06/10/2024

Κύπρος, σαράντα τέσσερα χρόνια από την τουρκική εισβολή

Γράφει ο Λάμπρος Τζούμης
Αντιστράτηγος ε.α

Σε λίγες μέρες συμπληρώνονται σαράντα τέσσερα χρόνια από την παράνομη τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο και η επανόρθωση αυτού του εγκλήματος που καρκινοβατεί για δεκαετίες καλυπτόμενο από διεθνή ανεκτικότητα, παραμένει σε εκκρεμότητα. Η πρώτη επίσκεψη που έκανε ο Ερντογάν μετά την εκλογή του στο προεδρικό αξίωμα, ήταν το Αζερμπαϊτζάν, κράτος υποτελής – δορυφόρος της Τουρκίας και στη συνέχεια πήγε στα κατεχόμενα. Παρά το γεγονός ότι η επίσκεψη αυτή είναι εθιμοτυπική και πραγματοποιείται κάθε φορά μετά την εκλογή νέου προέδρου, ο συμβολισμός παραπέμπει στην απαίτηση της Τουρκίας να έχει μόνιμη παρουσία στην Κύπρο. Η επίσκεψη του Ερντογάν στα κατεχόμενα, μας υπενθυμίζει επίσης ότι το επόμενο χρονικό διάστημα θα έχουμε μπροστά μας τις διαπραγματεύσεις για το μεγάλο αυτό εθνικό πρόβλημα και η Τουρκία θα επιδιώξει λύση, με την οποία θα της δίνεται η δυνατότητα να διατηρεί τα παρεμβατικά της δικαιώματα στο νησί. Στις δηλώσεις που έκανε ο Τούρκος πρόεδρος στα κατεχόμενα, επεσήμανε ότι το αδιέξοδο για επίλυση του Κυπριακού οφείλεται στη στάση της ελληνοκυπριακής πλευράς η οποία δεν θέλει να μοιραστεί την πολιτική εξουσία με την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Στις διαπραγματεύσεις μέχρι τώρα είχε συζητηθεί η λύση της διζωνικής – δικοινοτικής ομοσπονδίας. Με τη λύση αυτή η ελληνοκυπριακή καθώς και η τουρκοκυπριακή κοινότητα θα αποκτήσουν εσωτερική αυτονομία μέσα σε ένα ομόσπονδο κράτος, το οποίο θα ελέγχει το σύνολο της κυπριακής επικράτειας, θα έχει μια κυπριακή ιθαγένεια και θα εκπροσωπείται ως ενιαίο κυπριακό κράτος στους διεθνείς οργανισμούς. Ο όρος «διζωνική», αναφέρεται στην εδαφική πτυχή του θέματος, ενώ ο όρος «δικοινοτική», σημαίνει ότι και οι δύο κοινότητες θα συμμετέχουν αποτελεσματικά στα όργανα και τις αποφάσεις της κεντρικής εξουσίας. Οι διαπραγματεύσεις είχαν σημειώσει πρόοδο στα περισσότερα κεφάλαια, αλλά το ζήτημα «κλειδί» στην ύπαρξη ή όχι λύσης είναι το θέμα της ασφάλειας-εγγυήσεων. Η Τουρκία επιθυμεί να νομιμοποιήσει τη χρήση βίας στο πλαίσιο των εγγυήσεων για να μπορεί να επεμβαίνει και στο μέλλον.

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε επίσκεψη προ τριμήνου περίπου στα κατεχόμενα, έθεσε θέμα συνομοσπονδίας ή δύο κρατών ως μορφή λύσης του Κυπριακού. Η βασική διαφορά της συνομοσπονδίας από την ομοσπονδία, έγκειται στο ότι η πρώτη δεν αποτελεί κράτος από μόνη της, ενώ κράτη είναι τα συστατικά της μέρη. Στην ομοσπονδία όμως συμβαίνει το αντίθετο. Κράτος αποτελεί μόνο η ίδια και όχι τα συστατικά της μέρη. Η Τουρκία προωθεί τη λύση συνομοσπονδίας στο Κυπριακό, καθόσον με αυτό το σενάριο δεν χάνει τη δυνατότητα ελέγχου του νησιού, ενώ το τουρκοκυπριακό συνιστών κρατίδιο θα είναι διa της συνομοσπονδιακής δομής μέλος της Ε.Ε. και διατεταγμένος εντολοδόχος της Τουρκίας εντός Ε.Ε. Η Άγκυρα ποτέ δεν έκρυψε τους στόχους και τις επιδιώξεις της για την περιοχή. Σύμφωνα με τα αναφερόμενα από τον Αχμέτ Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Το Στρατηγικό Βάθος, η Διεθνής Θέση της Τουρκίας», στόχος της Άγκυρας είναι ο έλεγχος της στρατηγικής σημασίας νήσου Κύπρου, παράλληλα με τη συμμετοχή της στην εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου. Για το λόγο αυτό, προσπαθεί να οικειοποιηθεί το μεγαλύτερο μέρος της κυπριακής ΑΟΖ και όλη την ελληνική υφαλοκρηπίδα νοτιοανατολικά της Κρήτης και νοτιοδυτικά του Καστελόριζου, Είναι κατανοητό ότι η επίλυση του κυπριακού συνδέεται σε πολύ μεγάλο βαθμό με τις ελληνοτουρκικές διαφορές, καθόσον είναι βέβαιο ότι η Τουρκία για να συναινέσει στην επίτευξη βιώσιμης λύσης στο κυπριακό θα επιδιώξει την υλοποίηση των μεγαλεπήβολων στόχων της στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και η συνδιαχείριση του Αιγαίου. Η εντεινόμενη προκλητικότητα της Τουρκίας το τελευταίο χρονικό διάστημα που εκδηλώνεται καθημερινά σε λεκτικό και επιχειρησιακό επίπεδο με δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων, με καθημερινές παραβιάσεις – παραβάσεις του Εθνικού Εναερίου Χώρου και προκλητικές ενέργειες, καταδεικνύουν την αναβάθμιση της αναθεωρητικής στρατηγικής της Άγκυρας η οποία απροκάλυπτα φανερώνει τις επιδιώξεις της.

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024