Προσέλευση στις Ευρωεκλογές – Ηνωμένο Βασίλειο
Γράφει ο Μιχάλης Αράπης* – LLB, LLM – Νομικός
Οι Ευρωεκλογές είναι οι μοναδικές εκλογές στις οποίες μπορούν να ψηφίσουν Έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό και συγκεκριμένα σε κάποιο από τα άλλα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαικής Ένωσης (Ε.Ε.), επομένως δίδεται η ευκαιρία εξαγωγής συμπερασμάτων. Το παρόν άρθρο επικεντρώνεται στην ομογένεια του Ηνωμένου Βασιλείου (Η.Β.) και εξηγεί τις συνθήκες που οδηγούν σε συμμετοχή ή μη στις εκλογές. Επομένως δεν αναλύεται το πολιτικό σκέλος των αποτελεσμάτων.
Ευρωεκλογές και δικαίωμα ψήφου
Οι Ευρωεκλογές διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια την τελευταία εβδομάδα του Μαίου σε διαφορετικές ημέρες σε όλα τα 28 κράτη μέλη της Ε.Ε.. Ξεκινούν Πέμπτη στο ΗΒ και άλλες χώρες και ολοκληρώνονται την Κυριακή στην Ελλάδα, την Κύπρο και αλλού. Η καταμέτρηση ξεκινά παντού μόνο μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας στις χώρες που ψηφίζουν Κυριακή. Οι φετινές Ευρωεκλογές διεξήχθησαν την περίοδο 23-26 Μαίου και οι Έλληνες του εξωτερικού ψήφισαν το Σαββάτο 25 Μαίου.
Η Ελλάδα είναι μια από τις ελάχιστες χώρες που δεν επιτρέπει στους πολίτες της να ψηφίζουν για τις Εθνικές τους εκλογές στις Πρεσβείες και Έμμισθα Προξενεία της, ανά τον κόσμο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Ελληνικό Σύνταγμα, Αναθεώρηση του 2001 (άρθρο 51 § 4),το δικαίωμα ψήφου για τους πολίτες της Ελληνικής Δημοκρατίας που διαβιούν στο εξωτερικό είναι Συνταγματικώς κατοχυρωμένο δικαίωμα, το οποίο δυστυχώς δεν εφαρμόζεται. Επομένως, η μοναδική ευκαιρία για Έλληνες πολίτες να ψηφίσουν για εκλογές που αφορούν την Πατρίδα τους είναι οι Ευρωεκλογές και αυτό επειδή αποτελεί υποχρέωση της χώρας ως μέλος της Ε.Ε.. Είναι σημαντικό το ότι όσοι ζούν εκτός Ε.Ε. (π.χ Ελβετία), δεν έχουν δικαίωμα ψήφου ούτε στις Ευρωεκλογές.
Διαδικασία και δυσκολίες
Το δικαίωμα ψήφου δεν είναι ουσιαστικά “αυτόματο” όπως στην Ελλάδα. Η άγνοια του συστήματος ιδίως από τους συμπατριώτες μας που ήρθαν στο ΗΒ τα τελευταία χρόνια έπαιξε σημαντικό ρόλο στο να μην μπορέσουν να εγγραφούν και να αποκλειστούν από την εκλογική διαδικασία. Για να ψηφίσει κάποιος πρέπει να εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους της χώρας στην οποία βρίσκεται αρκετό καιρό πριν τις εκλογές. Για το ΗΒ η προθεσμία ήταν 10 Απριλίου ενώ για όλες τις άλλες χώρες της Ε.Ε., ήταν 5 Απριλίου.
Σε όλο το ΗΒ υπήρχε μόνο ένα εκλογικό κέντρο με 2 τμήματα, στην Πρεσβεία μας στο Λονδίνο οπότε για όσους ζουν εκτός Λονδίνου ήταν πολύ δύσκολο να ταξιδέψουν και να έρθουν. Στο ΗΒ ήταν εγγεγραμένοι 1404 και ψήφισαν περίπου 1040. Ο αριθμός των εγγεγραμένων ήταν διπλάσιος σε σχέση με τις προηγούμενες Ευρωεκλογές, το 2014. Η διαδικασία εγγραφής είναι χρονοβόρα και απαιτούσε είτε επίσκεψη για επίδοση εγγράφων και διαβατηρίου/ταυτότητας στην Πρεσβεία/Προξενείο στο Λονδίνο ή σε ένα από τα 6 Επίτιμα Προξενεία μας στο ΗΒ. Επίσης τα έγγραφα μπορούσαν να αποσταλλούν και ταχυδρομικώς με όλους τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται.
Αυτό σημαίνει ότι η όλη διαδικασία θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί 1.5 μήνα πριν τις εκλογές και φυσικά όσοι δεν το ήξεραν ή δεν μπορούσαν να κάνουν τις απαραίτητες ενέργειες εγκαίρως έχαναν το δικαίωμα τους (εκτός αν πήγαιναν την ημέρα των εκλογών στην Ελλάδα). Για πολίτες που ζούν εκτός Λονδίνου και δεν έχουν καν Επίτιμο Προξενείο στην περιοχή τους (όπως εμείς στην Ουαλία), για την εγγραφή απαιτείται χρόνος και χρήματα και ένα ολόκληρο ταξίδι 4-5 ωρών για να πάει κάποιος και άλλες τόσες να γυρίσει. Αυτό είναι πολύ δύσκολο για εργαζομένους αλλά και γονείς με μικρά παιδιά που θα έπρεπε να επαναλάβουν την διαδικασία την ημέρα των εκλογών.
Αρκετοί βέβαια δεν μπήκαν στην διαδικασία εγγραφής γιατί είχαν κλείσει εισιτήρια και βρίσκονταν την ημέρα των Ευρωεκλογών στην Ελλάδα. Τα έκλεισαν πολύ καιρό πριν την προθεσμία, όταν υπήρχε διάχυτη η πεποίθηση ότι θα διεξαχθούν και οι Εθνικές εκλογές την ίδια ημέρα με τις Ευρωεκλογές. Επίσης πολλοί ταξίδεψαν γιατί ήθελαν να ψηφίσουν και στις Περιφερειακές και Δημοτικές εκλογές. Επιπλέον, στο ΗΒ, το Σαββατοκύριακο των Ευρωεκλογών ήταν τριήμερο με αργία την Δευτέρα οπότε πολλοί διάλεξαν να κατέβουν και να ψηφίσουν Ελλάδα την τελευταία στιγμή ή απλά να πάνε εκδρομές. Αυτό συνέβη και σε γνωστούς μου παρ’ότι είχαν εγγραφεί σε καταλόγους.
Εν κατακλείδι, παρ’ότι η προσέλευση αρχικά θεωρείται μικρή, με την αξιολόγηση ορισμένων στοιχείων γίνεται αντιληπτό το ενδιαφέρον των συμπατριωτών μας για τα τεκταινόμενα στη χώρα μας και ότι ο αριθμός αυτός, αποτελεί σχετική επιτυχία.
*Ο Μιχάλης Αράπης είναι Αντιπρόεδρος Ελληνορθοδόξου Κοινότητος Κάρντιφ και Νοτίου Ουαλίας. Νομικός με μεταπτυχιακό στο Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο και ερευνητής στον τομέα του ηλεκτρονικού εγκλήματος και της τρομοκρατιάς στον Κυβερνοχώρο.
Σημείωση: Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ανεξάρτητη εβδομαδιαία ελληνική εφημερίδα του Λονδίνου Ελευθερία.
Ολόκληρη την έκδοση μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ pdf
