: η Βόρεια Κορέα προκαλεί ανησυχία τόσο στους γείτονές της όσο και στην Ουάσινγκτον με την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων. Η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας έχει ωθήσει ανοδικά δεκάδες χώρες στις οποίες επενδύει και εμπορεύεται. Ωστόσο, η κινεζική στρατιωτική ανάπτυξη στο Πεκίνο προκαλεί επιφυλακτικότητα, ειδικά στο δεύτερο μεγαλύτερο έθνος της περιοχής, την Ινδία. Άλλες χώρες ανησυχούν για τους Μουσουλμάνους αντάρτες, τους πρόσφυγες και την πολιτική μετάβαση.
Στο παρασκήνιο, αυτά είναι τα πέντε πιο σημαντικά θέματα στην Ασία το 2017, τα οποία πιθανότατα θα επηρεάσουν σημαντικά το επόμενο έτος:
1. Η ανάπτυξη πυραύλων της Βόρειας Κορέας
Ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump και ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας Kim Jong-un κλιμάκωσαν τις μεταξύ τους εντάσεις το 2017. Το απολυταρχικό καθεστώς της Βόρειας Ασίας προχώρησε σε δοκιμές πυραύλων τουλάχιστον 15 φορές φέτος, μια αλματώδη αύξηση δοκιμών συγκριτικά με το 2016, παρά τις απειλές του Trump και τις εξαιρετικά σκληρές οικονομικές κυρώσεις που επέβαλαν στη χώρα τα Ηνωμένα Έθνη. Η ξαφνική δολοφονία του ετεροθαλούς αδελφού του Kim στη Μαλαισία τον Φεβρουάριο προκάλεσε ανησυχίες σχετικά με την πολιτική επιρροή της Πιονγκγιάνγκ στο εξωτερικό. Η Κίνα εξακολουθεί να στηρίζει και τις δύο πλευρές, αλλά κλίνει προς τη Βόρεια Κορέα, που αποτελεί κομμουνιστικό σύμμαχο από παλιά και φιλική χώρα στα σύνορά της.
Η Νότια Κορέα επίσης δυσκολεύτηκε φέτος να εξισορροπήσει τις πολύτιμες οικονομικές της σχέσεις με το Πεκίνο για τη στρατιωτική άμυνα έναντι της Πιονγκιάνγκ. Λίγοι είναι αυτοί, όμως, που περιμένουν πόλεμο και οι δοκιμές των πυραύλων μειώθηκαν στα τέλη του 2017. Ωστόσο, το διπλωματικό αδιέξοδο παραμένει ακόμη τόσο ρευστό όσο και πριν από ένα χρόνο.
2. Η ασταμάτητη οικονομική ανάπτυξη της Κίνας
Αν και η αύξηση του ΑΕΠ έχει σταθεροποιηθεί γύρω στο 7% ετησίως, σε ποσοστό χαμηλότερο από την περίοδο πριν από το 2011, η Κίνα παραμένει περισσότερο ενεργή στα οικονομικά από ποτέ. Κερδίζει έδαφος στην υψηλή τεχνολογία και η Σεντζέν γίνεται ένας διεθνής προορισμός για την κατασκευή οτιδήποτε ηλεκτρονικού.
Το ενδιαφέρον αυτή τη χρονιά μετατοπίστηκε επίσης στις κινεζικές υπεράκτιες επενδύσεις. Η τετραετής πρωτοβουλία Belt and Road ύψους 900 δισ. δολαρίων, που στοχεύει στην εξομάλυνση του εμπορίου με την κατασκευή υποδομών σε ολόκληρη την Ασία, οδήγησε φέτος σε μια “εκρηκτική” ώθηση τις μεγάλες κινεζικές κρατικές επιχειρήσεις που επιθυμούν να επεκταθούν πέρα από τα σύνορα. Το επόμενο έτος, οι επενδυτές θα προσέχουν για τυχόν συνέπειες, όπως τα projects χαμηλής ποιότητας, οι επιπτώσεις από τις επενδύσεις σε φυσικούς πόρους ή η πίεση για την υποστήριξη του Πεκίνου στις εδαφικές του διαφορές, όπως στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
3. Για μια ακόμη φορά οι σχέσεις Ινδίας-Κίνας
Μια ξαφνική, τεταμένη 73ωρη στρατιωτική αναταραχή στο αμφισβητούμενο οροπέδιο των Ιμαλαΐων στα μέσα του 2017 υπενθύμισε στις “αντίπαλες” Ινδία και Κίνα τα ανεπίλυτα εδαφικά προβλήματα που ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1960. Ο κινέζος πρόεδρος Xi Jinping και ο πρωθυπουργός της Ινδίας Narendra Modi συμφιλίωσαν τις σχέσεις τους σε μια εκδήλωση τον Σεπτέμβριο, αλλά ένα ινδικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος έπληξε την Κίνα πάλι αυτό το μήνα. Όπως και άλλες χώρες, η Ινδία παρακολουθεί με προσοχή τη νέα στρατιωτική τεχνολογία της Κίνας, από τα αεροπλανοφόρα στα γιγαντιαία υδροπλάνα, από κοινού με την κινεζική επιδίωξη για μια αυστηρότερη δομή διοίκησης στις ένοπλες δυνάμεις και της αυξημένης προθυμίας να αναπτύξει στρατιωτικό εξοπλισμό εκτός του εδάφους της.
