29/03/2024

Ανάλυση για τις εξελίξεις μετά την Συμφωνία με τα Σκόπια

 


Γράφει ο Μιχάλης Αράπης LLB LLM,

Νομικός,  Διερμηνέας
Οργανωτής συγκεντρώσεων για το όνομα της Μακεδονίας στο Λονδίνο
Αντιπρόεδρος της Ελληνορθοδόξου Κοινότητας Κάρντιφ και Νοτίου Ουαλίας

Την Κυριακή 17 Ιουνίου 2018 υπεγράφη συμφωνία μεταξύ της Ελληνικής και της Σκοπιανικής κυβέρνησης για την ονομασία του κράτους Βαρντάσκα/Σκόπια/ΠΓΔΜ.

Διαδικασία έγκρισης και veto

Η συμφωνία αυτή πρέπει να εγκριθεί πρώτα στο Κοινοβούλιο τους και μετά με δημοψήφισμα στην γειτονική χώρα. Μετά θα πρέπει να εγκριθεί και από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Επομένως αν και δεν έχει τεθεί ακόμη σε ισχύ, η συμφωνία δημιουργεί νομικά προβλήματα και τετελεσμένα ακόμη και αν δεν περάσει αργότερα από τα δύο Κοινοβούλια. Ο λόγος είναι περισσότερο πολιτικός και διπλωματικός παρά τυπικά νομικού περιεχομένου. Η δημόσια παραδοχή και αναγνώριση του κρατιδίου αυτού με την ονομασία “Βόρεια Μακεδονία” είναι δεσμευτική πράξη για τις μελλοντικές Ελληνικές κυβερνήσεις γιατί το κράτος έχει συνέχεια και δεν μπορεί εύκολα μια επόμενη κυβέρνηση (οποιαδήποτε) να κάνει άρση της αναγνώρισης χωρίς να εκτεθεί διεθνώς και να θεωρηθεί η ίδια (και η χώρα μας ως συνομιλίτρια) ως αναξιόπιστη στην διεθνή κοινότητα.

Ο κύριος μοχλός πίεσης που είχε η Ελλάδα απέναντι στη Βαρντάσκα/Σκόπια όλα αυτά τα χρόνια είναι το veto που έχουμε βάλει από το 2008 για την ένταξη τους στο ΝΑΤΟ και μετέπειτα στην Ευρωπαική Ένωση. Μετά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας την περίοδο 1991-1992 και την εμφάνιση αυτού του πολυεθνικού μορφώματος η Ελλάδα ουδέποτε το είχε αναγνωρίσει με την Συνταγματική του ονομασία και μάλιστα πέτυχε να γίνει δεκτό στους διεθνείς θεσμούς ως ΠΓΔΜ ή FYROM στα αγγλικά. Έτσι μπήκε στον ΟΗΕ και έτσι το αναγνωρίζει η Ευρωπαική Ένωση και το ΝΑΤΟ. Σύμφωνα λοιπόν με τη συμφωνία αναγνωρίζεται για πρώτη φορά το όνομα της Μακεδονία μας – “Βόρεια Μακεδονία” στο κείμενο (άρθρο 3α) για αυτό το κράτος από ελληνική Κυβέρνηση και ακόμη χειρότερα αναγνωρίζεται για πρώτη φορά “μακεδονική γλώσσα” (Άρθρο 3γ) και “μακεδονική ιθαγένεια” (Άρθρο 3β).

Ιστορική αναδρομή και στοιχεία για τη Βαρντάσκα/Σκόπια

Πρέπει να τονιστεί ότι από τα 2 εκατομμύρια του συνολικού πληθυσμού του κρατιδίου, το μισό εκατομμύριο είναι εθνικά Αλβανοί και καταπιέζονται όπως και οι άλλες μειονότητες απο το Σλαβικό στοιχείο. Υπολογίζεται επίσης, γιατί λόγω διώξεων δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία, ότι περίπου 100.000 κάτοικοι ή και παραπάνω αποτελούν την Ελληνική μειονότητα. Το Σλαβικό στοιχείο είναι ένα κράμα Σέρβων, Βουλγάρων, Βοσνίων, Βλάχων, Τούρκων, Ρομά κτλ.

Όλα τα προβλήματα πρέπει να εξετάζονται ιστορικά για να γίνουν κατανοητά. Το ζήτημα αυτό παρουσιάστηκε για πρώτη φορά μέσα στον ψυχρό πόλεμο και λόγω της σύγκρουσης συμφερόντων συγκεκριμένων κομμουνιστών ηγετών. Του Κροάτη Στρατάρχη Τίτο, ηγέτη της Γιουγκοσλαβίας από τη μία και του ηγέτη της Σοβιετικής Ενώσεως Στάλιν που διατηρούσε άριστες σχεσεις με την ηγεσία της Βουλγαρίας.

