Η Αγία Λαύρα, ένα επιβεβαιωμένο γεγονός της ιστορίας.

Γράφει ο Ιωσήφ Τσιμισκής

Ίσως να μην έγινε η ορκομωσία στην Αγ. Λαύρα στις 25 Μαρτίου το πιθανότερο είναι να έλαβε χώρα στις 20 του Μάρτη (8 με το παλαιό ημερολόγιο) αλλά η βεβαιότητα οτι σαν γεγονός συνέβη εχει καταγράφει απο πολλές πηγές ιδιάιτερα δε του ξενόγλωσσου τύπου της εποχής. Κατα την ανάγνωση των εφημερίδων και ιδιαίτερα των Γαλλικών σε χρόνο που δεν απέχει περισσότερο του 3μήνου απο την έναρξης της επανάστασης γίνεται εκτενής αναφορά λεπτομερειών καθώς σώζεται και ατόφιος ο λόγος που εκφώνησε ο Δεσπότης Γερμανός.

Η αμερικανική Southern Recorder της 24 Ιουλίου 1821, σε είδηση που ήρθε από το Παρίσι την 25 Μαΐου (νέο ημ.) αναφέρει τον Γερμανό ως “Αρχιεπίσκοπο Gerveaux” ο οποίος τη νύχτα της 6 Απριλίου (25 Μαρτίου παλ. ημ/γιο), σαν προστάτης του ελληνικού πληθυσμού διεκήρυξε στην Πάτρα “Σεβασμός στους Πρέσβεις – Βοήθεια στους Χριστιανούς – Θάνατος στους Τούρκους”. Επίσης αναφέρει ότι ο Σταυρός υψώθηκε σαν σημείο εξέγερσης και ότι οι Έλληνες σφαγίαζαν τους Τούρκους όπου τους εύρισκαν.

Η γαλλική εφημερίδα Journal de Savoie, σε ανταπόκριση της 25 Μαΐου 1821 από τη Βιένη, αναφέρει:
“Ο αρχιεπίσκοπος της Πάτρας στην ομιλία του προς τους Έλληνες, στο μοναστήρι του όρους Βελιά, αφού εκφώνησε στους υπόδουλους Έλληνες πολλά αποσπάσματα από τους προφήτες, ανακοίνωσε ότι με το Σταυρό μπροστά και τα όπλα στα χέρια οι χριστιανοί θα βαδίσουν προς τον Θείο σκοπό τους. Για το λόγο αυτό τους απάλλαξε από τη νηστεία της Σαρακοστής”.

Στην αυστριακή Österreichischer Beobachter και την ιταλική Gazzetta di Milano αναφέρεται η έλευση του Γερμανού στην Πάτρα και η ύψωση της επαναστατικής σημαίας σε πλατεία της πόλης. Ο ίδιος αναφέρεται ως στρατιωτικός αρχηγός.

Η ιταλική Giornale della provincia Bresciana αναφέρει ότι σύμφωνα με πληροφορίες καπετάνιου που έφυγε από την Πάτρα την 27 Μαρτίου (παλ. ημ.) οι επαναστάτες οδηγούμενοι από τον Γερμανό ξεσηκώθηκαν την 1η Απριλίου (20 Μαρτ.) και ότι ο ίδιος εισήλθε στην Πάτρα την 7 Απριλίου (26 Μαρτίου).Η ίδια εφημερίδα, στο φύλλο της 22 Ιουνίου αναφέρει ότι ο Γερμανός, ως ηγέτης των επαναστατών, λόγω της αναταραχής που επικρατούσε στην Πάτρα, προσέφερε σωματοφύλακες για την φύλαξη των ξένων διπλωματών.

Η Gazette de Lausanne την 5 Σεπ. 1826 επιβεβαιώνει τον θάνατο του Γερμανού και αναφέρει ότι “ήταν ο πρώτος μεταξύ των χριστιανών Ελλήνων που ύψωσαν την ιερή σημαία του Σταυρού το 1821”.

Καιρός είναι να σταματήσει αυτη η ανοησία της αμφισβήτησης του γεγονότος απο τον κάθε «κατακαημένο» που θεωρεί τον εαυτό του κατ επίφαση ιστορικό ερευνητή , επειδή το Ελληνικό κράτος έκανε το λάθος να τον ανακυρήξει πανεπιστημιακό καθηγητή με την γνωστή ρωμαίϊκη μεθοδολογία .

Στις 6 Ιουνίου 1821 η γαλλική εφημερίδα “Le Constitutionnel” αναμετέδωσε την ομιλία με την οποία ο επίσκοπος Πατρών κήρυξε την ελληνική επανάσταση.
Όποιος έχει γνώση της γαλλικής γλώσσας μπορεί να διαβάσει την αυθεντική της εκδοχή (Φωτογραφία ).

