Για τη Γερμανία, η σταθερότητα προηγείται της φιλοδοξιας
της Judy Dempsey
Carnegie Europe
Καθώς οι παγκόσμιοι ηγέτες συναντιούνται στη Βαυαρία στις 16 Φεβρουαρίου για το ετήσιο συνέδριο ασφάλειας του Μονάχου, οι Γερμανοί οικοδεσπότες τους θα επιδείξουν τα μέγιστα σε αρμονία, ενότητα και φιλοξενία.
Αλλά στο παρασκήνιο, η γερμανική πολιτική έχει γίνει δηλητηριώδης στο βαθμό που ο επόμενος νέος/παλιός συνασπισμός συντηρητικών και σοσιαλδημοκρατών θα υπάρξει μόνο επειδή η εναλλακτική είναι τόσο άθλια. Η σταθερότητα και περισσότερη προσοχή στα κοινωνικά ζητήματα θα έχει προτεραιότητα έναντι των φιλοδοξιών. Αυτό δεν θα μπορούσε να είναι κακό δεδομένης της αυξημένης δημοτικότητας της ακροδεξιάς του αντί-μεταναστευτικού AfD.
Και πάλι είναι δύσκολο να γνωρίζουμε ποιο από τα δύο συστημικά κόμματα είναι σε χειρότερη κατάσταση: η Χριστιανοδημοκρατική Ένωση της Merkel (CDU με το “αδελφό” της κόμμα, το βαυαρικό Χριστιανοκοινωνική Ένωση (CSU) ή οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD).
Η συντηρητική ένωση της Merkel βρίσκεται οριακά λίγο πριν εξεγερθεί κατά της Καγκελαρίου της. Τις τελευταίες ημέρες, η γκρίνια σχετικά με τη συμφωνία συνασπισμού έχει αυξηθεί με τη Merkel να δέχεται κριτική για το ότι παραχωρεί τόσα πολλά στους Σοσιαλδημοκράτες.
Συγκεκριμένα, τα μέλη του κόμματος ήθελαν οι Χριστιανοδημοκράτες να κρατούσαν τουλάχιστον το υπουργείο Οικονομικών -μία από τις πιο σημαντικές θέσεις στο υπουργικό συμβούλιο. Αυτό δόθηκε στον Olaf Scholz, τον Σοσιαλδημοκράτη δήμαρχο του Αμβούργου. Ο Scholz δεν είναι ανοιχτοχέρης όταν πρόκειται για τη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική. Ωστόσο, όταν πρόκειται για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης, είναι σίγουρο ότι θα είναι πιο ευέλικτος από τον συντηρητικό προκάτοχό του Wolfgang Schaeuble.
Η Merkel παραδέχθηκε στη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης στις 11 Φεβρουαρίου ότι το να δώσει στο SPD το υπουργείο Οικονομικών, ήταν “το τίμημα που έπρεπε να πληρώσει για τη σταθερότητα” του συνασπισμού. Και αυτό είναι το μοτίβο της: σταθερότητα.
Αφήνοντας στην άκρη τις υπουργικές θέσεις, η άλλη κριτική που λαμβάνει χώρα στο εσωτερικό των Χριστιανοδημοκρατών είναι για την ίδια τη Merkel. Υπάρχουν φωνές για μια “ανανέωση” του κόμματος. Με απλά λόγια, ζητούν από τη Merkel να προετοιμάσει την επόμενη ημέρα. “Και τώρα χρειάζεται να δείξουμε ότι μπορούμε να ξεκινήσουμε με μια νέα ομάδα”, δήλωσε η Merkel στη συνέντευξη. “Έχουμε έξι υπουργικά πόστα να καλύψουμε και από την πλευρά μου, θεωρώ ότι πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα εξεταστούν όχι μόνο οι άνω των 60, αλλά και νεότεροι άνθρωποι”, πρόσθεσε -όχι εντελώς πειστικά.
Η Merkel δεν ήταν ποτέ πρόθυμη να συζητήσει τη διαδοχή. Ποιος ηγέτης θα ήταν; Και εκτός αυτού, στη διάρκεια των 12 χρόνων στην Καγκελαρία, η Merkel έχει αντιμετωπίσει αρκετή κριτική και πιθανούς αντιπάλους. Αλλά καθώς προετοιμάζεται για μια τέταρτη θητεία, η εξουσία της δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δεδομένη. Τόσα πολλά τώρα εξαρτώνται όχι μόνο από το δικό της κόμμα, το οποίο ξέρει να το κρατά πειθαρχημένο, αλλά από τους εταίρους της στον συνασπισμό, τους Σοσιαλδημοκράτες. Και βρίσκονται σε άθλια κατάσταση.
