Αποτροπή ή πόλεμος;
Του Δημήτρη Τσαϊλά*
Ίσως ζούμε πάνω σε ροζ συννεφάκια, μάλλον τυφλοί και κουφοί, παρηγορούμαστε μέσα στο σκοτάδι από την πλούσια ιστορία και τη λεβεντιά μας, που θα την ξαναθυμηθούμε το 2021, σε δύο χρόνια από σήμερα, με τις λαμπρές εορταστικές εκδηλώσεις για τα διακόσια χρόνια από την παλιγγενεσία.
Πιστεύουμε ότι καταλαβαίνουμε την απειλή και ότι όλοι οι αντίπαλοί μας σε αυτό το νέο ανταγωνισμό ισχύος είναι περιτυλιγμένοι με την ίδια οργιαστική ομίχλη του πιθανού μελλοντικού πολέμου. Αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν είμαστε πλέον ίσοι. Είμαστε σε μειονεκτική θέση σε αυτό το παιχνίδι. Βρισκόμαστε ακόμη στην εποχή του παρελθόντος και πρέπει να προβλέψουμε τις αλλαγές καθώς πολλαπλασιάζονται και αναπτύσσονται σε ένα παγκόσμιο σύστημα που βρίσκεται στη φάση της αναγέννησης του και της ανασύνταξης νέων δυνάμεων και πόλων ισχύος. Αγωνιζόμαστε με οράματα πιθανών μελλοντικών προοπτικών, πιστεύοντας ότι η τεράστια δύναμη του διεθνούς δικαίου και των αναπτυσσομένων συμφωνιών θα προστατεύσουν τις θέσεις μας, καθώς προσπαθούμε να “μετασχηματιστούμε” απαλά για να “αντιμετωπίσουμε” την απειλή. Δυστυχώς για όλους, οι γραμμικές υποθέσεις μας είναι λάθος.
Στην ανατολίτικη τέχνη του πολέμου, έχουνε ένα ρητό: “Σκότωσε, με ένα δανεικό μαχαίρι” Γενικά, πρόκειται για αναφορά σε συμμαχίες, αντιπροσώπους ή εχθρούς των εχθρών μας. Ωστόσο, στη δική μας περίπτωση, το μαχαίρι είμαστε εμείς οι ίδιοι. Οι Τούρκοι προσπαθούν να μας καταστρέψουν με τη χρήση της στρατηγικής τρομοκρατίας. Οι φόβοι θα προκαλέσουν τρόμο, ο τρόμος άσκοπες δαπάνες και τελικά την πτώση μας.
Αυτά που εφαρμόζουν οι Τούρκοι μας τα λένε ξεκάθαρα και με ρεαλισμό, και ίσως αν ζούσε ο Θουκυδίδης, με όλο το σεβασμό στον αρχαίο ιστορικό, θα έγραφε κάπως έτσι τους νέους διαλόγους Τούρκων προς Έλληνες αυτή τη φορά, αντί για Αθηναίους προς Μήλιους:
“Θα τροφοδοτήσουμε τους εφιάλτες σας, θα σας ενοχλούμε με οράματα πυρκαγιάς που θα πέφτουν πάνω σας ενισχύοντας τη θέση σας για αποφυγή κινδύνου, καθώς θα σας θυμίζουμε τον θάνατο χιλιάδων Ελλήνων προγόνων σας κατά τη μικρασιατική καταστροφή. Εσείς, μπουνταλάδες συνεχίστε, να ονειρεύεστε κλασικές ναυμαχίες, δοκιμάζοντας τη σκληρή ισχύ σας ενάντια στη δική μας. Με αυτή τη μέθοδο, σας τυφλώσαμε στην πολυπλοκότητα του ανταγωνισμού μεταξύ των ισόρροπων δυνάμεων και καταφέραμε μετά από δεκαετίες, την αναδιοργάνωση μας, και αφού γίναμε περιφερειακοί παράγοντες τώρα είμαστε ηγεμόνας της περιοχής. Δεν είστε προετοιμασμένοι για θάνατο. Είστε προετοιμασμένοι για ακόμη λιγότερες αποτυχίες. Σε αντίθεση με εμάς.
