Η πολιτική φιλοδοξία της Γερμανίας πρέπει να συμβαδίζει με την ισχύ της
των Sophia Besch και Christian Odendahl
Οι πολιτικοί της Γερμανίας συζητούν επιτέλους τον ρόλο της χώρας στην Ευρώπη. Θα πρέπει να επιδιώξουν μια σαφή ευρωπαϊκή ατζέντα που να ξεπερνά τη λογική του “μικρού έθνους”: Το Βερολίνο χρειάζεται να αναγνωρίσει ότι εξαιτίας της βαρύτητας της Γερμανίας, η εγχώρια οικονομική πολιτική έχει συνέπειες για τους γείτονές της. Χρειάζεται επίσης να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Με την εξωτερική ανάθεση της ευρωπαϊκής ασφάλειας στις ΗΠΑ και τη σρενή συνεργασία με τη Γαλλία και τη Βρετανία στα ευρωπαϊκά ζητήματα, η Γερμανία έχει εδώ και καιρό την πολυτέλεια να μην πρέπει να σκέφτεται στρατηγικά για τα οικονομικά ή για την εξωτερική και αμυντική πολιτική. Στα οικονομικά, η Γερμανία ήταν απρόθυμη να παραιτηθεί από την μερική και αυτοεξυπηρετούμενη αφήγηση της κρίσης του ευρώ. Στην αμυντική και εξωτερική πολιτική, οι Γερμανοί πολιτικοί έχουν εδώ και καιρό αποφύγει να εμπλέξουν τους ψηφοφόρους σε μια συζήτηση για τις ευθύνες της χώρας στη διεθνή ασφάλεια. Αλλά η εκλογή του Αμερικανού προέδρου Donald Trump, και σε μικρότερο βαθμό, το Brexit, βρίσκονται στο επίκεντρο της λογικής στο Βερολίνο: εάν η Ευρώπη θέλει να ανταποκριθεί στις πολλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει, η Γερμανία πρέπει να αμφισβητήσει κάποιες από τις μακροχρόνιες πεποιθήσεις της.
Αυτό το άρθρο εξετάζει τις γερμανικές πολιτικές αφηγήσεις και τις προτεραιότητες, και περιγράφει μια φιλόδοξη αλλά ρεαλιστική στρατηγική στους τομείς της ευρωπαϊκής εμπορικής πολιτικής, οικονομικής διακυβέρνησης, διαχείρισης της μετανάστευσης και άμυνας, και εξετάζει τις σχέσεις της Γερμανίας με τους βασικούς στρατηγικούς της εταίρους.
Πρώτον, η Γερμανία πρέπει να σκεφτεί πιο στρατηγικά για το εμπόριο. Υπό την κυβέρνηση Trump, οι ΗΠΑ έχουν εγκαταλείψει τον ηγετικό ρόλο τους στη δημιουργία των προτύπων για το παγκόσμιο εμπόριο, αφήνοντας ένα κενό το οποίο μπορεί να καλύψει η ΕΕ. Η Γερμανία έχει την ευκαιρία να ηγηθεί μιας ευρωπαϊκής ώθησης για μεγαλύτερη έμφαση στα κοινωνικά δικαιώματα, στην περιβαλλοντική προστασία, στη δίκαιη φορολόγηση και στα πολιτικά πρότυπα. Το Βερολίνο πρέπει να αναπτύξει μία εμπορική πολιτική που να καταλαβαίνει και να είναι πρόθυμη να εκμεταλλευτεί την σημαντική οικονομική ισχύ της ΕΕ για τους στρατηγικούς της στόχους, όπως την υποστήριξη μεταρρυθμίσεων και των κοινωνικών προτύπων, ή τη διεύρυνση της οικονομίας της αγοράς και του κράτους δικαίου στη γειτονιά της.
