Αγγλία- Ιρλανδία: μια αντιπαράθεση αιώνων

Μετά από αιματηρές συγκρούσεις στις 11 Ιουλίου του 1921 οι δυο πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου και ακολούθως ιδρύθηκε η ανεξάρτητη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, στην επικράτεια της οποίας περιήλθε όλη η χώρα, πλην του βορειοανατολικού τμήματός της, το οποίο συνέχισε να ανήκει στη Μεγάλη Βρετανία. Η Αγγλο-Ιρλανδική συνθήκη υπογράφτηκε τελικά, στις 6 Δεκεμβρίου του 1921.

Ας ρίξουμε όμως μια ματιά στο παρελθόν  της παραπάνω βίαιης σύγκρουσης πίσω στον 18ο και 19ο αιώνα.

Η ασφάλεια των Ιρλανδών Προτεσταντών εξαρτιόταν από το μονοπώλιο της γαιοκτησίας, από μία κρατική Εκκλησία και ένα Προτεσταντικό Κοινοβούλιο για ένα Προτεσταντικό έθνος. Βασιζόταν επίσης στην επαφή με τους Άγγλους.

Το 1791 ιδρύθηκε στο Μπέλφαστ και το Δουβλίνο, από πολλούς Ρωμαιοκαθολικούς, μία οργάνωση με σκοπό να προωθήσει το αίτημα της μεταρρύθμισης: οι “Ηνωμένοι Ιρλανδοί” (United Irishmen). O Wolfe Tone και άλλα ηγετικά στελέχη των Ηνωμένων Ιρλανδών κατέφυγαν σε ακόμη πιο ακραία μέσα προκειμένου να φέρουν στην Ιρλανδία τα ευεργετήματα του Διαφωτισμού. Ο Τone δεν κατηγορούσε πλέον μόνο την βρετανική κυβέρνηση για τα δεινά της Ιρλανδίας, αλλά την εξάρτηση από την Αγγλία συνολικά. Επίσης, για πρώτη φορά τέθηκε ως σκοπός η δημιουργία μιας ανεξάρτητης Ιρλανδίας.

Οι ριζοσπάστες Ιρλανδοί όμως δεν κατάφεραν να επιβάλουν τις απόψεις τους και τελικά η επανάσταση του 1798 απέτυχε. Ακόμη και η επέμβαση του Γαλλικού Στρατού δεν ήταν ικανή να αλλάξει την έκβαση. Μετά το 1798, η κατάσταση στην ιρλανδική κοινωνία θα χειροτερέψει με άμεση συνέπεια νέες επαναστάσεις.

Κατά την δεκαετία του 1850, οι πολιτικές εξελίξεις στην Ιρλανδία φαίνονταν να σταθεροποιούνται σε ένα αρκετά βολικό, για τη βρετανική ηγεσία, καθεστώς με τους γαιοκτήμονες να χρησιμοποιούν την εξουσία τους προκειμένου να εξασφαλίσουν τις ψήφους των ενοίκων τους και τα συμφέροντα τους. Παρ’όλο που αυτή η ευνοϊκή κατάσταση φαινόταν ότι μπορούσε να εξασφαλίσει την ειρήνη για δεκαετίες, μία νέα οργάνωση δημιουργήθηκε στην Ιρλανδία το 1850: η Αδελφότητα των Fenians (Fenian Brotherhood). Από εκεί και πέρα ξεκινά η πορεία της βαθειάς εθνικής συνειδητοποίησης του Ιρλανδικού λαού. Η εμπειρία των ιρλανδικών επαναστάσεων μάλιστα θα μεταφερθεί και στις ΗΠΑ μέσω των Ιρλανδών μεταναστών, οι οποίοι ανέπτυξαν μια ξεχωριστή κουλτούρα μέσα στο “χωνευτήρι των Λαών”.