Αεροπορική τραγωδία στην Μόσχα: Πόσο αναμενόμενο ήταν ένα τέτοιο γεγονός;
Του Μανούσου Τραχαλάκη ΠΝ
Air Safety Investigator MSc
Έπειτα από το 2017, την καλύτερη χρονιά στην ιστορία της αεροπορικής ασφάλειας, οι στατιστικές επανέρχονται αμείλικτες. Το πρόσφατο συμβάν με τους 71 νεκρούς στην Ρωσία, θεωρούνταν αναμενόμενο από εκείνους που παρατηρούσαν πως οι Ρωσικές αεροπορικές εταιρίες κρατούν ακόμη τα μοιραία σκήπτρα στα αεροπορικά δυστυχήματα.
Στο πρόσφατο συμβάν στο Ρωσικό έδαφος, η πτήση 703 της Saratov Airlines, μια πτήση ρουτίνας από το αεροδρόμιο Domodedovo της Μόσχας με προορισμό την πόλη Orsk, κατέληξε τελικά σε συντριβή 50 μίλια νοτιοανατολικά της πρωτεύουσας, με την απώλεια 65 επιβατών και έξι μελών του πληρώματος. Εδώ και αρκετό καιρό, είναι φανερό σε όποιον επισκέπτεται ιστοσελίδες με αεροπορικά ατυχήματα που καταγράφουν θανατηφόρες συντριβές από τον Ιανουάριο του 1970 (την αρχή της εποχής των μεγάλων αεροσκαφών jumbo), για το παράδοξο φαινόμενο στις στατιστικές που αφορούν την Ρωσία.
Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, ενώ ο αριθμός των εταιρειών που λειτουργούν χωρίς ατύχημα είναι φανερά μεγαλύτερος από αυτές που είχαν κάποιο θανατηφόρο συμβάν, υπάρχει μια ξεχωριστή σελίδα-δείκτης όπου μετράει περισσότερες από 40 απώλειες αεροσκαφών στην Σοβιετική Ένωση.
Η εξέταση των ατυχημάτων στην ειδική αυτή σελίδα, περιλαμβάνει κυρίως Ρωσικές αεροπορικές εταιρείες και δυστυχώς εμπεριέχει μια σειρά επαναλαμβανόμενων αιτιών. Οι βασικές μάλιστα αιτίες των θανατηφόρων αυτών συμβάντων, αποτυπώνεται σαν ένας συνδυασμό δυσμενών καιρικών συνθηκών και λανθασμένης λήψης απόφασης από τα μέλη του πληρώματος.
Από την μία πλευρά, αναμφισβήτητα το Ρωσικό κλίμα είναι το πιο ακραίο από αυτό ενός άλλου έθνους. Για παράδειγμα αυτές τις ημέρες, στη βορειοανατολική πόλη της Σιβηρίας Yakutsk, η υψηλότερη θερμοκρασία ήταν μείον 30 βαθμούς Κελσίου. Αξίζει να σημειωθεί επίσης πως στην σκληραγωγημένη αυτή χώρα, οι κάθε λογής δραστηριότητες όπως και οι αερομεταφορές, συνεχίζονται αδιάλειπτα, ενώ την καλοκαιρινή περίοδο στις καιρικές προκλήσεις προστίθενται και οι ισχυρότατες καταιγίδες.
Από μία άλλη όμως πλευρά, οι τεχνικές αστοχίες είναι επίσης συχνές σε αεροσκάφη που ο σχεδιασμός τους έχει τις ρίζες του στην Σοβιετική εποχή, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το Tupolev 154, όπου παρά τις εκτεταμένες αναβαθμίσεις που έχει υποστεί, πλέον υστερεί στους δείκτες δυστυχημάτων, έναντι των δυτικών προηγμένων αεροσκαφών. Ακόμη και εάν παρέχει ευκολία χειρισμού, γίνεται αντιληπτό πως ο άνθρωπος δεν θα είναι πάντα σε θέση να διορθώνει τέτοιες αστοχίες. Αλήθεια ποιος μπορεί να ξεχάσει το σχετικό βίντεο στο διαδίκτυο, όταν τον τον Μάιο του 2011, έναTupolev 154Β έπαθε ολική απώλεια συστημάτων διεύθυνσης, όπου προσγειώνεται σαν από θαύμα!
Στο συγκεκριμένο συμβάν ήδη έχουν γίνει εικασίες από ειδήμονες και μη, σχετικά με τα αίτια της πτώσης. Οι πρώτες ανεπίσημες πληροφορίες από την τηλεόραση μιλούν για βλάβη κινητήρα και έκρηξη στον αέρα. Άλλες κάνουν λόγο για ένα συχνό φαινόμενο στην αεροπορική ασφάλεια, την παγοποίηση και τις επακόλουθες λανθασμένες ενδείξεις ταχύτητας του αεροσκάφους. Απομένει να περιμένει κανείς ψύχραιμα το πόρισμα της επιτροπής, δείχνοντας σεβασμό τόσο στους ανθρώπους που χάθηκαν και τις οικογένειες τους όσο και στις υπεύθυνες αρχές διερεύνησης του δυστυχήματος.
Κλείνοντας, αξίζει να αναφερθεί πως η ασφάλεια των πτήσεων σε οποιαδήποτε χώρα, απαιτεί κοινή προσπάθεια στην εκπαίδευση, την νοοτροπία και το κανονιστικό πλαίσιο.Η Ρωσία μέχρι στιγμής δείχνει θεαματικά σημεία εναρμόνισης με τα διεθνή πρότυπα μέσω των Aeroflot και της S7 Airlines. Απομένει και στις μικρότερες εταιρείες να ακολουθήσουν με την ίδια προσήλωση στην εναρμόνιση με τα διεθνή πρότυπα, όπως επιβάλλεται για κάθε αερομεταφορέα που λειτουργεί στο σύγχρονο αεροπορικό περιβάλλον.