Για να επαναλάβουμε, το σχέδιό μας είναι απλό: στρατηγική τρομοκρατία. Θέλουμε να σας τρομάξουμε. Θέλουμε να σας αναγκάσουμε να σκέπτεστε ότι είστε ξεπερασμένοι. Μάθαμε πολλά από την τουρκοφοβία σας μετά την εισβολή μας στην Κύπρο τις αμέτρητες παραβιάσεις και τελευταία την απερισκεψία σας στα Ίμια. Ήσασταν τόσο φοβισμένοι. Και στη συνέχεια ξέσπασε η Μεσογειακή διαφορά για τους υδρογονάνθρακες με την ανακήρυξη της ΑΟΖ, κάτι που από καιρό επεξεργαζόμασταν, ενώ εσείς κοιτούσατε αδιάφορα. Τώρα να είστε σίγουροι ότι και εκεί θα καταρρεύσετε, και ξαφνικά χωρίς να πέσει ένας πυροβολισμός θα μοιραστείτε τα πάντα μαζί μας, θέλετε δεν θέλετε.
Αυτό αποτελεί το δικό μας όραμα, που το ονομάσαμε, «Γαλάζια Πατρίδα». Θα τροφοδοτήσουμε περαιτέρω τους φόβους σας. Θα ενισχύσουμε περαιτέρω τη στρατιωτική ισχύ μας. Θα χρησιμοποιήσουμε την οικονομική μας στάση σε αμυντικά προγράμματα για να σας εκτοπίσουμε, κάθε χρόνο και περισσότερο, ως μεσίτης ισχύος της Μεσογείου. Βρισκόμαστε στη φάση της εφαρμογής, καθώς τα τεράστια σύνορα μας στην περιοχή και ο αεροναυτικός έλεγχος της θάλασσας της Μεσογείου καθιστούν αδύνατη την όποια αντίσταση στα σχέδια μας. Όλοι βλέπουν ότι η Κύπρος δεν είναι πλέον μέσα στην ικανότητά σας να την υπερασπιστείτε.
Υπάρχουν βέβαια, οι συμφωνίες σας με τους Ισραηλινούς και τους Αιγυπτίους, όπως και με τις εταιρείες συμφερόντων ΗΠΑ και ΕΕ, αλλά δεν έχουν αντιληφθεί την οικονομική τους αιμορραγία με τη διαρκή παρουσία τους στην περιοχή. Ταυτόχρονα, εσείς, μια μακρινή, συγκεντρωτική και απογοητευμένη χώρα, βλέπετε όλο και πιο αναξιόπιστες τις ΗΠΑ ως εταίροι του ΝΑΤΟ. Γνωρίζουμε ότι οι σχεδιαστές της στρατηγικής βλέπουν αυτές τις τάσεις, και όμως δεν είναι σε θέση να τις αντιστρέψουν.
Θα ενισχύσουμε τους φόβους σας. Θα είμαστε παρόντες σαν ένα προειδοποιητικό σημάδι, σε καθημερινή βάση. Θέλουμε να βλέπετε κάθε ένα από τα αμυντικά και διεθνή αναπτυξιακά μας έργα και αποκτήματα ως δούρειο ίππο. Καταναλώνετε όλα αυτά τα χρόνια το πολιτικό κεφάλαιο σας προσπαθώντας να κάψετε κάθε χαρτί μας, αλλά όταν παίζετε με τη φωτιά. . . καίγεστε κι εσείς. Επίσης όπως έδειξε η μέχρι τώρα ιστορία, τα συμφέροντα συχνά ακυρώνουν τη διατήρηση των σχέσεων και κανείς δεν αγαπάει το μικρό βοσκό που συνεχώς κλαίει και φωνάζει για το λύκο. Δικό σας ήταν ο Αίσωπος που το περιέγραψε στο μύθο του, αλλά δεν μάθατε τίποτα.
Το χειρότερο είναι όταν αυτός, ο μικρός βοσκός, είναι ο ηγέτης σας. Όταν οι πολίτες βλέπουν τον τρόμο να ζωγραφίζεται στα μάτια του επικεφαλής τους, θα διασκορπιστούν στους τέσσερις ανέμους, καθένας θα αγωνίζεται για τον εαυτό του. Και τότε θα έρθουμε. Θα σας χτυπήσουμε, και με ελάχιστους πόρους, θα σας σπάσουμε. Θα δείξουμε στους πολίτες σας πόσο ανήμποροι είστε, ίσα που μόλις μπορείτε να διαχειριστείτε τον εαυτό σας, πόσο μάλλον την εθνική ασφάλειά σας. Και τότε θα σας περικυκλώσουμε, και με το κοφτερό σπαθί μας, θα πείσουμε καθένα σας να έρθει μαζί μας ή να απομακρυνθεί από το διεθνές σύστημα και να μείνετε σε διεθνή απομόνωση. Οι συμμαχίες και οι αμυντικές συμφωνίες σας, το μεγαλύτερο πλεονέκτημα που έχετε συσσωρεύσει στη Μεσόγειο, θα λιώσει καθώς θα τσιγαρίζεστε τυφλά στις μικρές προκλήσεις μας και αυτοί θα σας περιφρονούν στην παρακμή σας. Τίποτα δεν μάθατε από το 1922, όταν οι σύμμαχοί, σας γύρισαν τη πλάτη.