“Ομιλία του Γερμανού, έξαρχου Παλαιών Πατρών, επισκόπου Πατρών, προς τον κλήρο και τους πιστούς της Πελοποννήσου, που εκφωνήθηκε στη μονή των αδερφών της Αγίας Λαύρας, στο όρος Βελιάς -τμήμα του όρους Αροάνια (Χελμός) πάνω από την πόλη των Καλαβρύτων και την Ι.Μ. Αγίας Λαύρας (Σ.τ.Μ.) – στις 8 (20) Μαρτίου 1821:

“Πολυαγαπημένοι μας αδερφοί,

Ο Κύριος, που έπληξε τους πατέρες μας και τα παιδιά τους, μας ανακοινώνει σήμερα διαμέσου του στόματός μου, πως λαμβάνει τέλος η εποχή των δακρύων και των βασάνων μας. Η φωνή Του λέει πως προορίζεσθε να γίνετε η κορωνίδα της δόξης Του και το διάδημα της βασιλείας Του. Η αγία Σιών θα πάψει να ζει παραδομένη στη θλίψη: «καὶἔσῃ στέφανος κάλλους ἐν χειρὶ Κυρίου καὶ διάδημα βασιλείας ἐν χειρὶ Θεοῦ σου» (Ησ. 62:3).

Μεταχειρίζονταν το ναό του Κυρίου χωρίς σεβασμό, και κύλισαν τα πολύτιμα σκεύη Του στο βούρκο «ἐγένετο ὁ ναὸς αὐτῆς ὡς ἀνὴρ ἄδοξος, τὰ σκεύη τῆς δόξης αὐτῆς αἰχμάλωτα ἀπήχθη, ἀπεκτάνθη τὰ νήπια αὐτῆς ἐν ταῖς πλατείαις, οἱ νεανίσκοι αὐτῆς ἐν ρομφαίᾳἐχθροῦ» (Α’ Μακ. 2: 8-9). Αλλά ήρθε η ώρα της εκδικήσεως, διότι «ἄβυσσος ἄβυσσον ἐπικαλεῖται» (Ψαλ. 41:8).

Η προαιώνια ευσπλαχνία του Κυρίου ετοιμάζεται να χαριτώσει το λαό Του (Θρ. Ιερ. 5:1). Η βλάσφημη φυλή των Τούρκων εσυμπλήρωσε το μέτρο των βασανισμών της. Ήρθε η ώρα να αποκαθάρουμε την Ελλάδα από αυτήν, σύμφωνα με τη ρήση του αιωνίου Θεού: «ἔκβαλε τὴν παιδίσκην ταύτην καὶ τὸν υἱὸν αὐτῆς» (Γεν. 21:10).

«Αγαπάτε αλλήλους» λοιπόν, γένος των Ελλήνων, διπλά τιμημένου από τους πατέρες σας· εξοπλισθείτε με το ζήλο του Θεού· ο καθείς από σας ας ματώσει τη ρομφαία του· διότι καλύτερος ο θάνατος με το όπλο ανά χείρας, παρά η θέαση του εξευτελισμού των βωμών και των εστιών: «περίζωσαι τὴν ρομφαίαν σου ἐπὶ τὸν μηρόν σου» (Ψαλ. 44:4). Ας σπάσουμε τα δεσμά και το ζυγό που βαραίνει τον τράχηλό μας: «Διαῤῥήξωμεν τοὺς δεσμοὺς αὐτῶν καὶἀποῤῥίψωμεν ἀφ᾿ἡμῶν τὸν ζυγὸν αὐτῶν» (Ψαλ. 2:3)· διότι είμαστε οι κληρονόμοι του Θεού και οι συγκληρονόμοι του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. ‘

Αλλοι, πέραν των ιεραρχών σας, θα σας ομιλήσουν περί της δόξης των προγόνων σας· αλλά εγώ θα επαναλάβω το όνομα του Θεού μας, προς το οποίο οφείλουμε αγάπη πολύ ισχυροτέραν του θανάτου: «ὅτι κραταιὰὡς θάνατος ἀγάπη, σκληρὸς ὡς ᾅδης ζῆλος» (Ασμ. 8:6).

Αύριο, οδηγούμενοι από τον σταυρό, θα εξορμήσουμε προς την πόλη της Πάτρας, που η γη της έχει εξαγνισθεί από το αίμα του ενδόξου αγίου μάρτυρος αποστόλου Ανδρέα. Ο Κύριος θα εκατονταπλασιάσει το θάρρος σας· προκειμένου δε να ενισχύσω τις δυνάμεις σας, σας απαλλάσσω από την νηστεία της μεγάλης σαρακοστής που ακολουθούμε.

Στρατιώτες του σταυρού! Σας καλώ σήμερα να υπερασπισθείτε την ίδια την υπόθεση του Ουρανού! Εις το όνομα του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, ας είσθε ευλογημένοι και ας συγχωρεθούν οι αμαρτίες σας”.

