09/12/2024

Ακήδευτος νεκρός (Το μήνυμα της ημέρας)

45341440_2066447656980837_3951125232328114176_n

Γράφει ο Ιωσήφ Τσιμισκής 

Το θέμα της ταφής ενός ανθρώπου είναι πολύ σημαντικό από αρχαιοτάτων χρόνων για όλες τις θρησκείες. Ήταν θέμα πολιτισμικό και πολιτιστικό συνάμα, ο νεκρός έπρεπε να τελειώνει το κύκλο της ζωής του με μια τιμητική τελετή, που φυσικά διέφερε από τόπο σε τόπο.

Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι χωρίς ταφή, μια ανθρώπινη ψυχή δεν θα μπορούσε να εισέλθει στον Άδη και ως συνέπεια θα περιπλανιόταν ασταμάτητα επάνω στη γη.

Η Αντιγόνη δεν μπορούσε να δεχθεί αυτήν την αντιμετώπιση της σωρού του αδελφού της από τον Κρέοντα, να μείνει άταφος ένεκα του ότι είχε χαρακτηριστεί προδότης , και έτσι με μια χούφτα χώμα του έδωσε μια συμβολική ταφή. Ζήτησε και από την Ισμήνη να την βοηθήσει, αλλά η αδελφή της ήταν πολύ φοβισμένη. Η ενέργεια της Αντιγόνης ήταν άμεση παραβίαση των εντολών του βασιλιά, και έτσι ο Κρέων την καταδίκασε σε θάνατο. Την κλείδωσε μέσα σε μια αίθουσα τάφου και σφράγισε την είσοδό του.

Ο προφήτης Τειρεσίας, όμως, προειδοποίησε τον βασιλιά ότι θα ήταν καταραμένος για τη δολοφονία της Αντιγόνης. Τελικά, ο Κρέοντας το μετάνιωσε. Επέτρεψε μια σωστή ταφή για τον Πολυνείκη και άνοιξε την είσοδο του τάφου της Αντιγόνης, αλλά ήταν πολύ αργά: για να αποφύγει τον θάνατο από την πείνα, η Αντιγόνη είχε κρεμαστεί. Ο γιος του Κρέοντα ο Αίμονας, ο οποίος είχε αρραβωνιαστεί την Αντιγόνη, αυτοκτόνησε πάνω από το νεκρό σώμα της αγαπημένης του. Ο θάνατός του οδήγησε και τη γυναίκα του Κρέοντα, την Ευρυδίκη, να αυτοκτονήσει.

Μόνο ο ίδιος ο Κρέων έμεινε ζωντανός για να ζήσει την κατάρα που ο Τειρεσίας είχε προφητέψει.

Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι γιατί διδασκόμαστε το έργο της Αντιγόνης που αποφασίζει να παραβεί τους νόμους, κάτι που είναι αθέμιτο και λαθος για μια Αντιγονη που ζει στην συγχρονη εποχη;

Γιατί παραδειγματιζόμαστε από την ηρωίδα και ένα έργο σαν αυτό όταν ο σύγχρονος νομοθετης δεν επιτρέπει να παραβούμε κανέναν από τους νόμους της κοινωνίας μας;

Ο νόμος για τον αρχαίο Έλληνα είναι δισυπόστατος. Είναι το σύνολο των γραπτών νόμων που ρυθμίζουν την ευημερία και ευρυθμία της πόλης, αλλά και το άγραφο δίκαιο που είναι σύμφωνα με την αρχαιοελληνική αντίληψη έμφυτο στους ανθρώπους και επιβάλλεται όχι από τον φόβο των κυρώσεων, αλλά από το αίσθημα της αιδούς, που μοίρασε ο Ερμής σε όλους τους ανθρώπους.

Αιώνες πριν το κήρυγμα του Χριστιανισμού, έτσι όπως αποτυπώνεται στη γνωστή ρήση του Ευαγγελίου «αγαπάτε αλλήλους» και το κίνημα του Ανθρωπισμού του 14ου -15ου αιώνα στην παγκόσμια λογοτεχνία, ειπώθηκε για πρώτη φορά ένα απλό, ξεκάθαρο αλλά τόσο σπουδαίο και δυνατό μήνυμα. Ένα μήνυμα διαχρονικό και πανανθρώπινο.
Η Αντιγόνη διακηρύσσει περήφανα ότι

« ούτοι συνεχθείν αλλά συμφιλείν έφυν» ότι δηλαδή 
«δεν γεννήθηκα για να μισώ αλλά για να αγαπώ»

Ο Ζήνων ο Κιτιεύς διατύπωσε την άποψη ότι οι καρποί ανήκουν σε όλους, η γη σε κανεναν. Ας μου επιτραπεί να προσθέσω και εγώ:
….διότι όλοι ανήκουμε στην γη (και κανείς δεν μπορεί να μένει νεκρός έξω απο αυτήν. )

Αν μη τι άλλο είναι θέμα ανθρωπισμού !

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Don`t copy text!