Αλλά ακόμα περισσότερο θα σας φοβίζουμε σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές που διαλύουν τις συνεργασίες σας και διαταράσσουν την παγκόσμια τάξη, ο στόχος μας είναι να σας κάνουμε να υποφέρετε. Αυτή είναι η στρατηγική μας καθώς, ο φόβος των ανθρώπων για απώλεια είναι, τελικά, μεγαλύτερος από τις ελπίδες τους για οφέλη. Εσείς είστε εθισμένοι στον αρνητισμό, και θα τροφοδοτούμε αυτό το συναίσθημά σας. Θα σπρώξουμε τη κάθε υπεράσπισή σας, ανακαλώντας φαντάσματα και τέρατα σε κάθε σκιά και όνειρο σας.
Βλέπετε, όταν πανικοβάλλεστε, αρχίζετε να ξοδεύετε. Και ξοδεύετε πλουσιοπάροχα. Αλίμονο όμως. Γιατί αυτός είναι ο εχθρός της ελληνικής οικονομίας, σωστά; Από την άλλη, το οπλοστάσιο του διεθνούς δικαίου, το μεγαλύτερο όπλο της δημοκρατίας, φαίνεται αρκετά κουρασμένο. Αλλά εσείς πιστεύετε ότι μπορείτε να εκκινήσετε την ατμομηχανή του δικαίου.
Ω, πώς αγαπάτε να το λέτε αυτό. Ποιος, άραγε, νοιάζεται για την δυναμική της αποτροπή σας, για το πόσο κοστίζει να οικοδομήσετε αξιόπιστη αποτροπή, να ωθήσετε τα όρια της σύγχρονης τεχνολογίας και να προετοιμαστείτε για το μεγαλύτερο πόλεμο στην ιστορία σας.
Με αυτό τον τρόπο θα κινηθούμε. Δεν έχουμε καμία επιθυμία να πολεμήσουμε, καθώς κανείς από εμάς δεν θα κερδίσει, αλλά δεν μπορείτε να το δείτε. Ο φόβος σας είναι το σκοτάδι που συγχέει και καταναλώνει. Το κλειδί είναι ότι σας αναγκάζουμε, μέσω στρατηγικής τρομοκρατίας, σε μη βιώσιμες δαπάνες, υπερεκμετάλλευση και τελική παρακμή.
Εμπρός λοιπόν, σας εκφοβίζουμε και εκμεταλλευόμαστε τις αδυναμίες του συστήματός σας. Αναζωογονούμε τις ανασφάλειες, τους φόβους και τα εφηβικά ερεθίσματα που η χώρα σας έχει επιδείξει τόσο καλά τα τελευταία χρόνια. Ο φόβος οδηγεί σε κακές αποφάσεις και παράνοια. Ο φόβος οδηγεί στην απομόνωση. Ο φόβος οδηγεί σε υπερβολική επιβάρυνση και σε πτώχευση των Ελλήνων. Ο φόβος κορυφώνεται με την ίδια την απώλεια που φοβάστε.”
Συμπεράσματα
Καθώς η Τουρκία αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα του Ελληνισμού, οι παρεξηγήσεις για τις ενέργειες και τις προθέσεις του άλλου, μπορούν να μας οδηγήσουν σε ένα θανατηφόρο παίγνιο πολέμου.
Το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Τουρκίας παρουσιάζει ιδιαίτερες προκλήσεις, ως εκ τούτου οι πολιτικοί της Αθήνας πρέπει να μελετήσουν σε βάθος τις παρακάτω τέσσερις θεματικές Πολέμου, και να προχωρήσουν σε μια αξιόπιστη Πολιτική Εθνικής Ασφαλείας.
1. Ο πόλεμος ανάμεσα στις συμμαχικές δυνάμεις στη Μεσόγειο είναι τρέλα.
