Π.Γέροντας: Το Αιγαίο είναι το γεωστρατηγικό βάθος της Ελλάδος
Με αφορμή την κυκλοφορία της Β΄έκδοσης του βιβλίου του με τίτλο: «Μεθ΄Ορμής Ακαθέκτου», ο Παναγιώτης Γέροντας, Υποπλοίαρχος ΠΝ και Επιτελής Υπηρεσίας Ιστορίας Ναυτικού παραχώρησε στη Γιώτα Χουλιάρα και στο Geopolitics & Daily News συνέντευξη εφ όλης της ύλης.
Μας εξηγεί πώς προχώρησε στη συγγραφή του βιβλίου του, όπου ουσιαστικά παρουσιάζεται η νοητή γραμμή που συνδέει τον Μιαούλη και τον Κανάρη με τους ήρωες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, γιατί η Ελλάδα πρέπει να απαντήσει με αντίστοιχες ψυχολογικού τύπου επιχειρήσεις στοχευμένες σωστά προς τον τουρκικό λαό, γιατί η πολιτική της Τουρκίας είναι εντέλει εγκληματική και ολοκληρώνει στέλνοντας το δικό του αισιόδοξο μήνυμα στη νέα γενιά.
1) Πρόσφατα κυκλοφόρησε η Β΄ έκδοση του συγγραφικού σας πονήματος με τίτλο «Μεθ΄Ορμής Ακαθέκτου», το οποίο αποτελεί μια «Επιτομή Ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού την περίοδο 1821 -1945». Θα θέλαμε να μας περιγράψετε το βιβλίο.
Το βιβλίο περιγράφει την ιστορία της εξέλιξης ενός συστήματος, αυτό του Πολεμικού Ναυτικού από το 1821 έως το 1945. Το πώς δηλαδή αυτό εξελίχθηκε από τον επαναστατικό στόλο της Επανάστασης σε ένα οργανωμένο σύστημα ικανό να επιχειρεί σε σύγχρονους πολέμους. Μελετώνται η εξέλιξη του Στόλου, η ανάπτυξη του Ναυστάθμου, ο εκσυγχρονισμός της Ναυτικής Εκπαίδευσης, η επέκταση της Διοικητικής Μέριμνας και τέλος οι Επιχειρήσεις. Υπάρχει μία νοητή γραμμή που συνδέει τον Μιαούλη και τον Κανάρη με τους ήρωες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και αυτούς με τα σημερινά στελέχη του Πολεμικού μας Ναυτικού και αυτή δεν είναι άλλη από την αγάπη στο Όπλο και την Πατρίδα.
2) Ποιο ήταν το ερέθισμα που σας οδήγησε στη συγγραφή ενός τόσο μεγάλου πονήματος (σχεδόν 600 σελίδες);
Όταν μού δόθηκε η «αποστολή» να συντάξω από την αρχή το Επετειολόγιο (το «Σαν Σήμερα») του Πολεμικού Ναυτικού διεπίστωσα ότι, ενώ υπάρχουν πολλά συγγράμματα για την ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού (αξιόλογες ιστορικές εργασίες) αυτά διακρίνονται από μονομέρεια και αποσπασματικότητα. Μονομέρεια γιατί ασχολούνται με μια συγκεκριμένη πτυχή (π.χ ιστορία του Ναυστάθμου Σαλαμίνας, ιστορία της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων) και αποσπασματικότητα γιατί ασχολούνται με μία ιστορική περίοδο (π.χ Βαλκανικοί Πόλεμοι, Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος). Με αυτόν τον τρόπο όμως «χάνεται η μεγάλη εικόνα» με κύρια θύματα τις περιόδους εκείνες που δεν είναι ελκυστικές στο μεγάλο κοινό, όπως η οθωνική αλλά όπως και η εποχή μέχρι και την ήττα του 1897. Σε αυτές τις περιόδους όμως συντελείται η εποποιία της δημιουργίας ενός σύγχρονου κράτους μέσα σε πολύ μεγάλες δυσκολίες. Η προνεωτερικότητα πάντα επανερχόταν δριμύτερη, η Μεγάλη Ιδέα τόνιζε την αντίφαση ανάμεσα στους μεγαλεπήβολους στόχους του Έθνους και στις μικρές δυνατότητες του Κράτους, η οικονομική στενότητα ήταν ένα μόνιμο δεδομένο ενώ η ισχύουσα γεωπολιτική πραγματικότητα στεκόταν πάντα αμείλικτη. Σε αυτές τις εποχές οι Αξιωματικοί του Πολεμικού Ναυτικού προσπαθούν να εκσυγχρονίσουν το Ναυτικό Όπλο. Το Ναυτικό Όπλο, πρέπει να τονιστεί είναι ένα κοστοβόρο όπλο: το να ναυπηγηθεί ή να αγοραστεί ένα αξιόμαχο πολεμικό πλοίο απαιτεί μεγάλες δαπάνες, πολύ μεγαλύτερες από το να εξοπλιστεί με ατομικό οπλισμό μια χερσαία στρατιωτική δύναμη. Αυτά παραλείπονται όταν ξαφνικά «πάμε» στην εποποιία των Βαλκανικών Πολέμων. Κάποια πορεία έγινε προς αυτή.
