Bloomberg: Οι Αμερικανοί μπορούν να μάθουν να ζουν και χωρίς τα “Made in China”
Του Leonid Bershidsky
Ο τελευταίος γύρος δασμών του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ εναντίον της Κίνας είναι ουσιαστικά ένας φόρος για τους Αμερικανούς, οι οποίοι θα πληρώσουν περισσότερο για ορισμένα αγαθά. Ωστόσο, δεν αποτελεί μία τεράστια αύξηση του κόστους και μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση ορισμένων θέσεων εργασίας που εξαλείφθηκαν από τις κινεζικές εισαγωγές.
Ως καταναλωτής, η ζωή χωρίς “Made in China” μου φαίνεται τρομακτική.
Το 2005, όταν οι εισαγωγές αγαθών από την Κίνα ήταν περίπου οι μισές από ό,τι είναι σήμερα, η Αμερικανίδα δημοσιογράφος Sara Bongiorni και η οικογένειά της, προσπάθησαν να ζήσουν για ένα χρόνο χωρίς να αγοράσουν τίποτα που να έχει παραχθεί στην Κίνα. Έγραψε ότι η Κίνα “κάλυπτε τη ζωή μας με ένα χαρούμενο πέπλο φθηνών παιχνιδιών, gadgets και παπουτσιών” και “καταλαμμβάνει ολοένα και μεγαλύτερο μέρος στην αγορά των ΗΠΑ”. Αν εξέταζε κανείς τα δώρα για τα Χριστούγεννα της οικογένειας, η Κίνα κέρδιζε με 25 έναντι 14 δώρων και είχε “παραγίνει” το κακό.
Η οικογένεια, ωστόσο, κατέληξε να αδυνατεί να αγοράσει αντικείμενα όπως κεριά και υπνόσακους. Και η Bongiorni υποψιάζεται ότι μερικές φορές αγοράζει ούτως ή άλλως προϊόντα που έχουν παραχθεί στην Κίνα χωρίς απαραίτητα να αναγράφεται στην ετικέτα – όπως χυμό μήλου, που παρασκευάζεται από κινεζικό συμπύκνωμα.
Η εξάρτηση αυτή φαίνεται να έχει μικρό αντίκτυπο στους καταναλωτές των ΗΠΑ, δεδομένης της επιβολής δασμών ύψους 10% από τον Τραμπ και των απειλών του να τους αυξήσει στο 25%, εκτός εάν η Κίνα μειώσει τους φραγμούς της στο αμερικανικό εμπόριο και τις επενδύσεις. Σε στήλη του πρακτορείου ειδήσεων Xinhua της Κίνας, ο John Ross, έγραψε ότι οι δασμοί του Τραμπ στην Κίνα θα μπορούσαν να κοστίζουν στο μέσο αμερικανικό νοικοκυριό $850 το χρόνο.
Ο αριθμός βασίζεται σε μια έκθεση του 2017 από την Oxford Economics, η οποία γράφτηκε για το Επιχειρηματικό Συμβούλιο ΗΠΑ-Κίνας. Εκτιμά ότι οι τιμές καταναλωτή των ΗΠΑ είναι χαμηλότερες κατά 1% έως 1,5% χάρη στις φτηνές κινεζικές εξαγωγές. Το μέσο νοικοκυριό των ΗΠΑ κέρδισε $56.500 το 2015, συνεπώς το αποτέλεσμα μεταφράστηκε σε εξοικονόμηση ύψους $850 για το έτος. Αλλά οι δασμοί του Τραμπ δεν σημαίνουν ότι τα κινεζικά αγαθά πρόκειται να εξαφανιστούν ή να γίνουν πιο ακριβά από τις εναλλακτικές λύσεις που έχουν παραχθεί στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες. Η υποτιθέμενη εξοικονόμηση δεν θα εξαλειφθεί πλήρως, οπότε τα μαθηματικά στη στήλη του Xinhua δεν είναι απολύτως σωστά.