Ο Γερμανός – κατά κόσμον Γεώργιος Κόζης ή Γκόζιας ( ανηψιός του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε), 1771-1826 ήταν μητροπολίτης Πατρών κατά την διάρκεια της επανάστασης και ίσως κάποια στιγμή πρέπει να επανέλθουμε και για την ιστορική του αποκατάσταση καθώς και για τους λόγους για τους οποίους δεν αναφέρει στα απομνημονεύματα του την έναρξη της Επανάστασης( απο λόγους σεμνότητας και μόνο επειδη ήταν ο πρωταγωνιστής ) στην Αγία Λαύρα.

Σπυρίδων Τρικούπης: «Την δε επιούσαν μετέβησαν εις την μονήν της Αγίας Λαύρας (…) Υποπτεύοντες δ’ ένοπλην καταδίωξιν δια την παρακοήν, απεφάσισαν να στρατολογήσωσι μυστικώς εις υπεράσπισιν, αν η χρεία το εκάλει»

Α. Φραντζής: «Ανεχώρησαν άπαντες εκ της Μονής. και ο μεν Π. Πατρών, και ο Ανδρέας Ζαήμης απήλθον εις Άγιον Βλάσιον, ο δε Σ. Χαραλάμπης, και Σ. Θεοχαρόπουλος εις Ζαρούχλαν, ο Κερνίτζης και ο Α. Φωτήλας εις Κερπινήν, ο δε Α. Λόντος εις Διακοπτόν, ωδηγήθησαν δε άπαντες δια να είναι προσεκτικοί καθ’ όλα, και δια να έχωσι στρατιώτας προητοιμασμένους».

Η Αγία Λαύρα παραμένει στην θέση της σε πείσμα ανθρώπων και καιρών και σε επιβεβαίωση της ιστορικής αλήθειας..

Πηγές :

1. Υπομνήματα περί της επαναστάσεως της Ελλάδος: από το 1820 μέχρι του 1823 / παρά του μητροπολίτου Π. Πατρών Γερμανού, έκδοση Καλλίνικου Καστόρχη, Αθήναι, 1837.
2. ↑ Ι. Φιλήμων, Εισαγωγή στα Υπομνήματα Γερμανού, σελ. κη’: “Συλλέξας ο Γερμανός ευθύς τους εν Πάτραις Ιστοτύπους, ητοίμασε χρωματισμένας μίαν ποσότητα Σημαιών και τας διένειμεν εις την Πελοπόννησον και εις την Στερεάν. Δια την μεσολαβούσαν έλλειψιν των τροφίμων, προκειμένης τόσης ανωμαλίας, απολύει εξ ανάγκης τους Στρατιώτας από το καθήκον της νηστείας. Ευλογεί και εμψυχώνει τους ανδρείως αγωνιζομένους.”
3. ↑ Γούδας, Αναστάσιος (1869). «Βίοι παράλληλοι των επί της αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρεψάντων ανδρών». Τόμος Α’:, Κλήρος. Εθνικό Τυπογραφείο. σελίδες 115–117. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2012. Ο Γούδας αναφέρει ότι ενώ ο Γερμανός είχε αναλάβει ρόλο στρατιωτικού ηγέτη, δεν αμελούσε και τα ιερατικά του καθήκοντα.
4. ↑ Εφημερίδα Southern Recorder, 24 Ιουλίου 1821, Milledgeville, USA.
5. ↑ Journal de Savoie, 15 Ιουν. 1821 (νέο ημ.), σελ. 228.
6. ↑ Le Constitutionnel, 6 Ιουν. 1821, σελ. 4.
7. ↑ Gazzetta di Milano, Κυριακή 17-6-1821 (νέο ημ.), αριθ. 168, σ. 888-889. Η ιταλική εφημερίδα αναφέρει ότι το άρθρο προέρχεται από την Österreichischer Beobachter και ότι η αρχική πηγή είναι ένας “ουδέτερος παρατηρητής”:”Τις πρώτες μέρες του Απριλίου οι Τούρκοι έκαναν μια έξοδο από το κάστρο της Πάτρας και έβαλαν φωτιά σε ένα τμήμα της πόλης. Λίγο αργότερα εμφανίστηκε ο επίσκοπος με 3 έως 4 χιλ. χωρικούς οπλισμένους. Η λευκή σημαία με τον ελληνικό σταυρό υψώθηκε στην κεντρική πλατεία, και άρχισε η επίσημη πολιορκία του κάστρου. Επιστολή της 7 Απριλίου (26 Μαρτίου) αναφέρει ότι οι πολιορκούμενοι προβάλλουν ισχυρή αντίσταση
8. Μιχαηλάρης, Παναγιώτης Δ. (2012). «Παλαιών Πατρών Γερμανός: Οδεύοντας προς το θρύλο». Στο: Δέδε, Κατερίνα. Δημητρόπουλος, Δημήτρης, επιμ. «Η ματιά των άλλων»: Προσλήψεις προσώπων που σφράγισαν τρεις αιώνες (18ος-20ός). Αθήνα: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, σελ. 111-121.
9. Καβββαδίας, Γ. Β. Επανάσταση και κοινωνική δυναμική 1821. Αθήνα-Κομοτηνή: Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, 1996, σ. 127-129.