FT: Η μεγάλη αυταπάτη με το Brexit και το χρονοδιάγραμμα
Γιατί ο Οκτώβριος δεν είναι το πραγματικό ορόσημο. Οι δύο κρίσιμες συνέπειες από τη συμμετοχή της χώρας στις ευρωεκλογές. Η λάθος αντίληψη για το δεύτερο δημοψήφισμα, o Μακρόν και η σκληρή πραγματικότητα.
του Wolfgang Münchau
Financial Times
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος από την παράταση του Brexit είναι η αυταπάτη για τον χρόνο. Το Ηνωμένο Βασίλειο στην πραγματικότητα δεν έχει πέντε μήνες για να καταλήξει σε μια απόφαση. Στην πραγματικότητα το πραγματικό χρονοδιάγραμμα είναι μόλις λίγες εβδομάδες. Αν συνεχιστεί πέρα από τις ευρωπαϊκές εκλογές στα τέλη Μαΐου, μπαίνουμε σε ένα κόσμο με αβέβαια σενάρια.
Οι διαιρέσεις που αναδύθηκαν μεταξύ των ηγετών της ΕΕ κατά τη Σύνοδο Κορυφής στις 10 Απριλίου είναι σοβαρές. Θα είναι, όμως λάθος, να χαρακτηρίσουμε το ντιμπέιτ ως ένα μεταξύ της Γαλλίας και των υπολοίπων.
Αρκετοί ηγέτες στήριξαν τον Εμμανουέλ Μακρόν. Όταν έρθει ο Οκτώβριος η απειλή δεν είναι ένα βέτο από τον Γάλλο πρόεδρο, αλλά η μετατόπιση της επικρατούσας άποψης. Ο Χ. Μάας, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε σε συνέντευξη στους FT ότι πιστεύει πως η καταληκτική ημερομηνία του Οκτωβρίου είναι «σκληρή». Αυτό γίνεται μια ευρύτερα επικρατούσα άποψη στην Γερμανία. Ο κ. Μακρόν δεν είναι απομονωμένος. Το επιχείρημά του κερδίζει.
Το κεντρικό επιχείρημα του Γάλλου προέδρου κατά τη διάρκεια του δείπνου της 10ης Απριλίου ήταν ότι η Βρετανία δεν θα αποφασίσει τι θέλει αν δεν αντιμετωπίσει μια «σκληρή» προθεσμία. Η ενεργοποίηση του Άρθρου 50 ήταν μια «βαριά» απόφαση. Εθεσε στην Βρετανία την υποχρέωση να αποφασίσει μεταξύ της επικύρωσης μιας συμφωνίας αποχώρησης, της αποχώρησης χωρίς συμφωνία ή της ανάκλησης του Brexit.
Αν οι συζητήσεις μεταξύ της πρωθυπουργού Τερέζας Μέι και του Τζέρεμι Κόρμπιν, ηγέτη των Εργατικών, δεν καταλήξουν, και δεν συμφωνηθεί κάτι άλλο, η Βρετανία θα πρέπει να λάβει μέρος στις ευρωπαϊκές εκλογές.
Ο προεκλογικός αγώνας άρχισε ήδη. Το νέο κόμμα Brexit του Ν. Φάρατζ, είχε μια απίστευτη εκκίνηση με θέμα της καμπάνιας του την προδοσία. Αντίθετα, το Change UK, κόμμα που ιδρύθηκε πρόσφατα από βουλευτές της ανεξάρτητης ομάδας στο βρετανικό κοινοβούλιο οι οποίοι τάσσονται υπέρ του Remain, είναι σχεδόν αόρατο.
Περιμένω ότι το κόμμα Brexit θα σαρώσει σε αυτές τις εκλογές. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα έχει δυο σημαντικές συνέπειες.