Αν νομίζετε ότι το συντηρητικό μπλοκ ακονίζει τα μαχαίρια εναντίον της ηγεσίας του, δεν είναι τίποτα μπροστά σε αυτά που συμβαίνουν στο στρατόπεδο των Σοσιαλδημοκρατών. Ο βαθμός περιφρόνησης για τον Martin Schulz, τον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που βρέθηκε στη γερμανική πολιτική με την ελπίδα να κερδίσει τη Merkel, είναι πολύ άσχημος.
Ο Schulz έχει κατηγορηθεί για την πολύ άσχημη επίδοση του SPD στις ομοσπονδιακές εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου. Και όταν επέμεινε ότι θα πρέπει να πάρει το υπουργείο Εξωτερικών, το κόμμα σχεδόν εξεγέρθηκε. Η εντύπωση ήταν πως αυτό που ήθελε ο Schulz ήταν μόνο εξουσία.
Μόλις ανακοινώθηκε ότι θα έπαιρνε τη θέση υπήρξε μια κατακραυγή εναντίον του Schulz, όχι μόνο από τον κάτοχο της θέσης, Sigmar Gabriel. Ανήμπορος να αντέξει την κριτική και γνωρίζοντας ότι ο μεγάλος συνασπισμός θα μπορούσε ακόμη και να καταρρεύσει εξαιτίας της εξέγερσης από τη νεότερη γενιά, ο Schulz αποχώρησε.
Αυτό το περιστατικό έδειξε ένα κόμμα σε απελπισία. Αλλά δεν έχει πουθενά να πάει. Η νέα ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών, Andrea Nahles, η οποία ανέλαβε από τον Schulz, είναι αποφασισμένη να κάνει λειτουργικό το μεγάλο συνασπισμό παρά την ισχυρή αντίδραση. Η Nahles πρόκειται να χρησιμοποιήσει όλη της ενέργεια και τα στρατηγικά ένστικτα για να πείσει το κόμμα της να υποστηρίξει το μεγάλο συνασπισμό. Το αποτέλεσμα αυτής της ψηφοφορίας θα ανακοινωθεί στις 4 Μαρτίου.
Στο μεταξύ, οι Χριστιανοδημοκράτες της Merkel θα διεξάγουν συνέδριο του κόμματος στις 26 Φεβρουαρίου. Αλλά όπως και οι Σοσιαλδημοκράτες, οι συντηρητικοί δεν έχουν και αυτοί που να πάνε.
Μέχρι στιγμής, ο μεγάλος νικητής του αδιεξόδου των τελευταίων μηνών ήταν το ακροδεξιό, ευρωσκεπτικιστικό και αντί-μεταναστευτικό, AfD. ΤΟ κόμμα συνεχίζει να ανεβαίνει στις δημοσκοπήσεις, το οποίο εξηγεί για ποιον λόγο ούτε η Merkel ουτε η Nahles μπορούν να επιτρέψουν την κατάρρευση του συνασπισμού.
Οι νέες εκλογές θα ωφελούσαν το AfD. Την ίδια στιγμή, παρόλη την διαμάχη στο εσωτερικό του συνασπισμού, η Merkel και η Nahles δεν πρέπει απλώς να κάνουν τη συνεργασία τους λειτουργική. Πρέπει να φέρουν σταθερότητα. Αυτό επίσης προϋποθέτει να δοθεί στην Ευρώπη αυτή η απαιτούμενη ηγετική θέση που απαιτείται από το Βερολίνο. Αλλά μην κρατάτε την αναπνοή σας. Η Ευρώπη, ιδιαίτερα η Γαλλία, περιμένει τη Γερμανία να δώσει τέλος σε μήνες στασιμότητας. ΤΟ Βερολίνο είναι σχεδόν εκεί. Αλλά θα είναι ένας συνασπισμός ο οποίος θα βάζει μπροστά την σταθερότητα. Η φιλοδοξία είναι για άλλη φορά.