Ισραήλ και Ιράν πιο κοντά στη σύγκρουση
Οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή είναι μεγαλύτερες από οποιαδήποτε περίοδο μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, γράφει ο David Gardner.
Το φετινό Συνέδριο Ασφαλείας του Μονάχου επέστρεψε στο θέμα της μεγάλης σύγκρουσης δυνάμεων, το οποίο πολλοί πίστευαν ότι είχε τελειώσει με τον ψυχρό πόλεμο πριν από σχεδόν τρεις δεκαετίες. Μέσα σε ένα μακάβριο σκηνικό κατάρριψης τριών πολεμικών αεροσκαφών -ενός ρωσικού, ενός τουρκικού και ενός ισραηλινού- ο Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ, πρόεδρος αυτής της συγκέντρωσης υπευθύνων χάραξης πολιτικής και άμυνας, δήλωσε ότι “ποτέ μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης ο κίνδυνος ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ μεγάλων δυνάμεων δεν ήταν τόσο υψηλός όσο είναι σήμερα”.Αυτό φαίνεται σωστό.Στη Συρία υπάρχει πραγματικός κίνδυνος σύγκρουσης μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ, συμμάχων του ΝΑΤΟ, και μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
Αυτά μπορεί πιθανώς να περιοριστούν μέσω της χρήσης πληρεξουσίων, που ήταν ο τρόπος με τον οποίο η Αμερικανική και η Σοβιετική Ένωση πολέμησαν μεταξύ τους στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.Εντούτοις, οι κρίσεις στη Μέση Ανατολή συνηθίζουν να εξαπλώνονται πέρα από την περιοχή.Ενώ επικράτησε η ψυχροπολεμική ισορροπία της πυρηνικής τρομοκρατίας, οι δύο πλευρές διαχειρίζονταν τους κινδύνους: ιδιαίτερα κατά τον Αραβο-Ισραηλινό πόλεμο του 1973 και τη σύγκρουση του 1982 μεταξύ Ισραήλ και Συρίας.Αλλά στην εποχή των προέδρων Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντιμίρ Πούτιν, με τα πάντα, από τα διπλωματικά πρωτόκολλα μέχρι τις ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας να αμφισβητούνται, είναι δύσκολο να είσαι αισιόδοξος.
Δύο εβδομάδες αφού οι αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ στην ανατολική Συρία σκότωσαν έναν άγνωστο αριθμό ρώσων “συνεργατών”, ο αμερικανός υπουργός Άμυνας Τζιμ Μάτις ομολογεί ότι είναι μπερδεμένος για το τι συνέβη. Το Κρεμλίνο αρχικά προσποιήθηκε άγνοια, αλλά την Τρίτη αναγνώρισε ότι ρώσοι πολίτες τραυματίστηκαν στο περιστατικό.Σε μια περιοχή “ομάδων συγκρούσεων”, όπως λέει ο Γιοστ Χίλτερμαν, διευθυντής της Μέσης Ανατολής στη Διεθνή Ομάδα Κρίσεων ” συμβαίνει το εξής: “Οι συγκρούσεις μέσα σε ένα σύμπλεγμα έχουν αρχίσει να αιμορραγούν σε συγκρούσεις μέσα σε ένα άλλο σύμπλεγμα.Και …οι μεμονωμένες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή έχουν διευρυνθεί ώστε να παρασύρουν, πρώτον, τις περιφερειακές δυνάμεις και, στη συνέχεια, τους παγκόσμιους παράγοντες, ως αποτέλεσμα των κενού ισχύος και ασφάλειας που δημιουργήθηκαν στο χάος του πολέμου”.
Από το Λεβάντε ως τον Κόλπο, για παράδειγμα, τι θα μπορούσε να συμβεί αν ένας από τους πυραύλους που εκτοξεύθηκαν κατά διαστήματα από την Υεμένη προς τη Σαουδική Αραβία από αντάρτες Χούτι που υποστηρίχθηκαν από το Ιράν διεισδύσει στην ασπίδα πυραύλων του βασιλείου και προκαλέσει μαζικές απώλειες;Εάν οι Σαουδάραβες δεν μπορούν να νικήσουν τις ετερόκλητες δυνάμεις των Χούτι μετά από τρία χρόνια και δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια, είναι απίθανο να τα καταφέρουν καλύτερα εναντίον του Ιράν.
