11/12/2024

Το Βραβείο Καρλομάγνου, ο Macron και το Βερολίνο

methodetimesprodwebbin7ff21470-5470-11e8-b178-bc31026aef36

 

του Almut Moller
European Council On Foreign Relations 

Η φετινή τελετή για το Βραβείο Καρλομάγνου υποσχόταν πολιτικό δράμα στο υψηλότερο επίπεδο. Με την Angela Merkel να παρουσιάζει το τιμητικό βραβείο -αναγνωρίζοντας ότι “έγινε έργο στην υπηρεσία της ευρωπαϊκής ενοποίησης- στο Γάλλο πρόεδρο Emmanuel Macron στη γερμανική πόλη Άαχεν πριν από λίγες ημέρες, η Καγκελάριος είχε την ευκαιρία να δώσει διατυπωμένη μια απάντηση στα φιλόδοξα σχέδια του Macron για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πραγματικά, η απάντηση είχε καθυστερήσει, δεδομένου ότι ο ίδιος έθεσε για πρώτη φορά το όραμά του την ημέρα μετά από τις ομοσπονδιακές εκλογές της Γερμανίας, το Σεπτέμβριο του 2017. Θα συμβαδίζει με τις γαλλικές φιλοδοξίες για το ευρωπαϊκό project; Και κυρίως, θα δώσει “σήμα” το Βερολίνο ότι προχωρά προς το να αποδεχθεί τις προτάσεις Macron για την μεταρρύθμιση της ευρωζώνης;

Να σημειώσουμε εδώ ότι ο Macron έκανε ό,τι μπορούσε για να αναδείξει την εκδήλωση ως μια καθοριστική στιγμή στην ευρωπαϊκή ιστορία. Την προηγούμενη βραδιά, απευθύνθηκε για 20 λεπτά στο γερμανικό κοινό μέσω μιας συνέντευξης στο τηλεοπτικό δίκτυο ARD. Παρά τους ισχυρούς δεσμούς μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας, τέτοιες εμφανίσεις είναι σπάνιες. Η συνέντευξη παρείχε άλλη μία πτυχή της “μεθόδου Macron”: αντιλαμβάνεται ότι, τελικά, συμβαίνει κάποια αλλαγή στα κεφάλια του εκλογικού σώματος. Επίσης εκτιμά ότι η επιτυχία στο εσωτερικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο συμβαδίζουν- και ότι ένα μεγάλο μέρος αυτής της επιτυχίας έχει αποτέλεσμα μόνο μέσω της γαλλό-γερμανικής συνεργασίας. Σε αυτό το πλαίσιο ο Macron είχε δύο μηνύματα για το γερμανικό κοινό. Το πρώτο ήταν αυτό της διαβεβαίωσης ότι η Γαλλία είχε αρχίσει να αλλάζει -και να δεσμεύεται στις μεταρρυθμίσεις- από τη στιγμή που έγινε πρόεδρος το Μάιο του 2017. Το δεύτερο ήταν μια πρόκληση: εάν θέλουμε η ευρωζώνη να επιβιώσει και να ευημερήσει, η Γερμανία πρέπει να αλλάξει. Επέμεινε ακόμη πιο πολύ σε αυτό το σημείο κατά την ομιλία του αποδοχής του βραβείου την επομένη ημέρα, καλώντας τη χώρα να χαλαρώσει το “φετίχ” της για τον εθνικό προϋπολογισμό και τα εμπορικά πλεονάσματα.

Στην ομιλία του αποδοχής του βραβείου Καρλομάγνου, έθεσε τέσσερις επιταγές, που σχετίζονται με την “κατηγορηματική επιταγή” του Emmaniel Kant: ας μην είμαστε αδύναμοι. Ας είμαστε ενωμένοι. Ας μην φοβόμαστε. Ας μην περιμένουμε. Αλλά αυτή η επιχειρηματολογία κάθε άλλο παρά απλώς φιλοσοφική ήταν. Ήταν θεμελιωδώς πολιτική, και προκλητική για το Βερολίνο.