Η αντίληψη ότι οι κινεζικές εισαγωγές ασκούν πτωτική πίεση στις τιμές καταναλωτή των ΗΠΑ υποστηρίζεται από σοβαρή ακαδημαϊκή έρευνα. Σε ένα έγγραφο του 2017, ο Liang Bai του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου και ο Sebastian Stumpner του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ υπολόγισαν ότι ο πληθωρισμός των ΗΠΑ μεταξύ 2004 και 2012 ήταν 0,29% χαμηλότερος ετησίως χάρη στη διείσδυση των κινεζικών εισαγωγών. Παρόλα αυτά, δεν θα έκανε τεράστια διαφορά σε έναν συνηθισμένο καταναλωτή, ακόμη και αν το αποτέλεσμα αυτό εξαφανιζόταν.
Σε μια ανάλυση που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο, οι Sarah House και Ariana Vaisey από την Wells Fargo Securities εκτιμούν ότι οι κινεζικές εισαγωγές ύψους 200 δισ. δολαρίων στις οποίες στοχεύει ο Τραμπ αντιπροσωπεύουν 1,68% των καταναλωτικών δαπανών των ΗΠΑ. Εκτίμησαν ότι, εάν υλοποιηθούν όλες οι κυρώσεις για τις οποίες έχει απειλήσει ο Τραμπ, ο πληθωρισμός θα επιταχυνθεί κατά 0,5%.
Οι καταναλωτές, βέβαια, θα παρατηρούσαν πολύ πιο σημαντικές αυξήσεις των τιμών κατά την αγορά συγκεκριμένων προϊόντων. Τα πλυντήρια ρούχων, στα οποία ο Τραμπ αύξησε τους δασμούς και τις ποσοστώσεις τον Ιανουάριο, είναι ένα παράδειγμα. Τα μέτρα υπονόμευσαν τις εισαγωγές και οδήγησαν σε αύξηση των τιμών κατά 18,5% μεταξύ Φεβρουαρίου και Ιουνίου. Ωστόσο, η ιδιαίτερα ανταγωνιστική αγορά των ΗΠΑ δεν μπορεί να διατηρήσει τέτοιες αυξήσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι τιμές των πλυντηρίων ρούχων μειώθηκαν κατά 2,6% μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου. Σε συνεχή βάση, σύμφωνα με το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας, έχουν ενισχυθεί μόλις στο επίπεδο του 2015. Οι περισσότεροι καταναλωτές δεν θα αντιληφθούν πραγματικά τη διαφορά.
Με άλλα λόγια, ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ στην Κίνα δεν πρόκειται να κάνει κόλαση τη ζωή των καταναλωτών στις ΗΠΑ, ακόμα κι αν προκαλεί μέτρια αύξηση του πληθωρισμού. Ωστόσο, σε αντίθεση με τους δασμούς που απευθύνονται, για παράδειγμα, στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα, τα οποία ανταγωνίζονται τις αμερικανικές εταιρείες στην ποιότητα και όχι στην τιμή, αυτοί οι περιορισμοί μπορεί να είναι επωφελείς για τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Οι ακαδημαϊκοί έχουν διαπιστώσει ότι οι φτηνές κινεζικές εισαγωγές μειώνουν την απασχόληση στον τομέα της μεταποίησης. Θεωρητικά, η μείωσή τους πρέπει να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.
Ο Τραμπ κατέστησε σαφές τι πιστεύει για το “ζύγισμα” των επιπτώσεων του πληθωρισμού και της αύξησης των θέσεων εργασίας στον τομέα της μεταποίησης. Αυτή η στάση εναντιώνεται στο ορθόδοξο εμπόριο, αλλά δεν αποτελεί καταστροφή για τους καταναλωτές των ΗΠΑ. Πράγματι, τα αποτελέσματα του πειράματος που διεξήγαγε η Bongiorni το 2005 ενδέχεται να μην είναι τόσο τρομακτικά το 2019 ή το 2020, εάν οι δασμοί παραμείνουν για μεγάλο διάστημα. Το συναίσθημα που ενέπνευσε τη δημοσιογράφο να παραιτηθεί από τα κινεζικά αγαθά εξακολουθεί να είναι ευρέως διαδεδομένο, οπότε ίσως το να κάνουμε ευκολότερο το να ζούμε χωρίς “made in China” να μην είναι και τόσο κακή ιδέα.