Η πρώτη είναι ότι θα εισάγει μια δόση ρεαλισμού στις προσδοκίες μεταξύ Ευρωπαίων ηγέτων αναφορικά με το τι μια περαιτέρω παράταση και ειδικά ένα δεύτερο δημοψήφισμα, μπορεί να πετύχει. Κάποιοι εξ αυτών, πιθανώς αφελώς, εξισώνουν μια νέα ψηφοφορία με αντιστροφή του Brexit. Αν το κόμμα του Φάρατζ έρθει πρώτο στις ευρωπαϊκές εκλογές στη Βρετανία, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ίσως αρχίσουν να βλέπουν το δεύτερο δημοψήφισμα υπό άλλο οπτικό πρίσμα. Θα αρχίσουν να υπάρχουν αμφιβολίες. Θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την ερώτηση που έως τώρα απέφευγαν: τι γίνεται αν η χώρα ψηφίσει δεύτερη φορά υπέρ του Brexit; και τι γίνεται αν το βρετανικό Κοινοβούλιο ακόμα δεν μπορεί να καταλήξει για τη συμφωνία αποχώρησης;
Η δεύτερη συνέπεια είναι πιο άμεση. Το κόμμα του Brexit θα εμπλουτίσει τις τάξεις των λαϊκιστών στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Οι νεοεκλεγέντες Βρετανοί βουλευτές θα διατηρήσουν τη θέση τους για όσο διάστημα η χώρα παραμένει μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μέχρι τον Οκτώβριο ή νωρίτερα αν το Ηνωμένο Βασίλειο επικυρώσει την συμφωνία αποχώρησης. Αυτοί πρόκειται να είναι πολυάσχολοι μήνες για το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο με ακροάσεις των υποψηφίων Επιτρόπων. Εκείνη την περίοδο ο Φάρατζ θα κρατά τη θέση του στην αρένα της ευρωπαϊκής πολιτικής.
Αν και η εκλογή βουλευτών από το κόμμα του Brexit είναι απόλυτα προβλέψιμη, θα προκαλέσει σε κάθε περίπτωση σοκ στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όταν συμβεί. Όταν εμπεδωθεί αυτή η πραγματικότητα, περιμένω η επικρατούσα άποψη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να μετακινηθεί περαιτέρω προς μια σκληρότερη γραμμή στο Brexit. Αν οι ευρωπαίοι ηγέτες επρόκειτο να παρατείνουν τη διαδικασία μετά τον Οκτώβριο, θα πήγαιναν πέρα από το ορατό τέλος της πρωθυπουργίας της Τερέζα Μέι. Αν κάτι φοβούνται τα μέλη του Συμβουλίου περισσότερο από τη θέα του Φάρατζ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είναι ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον, που έχει το προβάδισμα, ως μέλος του δικού τους κλαμπ.
Ξεχάστε την ανούσια συζήτηση για τα όρια στα δικαιώματα ψήφου της Βρετανίας. Δεν στέκεται νομικά: ένα μέλος της ΕΕ είναι μέλος της ΕΕ. Σε ένα διαβόητο tweet, ο Τζέικοπ Ρες Μογκ, ο ευρωσκεπτικιστής βουλευτής των Συντηρητικών, απείλησε ότι η Βρετανία θα παρεμποδίσει τις λειτουργίες στην ΕΕ αν εγκριθεί μεγαλύτερη παράταση. Κάποιοι ευρωπαίοι ηγέτες τον πιστεύουν.
Το καλύτερο που έχουν να κάνουν οι ηγέτες είναι να ακούσουν τα λόγια του Μαας, να θέσουν τον Οκτώβριο ως «σκληρό» όριο. Με την εξάμηνη παράταση η Ευρωπαϊκή Ενωση έκανε ό,τι μπορούσε. Αν η Βρετανία θέλει να διεξάγει δεύτερο δημοψήφισμα, υπάρχει ακόμα χρόνος να γίνει. Δεν υπάρχει όμως πλειοψηφία γι’ αυτό, καθώς οι Εργατικοί βουλευτές που απορρίπτουν την ιδέα ξεπερνούν αυτούς των Συντηρητικών που είναι υπέρ.
Ο Κένεθ Κλαρκ, πρώην υπουργός έχει δίκιο. Υποστηρίζει ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει περίπτωση σταθερής συμμετοχής της Βρετανίας στην ΕΕ. Ακόμα και αυτοί που πραγματικά θέλουν η χώρα να παραμείνει μέλος αρχίζουν να το βλέπουν.