Τπ στυλ της Καγκελαρίου είναι γνωστό ότι είναι μάλλον συγκρατημένο, οπότε δεν αποτελεί έκπληξη ότι σε αυτή την περίσταση ήταν η Merkel που ξέραμε. Στην εισαγωγική της ομιλία στην τελετή, ουσιαστικά αρνήθηκε να συμμετάσχει στο miss en scene του Macron. Απείχε από το να δώσει μια ουσιαστική απάντηση στην ομιλία του Macron στη Σορβόννη, και δεν επιχείρησε να δώσει στην ομιλία της το ίδιο πνευματικό βάθος. Δεν αποτέλεσε έκπληξη ότι οι θεατές δεν ενθουσιάστηκαν με την ομιλία της. Το όλο θέαμα δεν βοήθησε το γεγονός ότι ο Macron καθόταν αρκετές θέσεις πίσω από τη Merkel όταν εκφωνούσε την ομιλία της, έτσι που φαινόταν ότι μιλάει σε άλλους ανθρώπους για αυτόν παρά ότι απευθύνεται στον ίδιο τον πρόεδρο.

Επομένως ήταν όλο αυτό χάσιμο χρόνου; Ο Macron θα παρακολουθεί για να δει εάν αυτή η πολύ εξέχουσα εμφάνιση στο Άαχεν, βοήθησε τις φιλοδοξίες του και στο εσωτερικό, στη Γερμανία και στα ζητήματα της ΕΕ. Στη Γαλλία, ελπίζει ότι τα λόγια του θα στείλουν ένα μήνυμα ότι η χώρα του έχει επιστρέψει, και προκαλεί τον γείτονά της στον Ρήνο. Στη Γερμανία, στόχος του θα είναι να έχει ενισχύσει την εμπιστοσύνη του γερμανικού λαού στη Γαλλία. Και για την ίδια τη Merkel; Τελικά, η δέσμευση του Macron με το γερμανικό κοινό, θα μπορούσε να  βοηθήσει την Καγκελάριο να διευρύνει τη βάση έγκρισής της για ένα συμβιβασμό αναφορικά με την μεταρρύθμιση της ευρωζώνης την οποία υποσχέθηκε να δουλέψει με τον Macron πριν από τη Σύνοδο τη ΕΕ τον Ιούνιο του 2018.

Αυτή ήταν μια δυνητικά ιστορική στιγμή: ο Γάλλος πρόεδρος, σε γερμανικό έδαφος, λαμβάνει το Βραβείο Καρλομάγνου, σε μια στιγμή μεγάλης αβεβαιότητας για την Ευρώπη -και όλα μεταδόθηκαν live στη γερμανική τηλεόραση. Έτσι, δεδομένου αυτού, μπορεί να επιστρέψουμε σε αυτό ως μια χαμένη ευκαιρία -σκοπίμως- από τη Merkel. Αυτή είναι μια Καγκελάριος που έχει κερδίσει ακόμη μια εκλογική διαμάχη, και που τώρα εισέρχεται σίγουρα στο twilight του χρόνου της στην εξουσία: μια κατάσταση που δίνει μια συγκεκριμένη ελευθερία δράσης και αξιοποίησης πιθανοτήτων. Θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία να επιδείξει την ωριμότητα των πολιτικών σχέσεων μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας, δύο χωρών που είανι σταθερά ενσωματωμένες στην ΕΕ και παρόλες τις διαφορές, είναι ακόμη πρόθυμες να οδηγήσουν την Ευρώπη προς τα εμπρός.

Το πρόσφατο παρελθόν της Γαλλίας και της Γερμανίας έχει σφυρηλατηθεί από αξιοπρεπείς συναντήσεις μεταξύ των ηγετών που αντικατοπτρίζουν την δύσκολη ιστορία των χωρών: Ο Καγκελάριος Kohl και ο πρόεδρος Mitterand να κάνουν χειραψία στο Verdun. Οι πρόεδροι Gauck και Hollande στο πεδίο σφαγής των SS, Orandour-sur-Glane. Οι πρόεδροι Steinmeierg και Macron στον χώρο μάχης του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, Hartmannswillerkopf. Το μέλλον της Γαλλίας και της Γερμανίας τώρα περιμένει -απαιτεί κιόλας- νέες συμβολικές συναντήσεις. Το Άαχεν φέτος ίσως να ήταν μία τέτοια στιγμή. Αλλά η εντύπωση που μένει πρόκειται να είναι αυτή του ενός χεριού που δεν σφίγγει το άλλο.

Capital.gr 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Don`t copy text!