3) Επικρατεί η άποψη πως «έχουμε γη και πατρίδα, όσο έχουμε πλοία στη Θάλασσα». Ποιο είναι το δικό σας σχόλιο;
Η Ελλάδα είναι θάλασσα που τυγχάνει να έχει στεριά. Το Αιγαίο είναι το γεωστρατηγικό βάθος της Ελλάδος. Καμία δύναμη δεν μπορεί να ηγεμονεύσει στην περιοχή χωρίς τον έλεγχο του Αρχιπελάγους. Υπάρχουν ιστορικά παραδείγματα. Οι αρχαίοι Αθηναίοι δεν μπορούσαν να ανεχθούν την «ουδετερότητα» των Μηλίων, ενώ το Βυζάντιο είχε ως διαχρονική μεγάλη αδυναμία την μη κατανόηση της ισχύος του Ναυτικού Όπλου. Φάνηκε με τους Άραβες και στην συνέχεια με την άνοδο των ιταλικών πόλεων.
4) Παρατηρούμε ότι τον τελευταίο κυρίως χρόνο, ο Τούρκος πρόεδρος Ρ.Τ. Ερντογάν αναφέρεται συχνά στο δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας, ενώ πρόσφατα τον είδαμε να ποζάρει μπροστά από ένα χάρτη όπου παρουσίαζε πως το μισό Αιγαίο ανήκει στην Τουρκία. Ποια η εκτίμησή σας για τις τουρκικές προκλήσεις και πώς οφείλει να αντιδράσει η Ελλάδα;
Η Τουρκία μάς ασκεί ψυχολογικές επιχειρήσεις καθημερινά. Το να πείσεις τον εχθρό σου ότι δεν υπάρχει πιθανότητα νίκης ή επαναλαμβάνοντας συνέχεια ότι τον απειλείς, του δημιουργείς αίσθημα κατωτερότητας. Σκοπός είναι η ελάττωση της ψυχικής του ρώμης. Η Ελλάδα, κατά την ταπεινή μου γνώμη, πρέπει να απαντήσει με αντίστοιχες ψυχολογικού τύπου επιχειρήσεις στοχευμένες σωστά προς τον τουρκικό λαό. Η επαγρύπνηση των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων πρέπει να είναι στο έπακρο, ενώ οι Έλληνες κάτοικοι των νησιών δεν πρέπει ποτέ να νιώσουν εγκαταλελειμμένοι. Πρέπει να νιώθουν την Ελλάδα δίπλα τους κάθε στιγμή και σε όλους τους τομείς. Να μην υπάρχει ούτε ένα νησί χωρίς υγειονομική περίθαλψη, χωρίς ακτοπλοϊκή σύνδεση, χωρίς οικονομική δραστηριότητα και χωρίς την παρουσία των Ενόπλων Δυνάμεων. Παράλληλα, η Ελλάδα οφείλει να κάνει χρήση των δυτικών συνασπισμών σε όλο τους το φάσμα. Πρέπει να καταγγέλλει την Τουρκία σε όλες τις προκλήσεις και να τονίζει σε όλους τους τόνους ότι τα ελληνικά σύνορα είναι και σύνορα της Ευρώπης ό, τι και αν αυτό σημαίνει.