Οι δύο μεγαλύτερες χώρες της Ασίας είναι επίσης ταχέως αναπτυσσόμενοι οικονομικοί “αντίπαλοι”. Η Ινδία οικοδομεί το δικό της πρόγραμμα τύπου “Belt and Road” και η τριετής στρατηγική της “Act East” μπορεί επίσης να στοχεύει στον έλεγχο της οικονομικής επιρροής της Κίνας. Ο Modi συναντήθηκε τον Νοέμβριο με τους αρχηγούς κρατών των συμμάχων της, ήτοι της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και των Η.Π.Α., για να συζητήσει την εξασφάλιση της διεθνούς χρήσης των Ασιατικών θαλασσών, κάτι που δεν συμβαδίζει με τις επιδιώξεις της Κίνας.
4. Η εξάπλωση της ιαπωνικής ηγεσίας
Η έξοδος των ΗΠΑ τον Ιανουάριο από τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών 12 χωρών του Ειρηνικού, που καλύπτει το 40% του παγκόσμιου ΑΕΠ, έδωσε στην Ιαπωνία την ευκαιρία να λάβει δράση. Υπό την de facto ιαπωνική ηγεσία, τα 11 εναπομείναντα έθνη συναντήθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 11 μηνών για να ανασυνθέσουν την εμπορική συμφωνία των χωρών του Ειρηνικού, την οποία το Trump χαρακτήρισε “κακή” για τους Αμερικανούς. Η Ιαπωνία υπό τον πρωθυπουργό Shinzo Abe, του οποίου το κόμμα κέρδισε τις εκλογές τον Οκτώβριο, έτυχε να χρειάζεται μία τέτοια ακριβώς ευκαιρία. Η κυβέρνησή του είχε ήδη αναπτύξει τις έβδομες ισχυρότερες ένοπλες δυνάμεις του κόσμου, πιθανώς για να τις ενισχύσει το 2018 ή αργότερα με ευρύτερες συνταγματικές δυνάμεις παρά τις αναπόφευκτες καταγγελίες από την Κίνα. Η συνάντηση του Abe με τους αρχηγούς κρατών της Ινδίας, της Αυστραλίας και των ΗΠΑ τον Νοέμβριο συνέβαλε στην αύξηση της ιαπωνικής πολιτικής δύναμης στην Ασία.
Η επίσημη οικονομική ενίσχυση της χώρας συνεχίζει να εξαπλώνεται και στη Νοτιοανατολική Ασία, ως ένας τρόπος ανταγωνισμού με την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας στην ίδια περιοχή. Οι ιαπωνικές επενδύσεις στην περιοχή είχαν ήδη τριπλασιαστεί από το 2011 στα 181 δισ. δολ. στα μέσα του 2016.
5. Η μουσουλμανική επιρροή στη Νοτιοανατολική Ασία
Η Νοτιοανατολική Ασία, μια ομάδα χωρών με συνολικό πληθυσμό περίπου 630 εκατομμυρίων ανθρώπων, βρέθηκε στο προσκήνιο το 2016 ως τόπος λιανικής κατανάλωσης λόγω του αυξανόμενου πλούτου της. Φέτος στην περιοχή σημειώθηκαν διαμάχες μεταξύ μουσουλμανικών πληθυσμών. Το κύριο στοιχείο ήταν οι πιέσεις της Μιανμάρ στον μειονοτικό πληθυσμό μουσουλμάνων Ροχίνγκια. Το 2017 τουλάχιστον 600.000 έφυγαν για να γλιτώσουν από διωγμούς στο γειτονικό Μπαγκλαντές, καθώς κάηκαν χωριά, εν μέσω μιας γενικής κλιμάκωσης της σύγκρουσης που ξεκίνησε στη δεκαετία του 1970. Η Μιανμάρ λέει ότι θέλει σταθερότητα στις δυτικές περιφέρειες όπου ζουν οι Ροχίνγκια.
Επίσης, φέτος, πιστοί του Ισλαμικού Κράτους από την Μαλαισία και την Ινδονησία βοήθησαν δύο μουσουλμανικές ομάδες στις κυβερνήσεις των νότιων Φιλιππίνων να πολεμήσουν τον κυβερνητικό στρατό για τον έλεγχο μιας πόλης 200.000 κατοίκων. Πέντε μήνες μαχών που στέρησαν τις ζωές 1.132 ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένου ενός Μαλαισιανού και ενός Φιλιππινέζου, τον οποίο το Ισλαμικό Κράτος είχε υποδείξει ως εμίρη του στη Νοτιοανατολική Ασία. Οι αξιωματούχοι των Φιλιππίνων φοβούνται τώρα περισσότερα ξεσπάσματα βίας εμπνευσμένης από το Ισλαμικό Κράτος, επί των αντιλήψεων ότι οι μουσουλμάνοι αξίζουν ένα καλύτερο μερίδιο των πόρων της χώρας
