FT: Δώρο στην ακροδεξιά η συμφωνία Μέρκελ-Ζεεχόφερ
H πολιτική κρίση στη Γερμανία πιθανότατα θα επιστρέψει μετά τις εκλογές στη Βαυαρία το φθινόπωρο. Πώς μπορεί να βγει κερδισμένο το ΑfD και τα διδάγματα από την κρίση της ευρωζώνης.
του Wolfgang Munchau
Financial Times
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ και ο Χορστ Ζεεχόφερ κατάφεραν τη Δευτέρα να επιλύσουν μια σύγκρουση που θα μπορούσε να είχε βάλει τέλος στον όχι και τόσο ήρεμο πλέον μεγάλο συνασπισμό. Θα μπορούσε επίσης να είχε βάλει τέλος και στις καριέρες τους, σε αυτή της κα Μέρκελ ως καγκελάριου και αρχηγού των Χριστιανοδημοκρατών και σε αυτή του κ. Ζεεχόφερ ως προέδρου της Χριστιανοκοινωνιστών.
Η ριζική δυσπιστία μεταξύ τους δεν έχει επιλυθεί και δεν πρόκειται να επιλυθεί. Η διαμάχη τους είναι το σύγχρονο ισοδύναμο του προβλήματος Σλέσβιχ-Χολστάιν, μιας απίστευτα πολύπλοκης πολιτικής διαμάχης του 19ου αιώνα που μόνο λίγοι άνθρωποι κατάλαβαν (σ.σ. η διαμάχη οδήγησε σε πόλεμο το 1864). Και όσοι το έκαναν, όπως ο κ. Ζεεχόφερ σήμερα, οδηγήθηκαν στα όρια της τρέλας.
H κόντρα αυτής της εβδομάδας αφορούσε το σχέδιο του ως ομοσπονδιακού υπουργού Εσωτερικών να ξεκινήσουν συνοριακοί έλεγχοι που θα απαγορεύουν την είσοδο σε μια συγκεκριμένη υποομάδα προσφύγων: όσους έχουν καταγραφεί πρώτη φορά σε μια άλλη χώρα της Ε.Ε., όσους δεν έχουν λάβει ακόμα άσυλο και όσους δεν υπάγονται σε μια διμερή συμφωνία για τη δευτερογενή μετανάστευση με τη Γερμανία.
Ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε τη Δευτέρα είναι από αυτούς που γίνονται μόνο για τα προσχήματα. Η συμφωνία φαίνεται να λύνει ένα πρόβλημα, αλλά δεν το κάνει. Το CSU θα κερδίσει κάτι που ήθελε πάντοτε: κέντρα προσφύγων κατά μήκος των συνόρων με την Αυστρία. Οι πρόσφυγες που εντοπίζονται στα σύνορα θα στέλνονται εκεί. Αν έχουν ήδη καταγραφεί ως μετανάστες σε μια άλλη χώρα της ΕΕ και υπάρχει μια διμερής συμφωνία με τη χώρα αυτή, θα επιστρέφονται πίσω. Στη μεγαλύτερη πλειονότητα των περιπτώσεων, θα μένουν στη Γερμανία. Οπότε, ο κ. Ζεεχόφερ δεν θα λάβει την αυτόματη απέλαση που επιδίωκε. Αλλά πήρε τα κέντρα.
Το αφήνω στους άλλους να καβγαδήσουν για το ποιος βγήκε νικητής από τη διαφωνία αυτή. Το πιο σημαντικό είναι πώς η επίλυση της θα επηρεάσει τις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Η απίστευτη ανικανότητα με την οποία διαχειρίστηκαν το ζήτημα και οι δύο πλευρές και τα βιτριολικά σχόλια που αντάλλαξαν έχουν ήδη επιφέρει ανυπολόγιστη βλάβη και στους δύο.
Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα η κα Μέρκελ κατάφερε να εξασφαλίσει μετά από μεγάλη μάχη μια συμφωνία για τους πρόσφυγες σε μια από αυτές τις εξοντωτικές ολονύκτιες συνεδριάσεις στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες. Η χαρά για τη συμφωνία αυτή δεν κράτησε για πολύ. Άφησε ανοιχτά όλα τα σημαντικά ζητήματα για την προσφυγική κρίση. Το πιο σημαντικό είναι η μεταρρύθμιση της συμφωνίας του Δουβλίνου, η οποία αναθέτει το βάρος της αντιμετώπισης των αιτούντων άσυλο στις χώρες στις οποίες φτάνουν, στην Ιταλία και στην Ελλάδα κυρίως. Ένα άλλο ζήτημα είναι η δευτερογενής μετανάστευση.
Ο προχθεσινός εικονικός συμβιβασμός στο Βερολίνο είχε σαν στόχο να καθαρίσει τα πολιτικά απόνερα από τον εικονικό συμβιβασμό της προηγούμενης εβδομάδες. Δεν είναι ο πρώτος συμβιβασμός αυτού του είδους.
Ο κ. Ζεεχόφερ το αντιλήφθηκε αυτό. Το λάθος του ήταν πως αντέδρασε υπερβολικά και είναι υπεύθυνος για ένα από τα πιο παράξενα πολιτικά θεάματα στην μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας.
Το Σαββατοκύριακο αυτό είδαμε πολύ δράμα, που κορυφώθηκε από την απόφαση του το βράδυ της Κυριακής να προσφέρει την παραίτηση του τόσο από πρόεδρος του CSU όσο και από υπουργός Εσωτερικών. Η ανακοίνωση αυτή προκάλεσε πανικό και στα δύο κόμματα και οδήγησε στον συμβιβασμό της Δευτέρας.
Αλλά έχει προσφέρει στην Εναλλακτική για τη Γερμανία (ΑfD), ένα ακροδεξιό αντιμεταναστευτικό κόμμα, ένα ιδανικό αφήγημα για τις εκλογές στη Βαυαρία αυτό τον Οκτώβριο. Οι ψηφοφόροι του CSU θα αναρωτιούνται γιατί ένα ζήτημα για το οποίο ο κ. Ζεεχόφερ έδωσε μια πολιτική μάχη ζωής και θανάτου δεν είναι πλέον τόσο σημαντικό.
Αν το CSU δεν τα πάει καλά – ένα σενάριο που κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει – μπορούμε να δούμε μια ακόμα κρίση στον κυβερνητικό συνασπισμό το φθινόπωρο. Η κα Μέρκελ και ο κ. Ζεεχόφερ ίσα που μιλάνε. Και κανείς δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται για την επίλυση του προβλήματος.
Όπως και με την κρίση της ευρωζώνης, η πολιτική κατάρρευση σημειώθηκε αρκετό καιρό μετά το ουσιαστικό πρόβλημα. Το Σαββατοκύριακο αυτό μας υπενθύμισε -αν χρειάζεται τέτοια υπενθύμιση- την καταστροφική δύναμη των ανεπίλυτων κρίσεων.
