11/12/2024

Τα τρία “Μ” της Ευρώπης (Macron, Merkel, May) που αποδυναμώνουν την ΕΕ

download

Της Judy Dempsey
Carnegie Europe 

 

Η Ευρώπη είναι σε απελπιστική ανάγκη για ηγεσία.

Οι επικεφαλής των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωση, δεν το έχουν παράσχει αυτό. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως οι Επίτροποι Εμπορίου και Ανταγωνισμού, όλοι οι άλλοι είναι είτε αδύναμοι είτε πολύ αυστηροί με τα κράτη-μέλη.

Σε μια εποχή που η Ευρώπη πρέπει να ασκεί πολιτική και στρατηγική επιρροή έξω από την Ένωση, αυτή δεν μπορεί να γίνει λόγω της αδυναμίας των τριών μεγάλων χωρών της ΕΕ. Οι τρεις “Μ” -ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron, η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel και η Βρετανίδα πρωθυπουργός Theresa May- είναι ο κάθε ένας απασχολημένος με εσωτερικές κρίσεις και αντιπαραθέσεις σε μια περίοδο που η ΕΕ χρειάζεται ισχυρές προσωπικότητες στο τιμόνι.

Πάρτε για παράδειγμα τον Macron. Είναι ένας από τους πιο παθιασμένους Ευρωπαίους. Εξελέγη πριν από 18 μήνες με μια φιλοευρωπαϊκή πλατφόρμα. Νίκησε το Εθνικό Μέτωπο. Έχει ζητήσει πολλές φορές μεγάλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις από την Ένωση. Έχει ξεκινήσει τολμηρές οικονομικές μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό. Αλλά είναι επιρρεπής στο να χάνει υπουργούς. Ένα ακόμη μέλος του υπουργικού του συμβουλίου και ένθερμος πιστός του, ο πρώην υπουργός Εσωτερικών, Gerard Collomb, παραιτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου. Οι δημοσκοπήσεις δεν είναι ευνοϊκές για τον Macron. Σαν να μην είχε αρκετά εσωτερικά προβλήματα ή στόχους, έχει δεχθεί μικρή στήριξη από τα άλλα βασικά κράτη-μέλη της ΕΕ, ιδιαίτερα από τη Γερμανία.

Τα φιλόδοξα σχέδια του Macron για την ενίσχυση και την περαιτέρω ολοκλήρωση της Ευρώπης, θα μπορούσαν να είχαν κερδίσει έδαφος εάν είχαν δεχθεί αξιόπιστη στήριξη από τη Γερμανία. Παρόλες τις διμερείς συναντήσεις και τις θερμές αγκαλιές, η Merkel, όταν πρόκειται για την Ευρώπη, δεν είναι ούτε πολιτικά ούτε συναισθηματικά στο πλευρό του Macron.

Ένας λόγος είναι ότι η Merkel, 13 χρόνια τώρα στην εξουσία, ηγείται ενός συνασπισμού που πλήττεται από εσωτερικές διαμάχες και αντιπαλότητα. Ούτε μια εβδομάδα δεν περνάει χωρίς ο υπουργός Εσωτερικών της (ο οποίος είναι επίσης και ηγέτης του βαυαρικού κόμματος Χριστιανοκοινωνική Ένωση) να κάνει οτιδήποτε δυνατό να υπονομεύσει την εξουσία της. Και ούτε μια εβδομάδα δεν περνάει χωρίς οι Σοσιαλδημοκράτες εταίροι στον συνασπισμό της, ν μην αμφισβητήσουν το πόσο μακριά μπορεί να συνεχίσει αυτή η κυβέρνηση.

Καθώς η συζήτηση συνεχίζεται και οι δημοσκοπήσεις “χτυπάνε” το συντηρητικό μέτωπο και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), το ακροδεξιό, αντί-μεταναστευτικό και ευρωκεπτικιστικό Εναλλακτική για τη Γερμανία (AFD) καλπάζει στις δημοσκοπήσεις -και το ίδιο και οι Πράσινοι.

