29/03/2024

Α. Μαλλιάς: Ελλάδα – ΗΠΑ: Ποια ανταλλάγματα

 

 

Οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ και η Σούδα.

του πρέσβη επί τιμή Αλέξανδρου Π. Μαλλιά*

Και όμως η ευκαιρία που έχουμε φαίνεται να χάνεται πάλι. Συνδέεται με την δυνατότητα και την μοναδική ιστορική συγκυρία –δεν γνωρίζω για πόσο ακόμη θα διατηρηθεί- να αποκτήσουμε μια ισχυροποιημένη συμβατική στρατηγική σχέση με τις ΗΠΑ με αιχμή του δόρατος την αμυντική συνεργασία. Η πρόταση για έναντι ανταλλαγμάτων ασφαλείας διευρυμένη συνεργασία με την Ουάσιγκτων με αιχμή του δόρατος την Σούδα βρίσκεται στο βιβλίο μου «Στον Αστερισμό του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ- Η Νέα Τουρκία και Εμείς» ( Ι.ΣΙΔΕΡΗΣ, Δεύτερη έκδοση Απρίλιος 2018).

Ισχυρίζομαι ότι λόγω των δραματικών εξελίξεων γύρω μας ,ουδέποτε στο παρελθόν η Ελλάδα ως χώρος και σαν Χώρα είχε την δυνατότητα-όπως συμβαίνει την τελευταία εξαετία και ειδικά την πρόσφατη τριετία- να συζητήσει και να λάβει σημαντικά πολιτικό / αμυντικά ανταλλάγματα από τις ΗΠΑ . Τόσο για την Σούδα όσο και για την επέκταση των Αμερικανικών διευκολύνσεων στην Ελληνική επικράτεια.

Η ανάλυσή μου είναι αναμφίβολα σε διαφορετική οπτική από την έκφανση της δημόσιας διπλωματίας που εκπέμπεται σήμερα στην Αθήνα έναντι της Ρωσίας. Όσο πιο «δεδομένη» και άνευ αναγκαίων και επιθυμητών περιθωρίων ελιγμών –αποφεύγω συνειδητά τον όρο επιλογών διότι ευτυχώς τις έχουμε εδώ και δεκαετίες κάνει – είναι η Ελλάδα ,τόσο λιγότερα ανταλλάγματα μπορεί να διαπραγματευθεί και να αποσπάσει .

Η κατάσταση στις Αμερικανο-Τουρκικές σχέσεις και η εκρηκτική ρευστότητα στην μεγάλη περιοχή της Ευρω-Ανατολής, καθιστούν σήμερα την Σούδα αναντικατάστατης αξίας. Ενόσω μάλιστα το «απρόβλεπτο» παραμένει η αποκλειστική κυρίαρχη πρόβλεψη για ολόκληρη την περιοχή της Μέσης Ανατολής και Βόρεια Αφρικής , της Τουρκίας μάλιστα συμπεριλαμβανομένης, η γεωπολιτική θέση της Ελλάδος διαρκώς ενισχύεται.

Αυτό είναι το ισχυρότερο διαπραγματευτικό χαρτί κυρίως με την Ουάσιγκτων. Η έλλειψη βούλησης του ΝΑΤΟ να λάβει θέση έναντι των καθημερινών προκλήσεων της Τουρκίας , ακόμη δε λιγότερο να παρέμβει εγγυητικά υπέρ της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδος , σημαίνει απλά ότι η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως συμπληρωματικά σε διμερές επίπεδο Εγγυήσεις Ασφαλείας( security guarantees) . Το Άρθρο 5 του Βορειοατλαντικού Χάρτη δεν καλύπτει το κύριο και μόνιμο πρόβλημα ασφάλειας της Ελλάδος.

Μετά λόγου γνώσης εκτιμώ ότι δεν πρόκειται για μία απλή και αυτοματοποιημένη διαδικασία. Όμως σήμερα είναι στον αστερισμό του εφικτού τουλάχιστον σε σύγκριση με το χθες. Πως ; Μέσω της αναδιαπραγμάτευσης στην βάση του αμοιβαίου συμφέροντος και του κοινού οφέλους την Συμφωνία για τις αμερικανικές διευκολύνσεις στην Σούδα.

Εδώ και οκτώ χρόνια –με την υπευθυνότητα που επιβάλλει η ιδιότητα του πρώην πρέσβη της Ελλάδος στην Ουάσιγκτων- σταθερά υποστηρίζω και διαχρονικά προτείνω:

Είναι χρήσιμο και αναγκαίο η νέα αμοιβαία επωφελής Συμφωνία για τις Αμερικανικές Διευκολύνσεις στην Σούδα η οποία αντικαθιστά κάθε χρόνο τέτοια εποχή την βολική για όλες τις κυβερνήσεις καθιερωμένη ετήσια :

Α. Να περιβληθεί τον νομικό τύπο και κυρίως να αποκτήσει το ειδικό βάρος μίας Μακροχρόνιας Στρατηγικής Συνθήκης ( με αυξημένο νομικό κύρος) Συνεργασίας Ελλάδος-ΗΠΑ .
Β. Να υπογραφεί σε Υπουργικό τουλάχιστον επίπεδο, να έχει μεγαλύτερη του έτους διάρκεια( πενταετής κατά προτίμηση) και να έλθει υποχρεωτικά προς κύρωση στην Βουλή των Ελλήνων.
Γ. Η Συμφωνία ας περιλάβει και τις νέες αμερικανικές εγκαταστάσεις σε άλλα σημεία της επικράτειας. Τα διλήμματα περί ύπαρξης δήθεν πολιτικού κόστους δεν υφίστανται πλέον. Η παράταση της βολικής πρακτικής της ετησίας εξωκοινοβουλευτικής ανανέωσης περιορίζει τα περιθώρια διεκδίκησης σοβαρών πολιτικών ανταλλαγμάτων. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Δ. Στην έκτακτη και εξαιρετική φάση που βρίσκονται σήμερα οι τριγωνικές σχέσεις Ουάσιγκτων – Αθηνών και Αγκύρας οφείλουμε να επιδιώξουμε πολιτικά ανταλλάγματα για την εθνική μας ασφάλεια υπό την μορφή εγγυήσεων. Ανάλογες για παράδειγμα των γραπτών εγγυήσεων για την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδος που είχε δώσει ο Πρόεδρος Τζωρτζ Μπους ( Μάϊος 1992) με επιστολή του προς τον αείμνηστο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή. Πολιτικά ανταλλάγματα κυρίως ( εγγυήσεις ασφαλείας) , όχι μόνο ανταλλακτικά.
Ε. Κατά κανόνα ισχύει οι τρίτοι (ΗΠΑ) ανησυχούν και παρεμβαίνουν μόνο εφόσον διακυβεύονται δικά τους συμφέροντα. Στόχος μας είναι να πείσουμε ότι οι Τουρκικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Αιγαίο, οι οποίες δεν πρόκειται να σταματήσουν , θέτουν σε κίνδυνο το συμφέρον εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ.

*πρέσβη της Ελλάδος στην Ουάσιγκτων 2005-2009

 

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Εστία την Δευτέρα 27 Αυγούστου 

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024