Τόσο η Τουρκία, όσο και ο Ελληνισμός δημιούργησαν όλα αυτά τα χρόνια, αεροναυτικά οπλοστάσια τόσο σημαντικά ώστε κανείς δεν μπορούσε να είναι σίγουρος για τη νίκη σε μια απόλυτη σύγκρουση. Αυτή η κατάσταση μπορεί να περιγραφεί ως “αμοιβαία ασφαλής καταστροφή” ή τρέλα. Σήμερα, η Τουρκία έχει αναπτύξει το δικό της ισχυρό αμυντικό οπλοστάσιο, ανατρέποντας την ισορροπία δυνάμεων. Από τις αντιπαραθέσεις στη Μεσόγειο Θάλασσα, μέχρι τη θύελλα που συγκεντρώνετε στη Κύπρο, όλοι πρέπει να αναγνωρίσουν ότι ο πόλεμος θα είναι αυτοκτονικός.
2. Οι ηγέτες πρέπει να είναι έτοιμοι να διακινδυνεύσουν έναν πόλεμο ακόμη και όταν δεν μπορούν να κερδίσουν
Αν κανένας δεν μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο, και οι δύο, παραδόξως, πρέπει να επιδείξουν με προθυμία να διακινδυνεύσουν να χάσουν για να είναι σε θέση να είναι παρόντες στο παίγνιο ανταγωνισμού.
Εξετάστε κάθε ρήτρα αυτού του πολεμικού παράδοξου. Από τη μία πλευρά, αν συμβεί ο πόλεμος, και τα δύο έθνη χάνουν. Είναι μια επιλογή που δεν μπορεί να επιλέξει κανένας λογικός ηγέτης. Από την άλλη πλευρά, εάν ένα έθνος δεν είναι πρόθυμο να διακινδυνεύσει τον πόλεμο, ο αντίπαλός του μπορεί να κερδίσει οποιοδήποτε στόχο αναγκάζοντας την πιο υπεύθυνη δύναμη να παραδοθεί. Επομένως, για να διατηρηθούν ζωτικά συμφέροντα, οι ηγέτες πρέπει να είναι διατεθειμένοι να επιλέξουν μονοπάτια που θα θέσουν σε κίνδυνο την ειρήνη.
3. Οι επιδόσεις στην εσωτερική πολιτική είναι καθοριστικές
Τα έθνη που προοδεύουν στο εσωτερικό τους, έχει αντίκτυπο τουλάχιστον σε μεγάλο βαθμό για ότι κάνουν στο εξωτερικό. Εάν η ελληνική οικονομία και οι δημοκρατικοί θεσμοί, ξεπεράσουν τα προβλήματα της περασμένης δεκαετίας, η Αθήνα θα μπορούσε να εδραιώσει τη θέση της στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Η διατήρηση μιας εξαιρετικής οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδος, η οποία παρέχει τη νομιμότητα για την κυριαρχία του πολιτικού συστήματος με ισχυρούς θεσμούς, είναι μια πράξη υψηλής ευθύνης.
4. Η ελπίδα δεν είναι στρατηγική.
Στη σημερινή Ελλάδα, η στρατηγική σκέψη συχνά περιθωριοποιείται. Η συνεκτική στρατηγική δεν εγγυάται την επιτυχία, αλλά η απουσία της είναι μια αξιόπιστη και σίγουρη διαδρομή αποτυχίας.
Αυτό που απαιτείται τώρα είναι μια νέα και ευφάνταστη πρωτοβουλία του Ελληνισμού με ισχυρή πολιτική βούληση από τη νέα κυβέρνηση. Σκοπός της κυβερνήσεως των Αθηνών, πρέπει να γίνει ο επαναπροσδιορισμός του στρατηγικού σχεδιασμού του Ελληνισμού υπό το πρίσμα των προκλήσεων που φέρνουν οι ανταγωνισμοί ισχύος στην περιοχή μας.
Αντί Επιλόγου
Ο Θουκυδίδης μας διδάσκει: «ο πόλεμος είναι πιθανότερος να γίνει από ό, τι να μη γίνει». Εάν ο Πρωθυπουργός μας και η νέα ομάδα του, στο συμβούλιο εθνικής ασφάλειας, ελπίζουν να αποφύγουν ένα καταστροφικό πόλεμο με την Τουρκία, προστατεύοντας παράλληλα και προωθώντας τα εθνικά συμφέροντα του Ελληνισμού, πρέπει να δώσουν αξιόπιστες απαντήσεις Πολιτικής Εθνικής Ασφαλείας. Υπάρχουν σπάνιες στιγμές που η ιστορία δίδει την ευκαιρία ώστε να επιτευχθεί αλλαγή πορείας. Πιστεύω ότι είναι ακριβώς η κατάλληλη στιγμή τώρα, με τη λύση που όπως φαίνεται είναι μια και μοναδική. «Αποτροπή ή πόλεμος».
* Ο Δημήτρης Τσαϊλας είναι υποναύαρχος ε.α. ΠΝ.