Όλα ξεκίνησαν το 1945 όταν στην προσπάθεια του Τίτο να ενώσει αυτές τις εθνότητες στο νότιο Γιουγκοσλαβικό κρατίδιο της Βαρντάσκα, δημιούργησε την έννοια του Μακεδονικού Έθνους με την οποία έχουν γαλουχηθεί και φανατιστεί έκτοτε αρκετές γενιές. Ο κύριος λόγος είναι ότι η πλειοψηφία των Σλάβων της Βαρντάσκα μιλά ένα Σερβοβουλγαρικό γλωσσικό ιδίωμα και αισθανόταν εθνολογικά πολύ κοντά στη Βουλγαρία. Η προσπάθεια οικιοποιήσεως των Σκοπιανών είναι διαχρονική πολιτική της Βουλγαρίας και συνεχίζεται. Μάλιστα σήμερα ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού έχει αποκτήσει και Βουλγαρική υπηκοότητα και με τα βουλγαρικά τους διαβατήρια κινούνται διεθνώς ως πολίτες της Ευρωπαικής Ένωσης. Για να αποσοβήσει λοιπόν τον κίνδυνο απόσχισης της Βαρντάσκα και την ένωση της με την εχθρική προς τη Γιουγκοσλαβία τότε Βουλγαρία, ο Τίτο προέβη στην συγκεκριμένη εθνογέννεση ώστε αποκτώντας δική τους ξεχωριστή εθνότητα και συνείδηση οι κάτοικοι του κρατιδίου αυτού να παραμείνουν οικιοθελώς κομμάτι της Γιουγκοσλαβίας.

Μελλοντικά ζητήματα

Το μεγάλο ζήτημα που προέκυψε από την συμφωνία είναι ότι μέχρι να έρθει το θέμα προς ψήφιση στα δύο Κοινοβούλια μπορεί με άμεσες διαδικασίες (fast track) να ενταχθούν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ και να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι Σκοπιανοί θα πάρουν πρόσκληση για να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ στις 11 Ιουλίου 2018 ως “Βόρεια Μακεδονία” στη Σύνοδο Κορυφής της συμμαχίας. Ακόμη χειρότερα την ερχόμενη εβδομάδα στις 25-26 Ιουνίου 2018 θα δοθεί προφορική διατύπωση απο το συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ για διεύρυνση με τα Σκόπια ως “Βόρεια Μακεδονία”.

Έτσι ακόμα και να απορρίψει μετέπειτα η Ελληνική Βουλή τη συμφωνία θα έχει χαθεί το μεγάλο διαπραγματευτικό όπλο του veto μας στην ένταξη της Βαρντάσκα σε ΝΑΤΟ και ΕΕ. Ακόμη όμως και αν γίνουν γρήγορα οι ψηφοφορίες στα Κοινοβούλια (δεν προβλέπεται να συμβεί) και αν δεν έχουν ενταχθεί ακόμη στο ΝΑΤΟ τα Σκόπια, είναι διπλωματικά πολύ δύσκολο να πάει η χώρα μας να ξαναβάλει veto στα Σκόπια για την ονομασία, ενώ την είχε ήδη αποδεχθεί μια προηγούμενη ελληνική κυβέρνηση. (Αυτό εννοούμε λέγοντας για δημιουργία τετελεσμένων που δεσμεύουν τις επόμενες κυβερνήσεις.) Παρ’όλα αυτά αν και διπλωματικά η θέση μας είναι πολύ δύσκολη, αν τα ίδια τα Σκόπια δεν επικυρώσουν τη συμφωνία, αυτό θα έδινε δυνητικά μια ευκαιρία στην επόμενη ελληνική κυβέρνηση να διαπραγματευτεί επιρρίπτοντας την ευθύνη στους γείτονες και την αδιαλλαξία τους. Είναι γεγονός ότι ένα πρόβλημα που κρατάει πολλά χρόνια πρέπει να λυθεί και αυτό είναι κάτι που το το επιθυμούμε όλοι. Η λύση όμως δεν είναι αυτοσκοπός και για να γίνει αποδεκτή όταν επέλθει, η επίλυση πρέπει να είναι επωφελής για την πατρίδα μας.

Σημείωση: Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελευθερία του Λονδίνου (σελίδα 23).  Η εφημερίδα Ελευθερία είναι Ανεξάρτητη Εβδομαδιαία Ελληνική Εφημερίδα του Λονδίνου.

Ολόκληρη την εφημερίδα μπορείτε να διαβάσετε στο pdf

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024