2020-2030: Αφρική – Ήπειρος των νέων ευκαιριών
Γράφει ο Αλέξανδρος Νίκλαν
Σύμβουλος Θεμάτων Ασφαλείας
Οι πρώτες δράσεις για την ανάπτυξη ενός δικτύου LNG από την ανατολική προς την δυτική μεριά του Ατλαντικού και αντίστροφα, είχαν ξεκινήσει με την ολική καταγραφή των σχεδίων που θα αφορούσαν την συμφωνία NAFTA-TAFTA.
Έκτοτε οι δράσεις έχουν πληθύνει και μάλιστα με ιδιαίτερα έντονο τρόπο.
-Οι εταιρίες KOSMOS,ΒΡ, ΕΝΙ και Ophir ήδη προχωρούν με σχέδια που κυμαίνονται από 1δις ως και 8δις δολάρια για την κατασκευή υποδομών επεξεργασίας και διαχείρισης υγρής μορφής αέριου καυσίμου (LNG).
4 εγκαταστάσεις κατά μήκος της Δυτικής Αφρικής βρίσκονται ήδη στο τελικό στάδιο σε Καμερούν και Γουινέα
– H SOCAFRICA (US Special Operations Command Africa) ήδη λειτουργεί σε πλήρη επιχειρησιακή ικανότητα με παρουσία εκατοντάδων ανδρών ειδικών δυνάμεων στην Αφρικανική ήπειρο. Αν και επίσημα αναφέρονται ως «εκπαιδευτές τοπικών αγημάτων», δεν είναι λίγες οι φορές που μετέχουν σε μυστικές επιχειρήσεις (blackops) με αρκετές απώλειες. Η παρουσία δυνάμεων στην περιοχή έχει τεθεί ως ύψιστο εθνικό συμφέρον, τόσο για την προστασία των όποιων υποδομών που θα δημιουργηθούν, όσο και για την ανώτερη επιβολή ισχύος, αν και εφόσον χρειαστεί.
– H χώρα «έκπληξη» λόγω της παρουσίας της στην Αφρική είναι η Τουρκία, η οποία πέρα από διάφορες διμερείς σχέσεις εμπορίου, πρόσφατα έκλεισε συμφωνία αναμετάδοσης του Τουρκικού NATURAL TV, καθώς και την αποστολή στρατευμάτων στο πλαίσιο του AFISMA (διεθνής ειρηνευτική δύναμη). Η AFISMA θα έχει ιδιαίτερα ενεργό ρόλο στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας στην γεωγραφική περιοχή ( χαρακτηριστική περίπτωσω τρομοκρατίας είναι η τρομοκρατική οργάνωση Boko Haram). Η Τουρκία, άλλωστε, εδώ και καιρό ψάχνει τρόπο να έχει πρόσβαση σε πηγές ενέργειας που τις θεωρεί άκρως ζωτικές για την ανάπτυξη της.
– Η χώρα με το μεγαλύτερο «ίχνος» επιρροής στην Δυτική Αφρική είναι, απ’ όσο φαίνεται, η Κίνα, καθώς με ένα ποσό επένδυσης μαμούθ (60 δις $ ) έχει μπεί για τα καλά στο κομμάτι της κατασκευής υποδομών, ενώ την ίδια στιγμή έχει φέρει μεγάλο στόλο αλιείας και δείχνει να μονοπωλεί την ανατολική πλευρά του Ατλαντικού. Η Κίνα, μέχρι στιγμής, δεν δείχνει ενδιαφέρον στην όλη δράση της για LNG (λογικό -λόγω απόστασης), όμως σίγουρα θα θελήσει μερίδιο της πίτας σε όποια κατασκευαστικά έργα δημιουργηθούν.
– Tο όνειρο του 19ου αιώνα για μια διηπειρωτική σιδηροδρομική γραμμή που θα συνδέει την Ανατολική ακτή του Ατλαντικού με τον Κόλπο και τον Ινδικό Ωκεανό φαίνεται να έχει επανέρθει, καθώς ήδη 50 Αφρικανικές χώρες είναι έτοιμες να επενδύσουν 30 δις δολάρια, ενώ σε αυτό πρέπει να προστεθεί και η θέληση των χωρών του Κόλπου να συμμετέχουν στο σχέδιο με σχεδόν τριπλάσιο ποσό (80 δις δολάρια). Η δημιουργία μιας γραμμής μεταφοράς σταθερής τροχιάς θα φέρει σίγουρα φτηνότερο τρόπο προμήθειας και παροχής ενέργειας.
Η όλη εικόνα της Δυτικής Αφρικής μοιάζει να δείχνει πώς η στρατηγική μετατόπιση για μια νέα περιοχή ευκαιριών ήδη βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.Ποιοί, όμως, είναι εκείνοι που μέχρι στιγμής δείχνουν πώς βρίσκονται σε απόσταση από το νέο χώρο ευκαιριών;
Η πρώτη είναι η Ε.Ε. σαν οντότητα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δείχνει να μην έχει κάποιο ενδιαφέρον να αναμειχθεί στο όλο εγχείρημα, χωρίς αυτό όμως να αποκλείει μεμονωμένες κινήσεις από Ευρωπαϊκές χώρες οι οποίες κάνουν κάποιες δράσεις. Παράδειγμα είναι η Γαλλία που προσπαθεί να αποκτήσει έλεγχο στο Μαλί κυρίως για τα κοιτάσματα ουρανίου και μεταλευμάτων που διαθέτει, με βλέμμα και προς τις γύρω προόδους (περιοχές).
Η δεύτερη είναι η Ρωσία, όπου δεν δείχνει να έχει κάποια ιδιαίτερη διάθεση να εμπλακεί σε μια κόντρα επιρροής στην Αφρική. Δεν υπάρχει κάποια ένδειξη μέχρι στιγμής για συμμετοχή της στην εκμετάλλευση της Αφρικανικής ηπείρου. H συνολική δράση της μοιάζει περισσότερο να περιορίζεται στις ακτές της Βορείου Αφρικής και όχι στην Δυτική.
Η Αφρικανική ήπειρος φαίνεται πώς αποτελεί μια νέα ήπειρο ευκαιριών που με στόχευση τη δεκαετία 2020-2030, όπως αναφέρουν αρκετά think tanks, θα δώσει πολλά νέα δεδομένα σε κάθε επίπεδο που αφορά ενέργεια, επιρροή και οικονομία.
Όσον αφορά την Ελλάδα, δυστυχώς οι μόνοι τομείς επιρροής μας θα έλεγα πώς προς το παρόν πως είναι οι εισροές μεταναστών από διάφορες Αφρικανικές χώρες και φτηνές πτήσεις από και προς την Ελλάδα.