Δεύτερον, η Γερμανία πρέπει να λάβει μέτρα για την ενίσχυση της ευρωζώνης. Το Βερολίνο είναι απίθανο να υποστηρίξει τις μεταρρυθμίσεις της ευρωζώνης όπως την αμοιβαιοποίηση του χρέους ή έναν σημαντικό ενιαίο προϋπολογισμό. Αλλά υπάρχουν άλλα πράγματα που μπορεί να κάνει: η Γερμανία θα μπορούσε να συμφωνήσει -ακόμη και να προάγει- την ιδέα ότι η δημοσιονομική πολιτική θα μπορούσε να κάνει περισσότερα για τον οικονομικό κύκλο σε εθνικό επίπεδο. Το Βερολίνο θα πρέπει να σταματήσει να κωλυσιεργεί αναφορικά με την τραπεζική ένωση και να καταστήσει την ένωση των κεφαλαιαγορών πολιτική προτεραιότητα. Η Γερμανία θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τις επενδύσεις στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, δημιουργώντας ένα ταμείο διαχείρισης δημόσιου πλούτου.
Τρίτον, μετά τον ηγετικό της ρόλο στην κρίση μετανάστευσης της ΕΕ το 2015, η Γερμανία θα πρέπει να συμβάλει στην ανάπτυξη μιας μακροχρόνιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη διαχείριση της μετανάστευσης. ΤΟ Βερολίνο θα πρέπει να είναι ρεαλιστικό για τη συνεργασία με την Τουρκία και τη Λιβύη για να σταματήσει η παράνομη μετανάστευση, ενώ παράλληλα θα διευκολύνει τη διασφάλιση ότι η χρήση της αναπτυξιακής βοήθειας από τις ευρωπαϊκές χώρες, συντονίζεται σε επίπεδο ΕΕ. Εδώ, το Βερολίνο θα πρέπει να προχωρήσει πιο μακριά από απλώς μια οικονομική βοήθεια: Θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάπτυξη μιας πολιτικής γειτονιάς που συνδέει την επενδυτική στήριξη, την αναπτυξιακή βοήθεια, την πλήρη εμπορική πρόσβαση στις αγορές της ΕΕ και τις οδούς νόμιμης μετανάστευσης, να καθορίσει πρότυπα για το κράτος δικαίου, τα κοινωνικά δικαιώματα και τα δικαιώματα των μειονοτήτων.
Τέταρτον, εν όψει της επιδεινούμενης κατάστασης ασφάλειας στην ευρωπαϊκή γειτονιά, και προκειμένου να γίνει λιγότερο εξαρτημένη από την προστασία των ΗΠΑ, η Γερμανία δεν έχει επιλογή από το να επενδύσει στην άμυνα και να εκσυγχρονίσει τις ένοπλες δυνάμεις της. Η κυβέρνηση πρέπει να καταπολεμήσει την αδυναμία της Γερμανίας να αναπτυχθεί σε κλίμακα και τη χαμηλή διαθεσιμότητα σημαντικών οπλικών πλατφόρμων, καθώς και κάποια αμφιλεγόμενα θέματα στο εσωτερικό για τις γερμανικές εξαγωγές όπλων, και τη συμμετοχή στις συμφωνίες αποτροπής πυρηνικής ενάργειας. Ενώ το Βερολίνο θα πρέπει να συνεχίσει να είναι μια ηγετική φωνή για τις προσπάθειες της ΕΕ στον εξορθολογισμό της αμυντικής της αγοράς, θα πρέπει να αξιοποιήσει την επιχειρησιακή εμπειρία της Γαλλίας και της Βρετανίας και να συνεργαστεί μαζί τους για να αυξήσει την ετοιμότητα των ευρωπαϊκών στρατευμάτων.
Τέλος, η Γερμανία πρέπει να επανεξετάσει τις εργασιακές της σχέσεις με τους βασικούς στρατηγικούς της εταίρους. Το Βερολίνο δεν θα πρέπει να κάνει το λάθος να υποθέσει ότι η κυβέρνηση Trump θα αντικατασταθεί το 2020 από έναν πιο παραδοσιακό Αμερικανό ηγέτη, και αντί αυτού να επενδύσει στην επανεξισορρόπηση της διατλαντικής σχέσης. Πρέπει να μπει σε μια εποικοδομητική συζήτηση με τη Βαρσοβία για τη μετανάστευση, και το κράτος δικαίου. Και θα πρέπει να αδράξει την ευκαιρία που παρέχει η προεδρία του Emmanuel Macron για να εργαστεί εποικοδομητικά με τη Γαλλία για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης.