 

Ούτε η Merkel ούτε η Andrea Nahles, ηγέτης του SPD, μπόρεσαν να αποδυναμώσουν την αυξημένη δημοτικότητα του AFD. Και οι δύο ηγέτες φαίνονται αδύναμες να επικοινωνήσουν αυτά που θέλουν να πετύχει ο συνασπισμός. Και οι δύο δεν θέλουν να μιλήσουν για την Ευρώπη ή ακόμη για τις τεράστιες προσπάθειες που κατέβαλε το Βερολίνο για να ενσωματώσει ένα εκατομμύριο πρόσφυγες που μπήκαν στη Γερμανία το 2015.

Πάνω από όλα, παρόλη τη ρητορική για τη σημασία του γαλλό-γερμανικού κινητήρα που θα οδηγήσει την Ευρώπη προς τα εμπρός, παραμένει μόνο ως τέτοια: ρητορική. Η Merkel δεν έχει δώσει σχεδόν τίποτα στον Macron από την εκλογή του και μετά. Φοβάται ότι οι προτάσεις του για μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων θα μπορούσε να οδηγήσει στην αποσύνθεση της Ένωσης. Δεν είναι να απορεί κανείς που το περιθώριο του Macron για ελιγμούς στην ΕΕ έχει περιοριστεί σημαντικά.

Και ακόμη και αν πραγματικά θέλει να συσπειρωθεί γύρω από τον Macron, η Merkel πρέπει να πείσει τους ευρωσκεπτικιστές στο δικό της κόμμα αλλά και να υπερκεράσει τις επικρίσεις στις προτάσεις του Macron για αναμόρφωση της ευρωζώνης.

Δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την εξουσία της για να το κάνει αυτό. Υπέστη μια μεγάλη ήττα τον προηγούμενο μήνα όταν ο Volker Kauder, ο σταθερός και πιστός ηγέτης της κοινοβουλευτικής ομάδας της συντηρητικής ένωσης από το 2005 που έγινε η Merkel Καγκελάριος, απέτυχε να επανεκλεγεί ως επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των CDU/CSU. Η ήττα-σοκ του Kauder ισοδυναμεί με εξέγερση μέσα στο κόμμα της Merkel. Έδειξε την πτώση της εξουσίας της.

Σε ό,τι αφορά την Theresa May, συνεχίζει να προσπαθεί να ασκεί την εξουσία της σε ένα βαθιά διαιρεμένο Συντηρητικό Κόμμα και σε μια Βρετανία τόσο πολωμένη αναφορικά με το Brexit. Η φλογερή και αποφασιστική ομιλία της στο ετήσιο συνέδριο των Συντηρητικών της έδωσε κάποιο χρόνο στο εσωτερικό. Αλλά σε ό,τι αφορά το να συμβάλλει η Βρετανία στρατηγικά στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής αμυντικής, εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, δεν είναι καν κάπου κοντά. Το Brexit έχει μετατρέψει αυτή τη μεγάλη χώρα της ΕΕ σε πυγμαλίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Τα άλλα δύο μεγάλα “Μ”, Merkel και Macron, θα μπορούσαν να είχαν αντισταθμίσει την αδυναμία της Βρετανίας στην Ευρώπη. Δυστυχώς, αυτό δεν πρόκειται να συμβεί -παρόλο που η ΕΕ είναι σε απελπιστική ανάγκη να δεχθεί μια ώθηση προς τα εμπρός από το Βερολίνο και το Παρίσι. Παραδόξως, ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump θα έπρεπε να ήταν ο καταλύτης και για τα τρία “Μ” ώστε να εξετάσουν τις δύσκολες στρατηγικές επιλογές που αντιμετωπίζει η Ευρώπη. Αλλά το Brexit, ένας συνασπισμός σε διαμάχη στο Βερολίνο και ένας Γάλλος πρόεδρος του οποίου οι μεταρρυθμίσεις για την Ευρώπη έχουν δεχθεί τόσο μικρή στήριξη από τους ομολόγους του στην ΕΕ, έχουν γίνει αιτία να χαθεί αυτή η ευκαιρία.

 

Capital.gr 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Don`t copy text!