Διατλαντική αβεβαιότητα
Γράφει ο Γιώργος Καπόπουλος
Η εβδομηκοστή επέτειος της ίδρυσης του ΝΑΤΟ γιορτάστηκε την εβδοµάδα που πέρασε σε κλίµα εµφανούς αµηχανίας και αβεβαιότητας για το µέλλον της Ατλαντικής Συµµαχίας και της διατλαντικής σχέσης συνολικά. Eτη φωτός µοιάζουν να µας χωρίζουν από την πεντηκοστή επέτειο του ΝΑΤΟ την άνοιξη του 1999, που γιορτάστηκε λίγο µετά την πρώτη διεύρυνση προς Ανατολάς (Τσεχία, Ουγγαρία και Πολωνία) και στη διάρκεια της εναέριας εκστρατείας κατά της Γιουγκοσλαβίας που υπήρξε η πρώτη και µέχρι στιγµής µοναδική πολεµική εµπλοκή στην ιστορία της Συµµαχίας.
Παρά την ακραία ρητορική αντιπαράθεση του Τραµπ µε τη Γερµανία για την οικονοµική συνεισφορά του Βερολίνου στην κοινή αµυντική προσπάθεια, παρά τις διαφωνίες και τις διαιρέσεις στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ για το αν η Ρωσία αποτελεί απειλή για την ασφάλεια της Ευρώπης, η Ατλαντική Συµµαχία δεν κινδύνευε ούτε µε διάλυση ούτε µε περιθωριοποίηση. Οι διαφωνίες ανάµεσα στις ΗΠΑ και Ευρωπαίους εταίρους δεν είναι κάτι το καινούργιο, καθώς είχαν καταγραφεί και στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέµου:
- Τον Νοέµβριο του 1956 οι ΗΠΑ αποδοκίµασαν δηµόσια την εισβολή της Βρετανίας και της Γαλλίας στη ∆ιώρυγα του Σουέζ και στην πράξη άφησαν έκθετους τους δύο σηµαντικότερους εταίρους τους στο τελεσίγραφο της ΕΣΣ∆ που ζητούσε την άµεση αποχώρησή τους.
- Αµέσως µετά την επιστροφή του στην εξουσία το 1958, ο Ντε Γκολ ζήτησε τριµελές διευθυντήριο στο ΝΑΤΟ µε τη συµµετοχή των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Γαλλίας. Οταν η πρότασή του αγνοήθηκε, δροµολόγησε την αποχώρηση της χώρας του από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, που ολοκληρώθηκε το 1966-67.
- Στην κατεύθυνση της χειραφέτησης από την Ουάσιγκτον κινήθηκε µετά το 1969 και ο καγκελάριος της ∆υτικής Γερµανίας Μπραντ µε την Οστπολιτίκ, που θεµελίωσε µια ειδική σχέση µε τη Μόσχα η οποία ισχύει µέχρι τώρα. Σήµερα το ΝΑΤΟ στηρίζεται στην ανάγκη των ΗΠΑ να είναι παρούσες στις γεωπολιτικές ισορροπίες της Ευρώπης αλλά και στην έλλειψη βούλησης και δυνατότητας της ΕΕ να προχωρήσει σε µια εµβάθυνση µε δυναµική οµοσπονδιακής µετάλλαξης, χωρίς την οποία δεν µπορεί να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή άµυνα.