Ενώ ο Τραμπ, σε σύνοδο κορυφής στο Ριάντ τον περασμένο Μάιο, παρότρυνε τη Σαουδική Αραβία να ηγηθεί του στρατοπέδου των Σουνιτών αραβικών χωρών εναντίον των Σιιτών (και του Περσικού) Ιράν, οι Σαουδάραβες φαίνεται να είναι ευτυχείς με το να αναλάβει το Ισραήλ ηγετικό ρόλο.Και η απειλή του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου στο Μόναχο, να ενεργήσει άμεσα εναντίον του Ιράν καθώς και των πληρεξουσίων του, για να τους αποτρέψει να εγκατασταθούν σε μια νέα εμπροσθοφυλακή στην Συρία, είναι ένας φοβερός οιωνός ενός νέου πολέμου που θα μπορούσε να μετατρέψει ένα μεγάλο μέρος της περιοχής σε ένατεράστιο αιματοκύλισμα.
Ο εμφύλιος πόλεμος της Συρίας επέτρεψε στο Ιράν, παράλληλα με τους παραστρατιωτικούς συμμάχους όπως η Χεζμπολάχ του Λιβάνου και με τη στήριξη των ρωσικών δυνάμεων από το 2015, να εδραιωθούν και να ολοκληρώσουν ένα σιιτικό αραβικό τόξο μέσω του Ιράκ και της Συρίας στη Μεσόγειο.Το Ισραήλ, πέρα από τις βομβιστικές επιθέσεις σε αυτά που ισχυρίζεται ότι είναι ιρανικές αποθήκες όπλων και κονβόι στη Συρία που προορίζονται για τη Χεζμπολάχ, έχει μείνει εκτός αυτού του πολέμου. Ωστόσο, ισχυρίζεται εδώ και δύο χρόνια ότι θα ξεκινήσει τον δικό του πόλεμο αν συμβεί κάτι από τα δύο: εάν το Ιράν, η Χεζμπολάχ και άλλες πολιτοφυλακές που τρέφονται από την Ιεραρχία της Επαναστατικής Φρουράς δημιουργήσουν μόνιμη στρατιωτική παρουσία στη Συρία, ανοίγοντας ένα νέο μέτωπο ενάντια στο Ισραήλ, παράλληλα με τα σύνορα του Λιβάνου προς τα βόρεια, ή αν η Χεζμπολάχ, η οποία πολέμησε το Ισραήλ ολοκληρωτικά στον προηγούμενο πόλεμο του Λιβάνου το 2006, συνεχίσει να χτίζει ένα οπλοστάσιο από ρουκέτες που προμηθεύεται από τον Ιράν και μπορούν να φτάσουν στην ενδοχώρα του Ισραήλ.
Και άλλοι παράγοντες συμβάλλουν στο να οδηγηθούμε σε αυτόν τον πόλεμο.
Η διοίκηση Τραμπ στις ΗΠΑ είναι τόσο ανοργάνωτη όσο και απερίσκεπτη στη Μέση Ανατολή.Ωστόσο, ο σύμβουλός του Τραμπ για την εθνική ασφάλεια, Χέρμπερτ Μακ Μάστερ, που θεωρείται από κάποιους ως ένα “φρένο” στην υπερβολή του Τραμπ, δήλωσε στο συνέδριο του Μονάχου ότι “τώρα είναι η στιγμή, νομίζουμε, να δράσουμε ενάντια στο Ιράν”.Το Ιράν, που αναπαράγει έντονα τη Χεζμπολάχ στο Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη, προσπαθεί να αποτρέψει το Ισραήλ (και τους Σαουδάραβες) προειδοποιώντας ότι θα απαντήσει σε περιφερειακό επίπεδο σε οποιαδήποτε επίθεση, αλλά μπορεί να είναι υπερβολικό.Δύο ιρακινοί ηγέτες της πολιτοφυλακής των σιιτών επισκέφθηκαν πρόσφατα τη Βηρυτό και τα σύνορα του Λιβάνου με το Ισραήλ.Αυτό ήταν ήδη προκλητικό, καθώς πριν ένα ιρανικόdroneδιέσχισε το Ισραήλ από τη Συρία, πυροδοτώντας την αλυσίδα των γεγονότων που οδήγησαν στην κατάρριψη του ισραηλινού αεροσκάφους και στον βομβαρδισμό των ισραηλινών αντιποίνων.Οποιοσδήποτεάλλοςεσφαλμένοςυπολογισμόςθαμπορούσεναείναιμοιραίος.