5) Επίσης, ο Ερντογάν συνδέει το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας, όπως αποδεικνύεται από τις δηλώσεις του, με την φράση περί Συνόρων της Καρδιάς της Τουρκίας αλλά και με την επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λοζάνης. Πόσο επικίνδυνες ιστορικά είναι οι συγκεκριμένες αντιδράσεις του;
Είναι εγκληματική η πολιτική της Τουρκίας. Και για τον ίδιο τον τουρκικό λαό και για όλη την περιοχή μας. Το να εξοπλίζεις αμφιβόλου ποιότητας στρατό και να τον βάζεις να πολεμάει στην Μ. Ανατολή, δημιουργεί διάφορα προβλήματα με κυριότερο το θέμα αφοπλισμού του. Η πορεία της Τουρκίας πολύ σύντομα θα ανακοπεί προς τα Ανατολικά, καθώς η Ρωσία λόγω Άσσαντ και οι ΗΠΑ λόγω Κούρδων θα υψώσουν τείχη. Οι εξοπλισμένοι αντάρτες θα αποτελέσουν πηγή αποσταθεροποίησης. Η Τουρκία δεν είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιεί μαξιμαλιστικούς στόχους, θυμίζω τον Παντουρκισμό, εν τούτοις αυτήν την εποχή φαίνεται «να τα βάζει με όλους». Διεκδικεί τον ρόλο του προστάτη του Ισλάμ και αυτό την φέρνει σε καθεστώς έντασης με το Ισραήλ αλλά και με μουσουλμανικές χώρες όπως η Αίγυπτος. Όπως και να έχει, η Τουρκία ας έχει υπ’ όψη της ότι αν δεν της αρέσει η Συνθήκη της Λοζάνης, υπάρχει και αυτή των Σεβρών. Ας θυμηθεί επίσης ότι τα ευρωπαϊκά της εδάφη στους Βαλκανικούς Πολέμους τα έχασε από συνδυασμένη επίθεση των βαλκανικών κρατών. Πολλές μικρότερες απειλές είναι αρκετά συχνά πιο καταστρεπτικές από μια μεγάλη.
6) Θα θέλαμε μια σύντομη εκτίμησή σας για τις εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Είστε αισιόδοξος για το μέλλον;
Ιστορικά σκεπτόμενος βλέπω μια επιστροφή σε μια πολυπολική κατάσταση, όπως αυτή που επικρατούσε τον 19ο αιώνα. Υπάρχουν οι Μ. Δυνάμεις, οι Περιφερειακές Δυνάμεις, τα μεσαία και τα μικρά κράτη. Υπάρχουν όμως και πολλά στοιχεία που ξεπερνούν την ρεαλιστική ανάγνωση των Διεθνών Σχέσεων. Υπάρχουν δίκτυα διάδοσης υλικών και ιδεών, τα οποία διαπερνούν τα κράτη. Το διεθνές έγκλημα, που μπορεί να λάβει πάρα πολλές μορφές, απειλεί την ευημερία όλης της Διεθνούς Κοινότητας. Τα social media έχουν αλλάξει τον τρόπο διάδοσης της πληροφορίας σε τέτοιο βαθμό που απαιτεί πλέον από τα κράτη να αναπτύξουν άμυνες σε πληροφοριακό επίπεδο. Συναφή με τα προηγούμενα το κυβερνοέγκλημα και ο κυβερνοπόλεμος απαιτούν από τα κράτη μεγάλη ευελιξία και προσαρμοστικότητα. Αν είμαι αισιόδοξος; Θα πω ναι, γιατί η κατάθλιψη δεν είναι ποτέ λύση. Θα έρθουν όμως, έχουν έρθει ήδη, εποχές ανταγωνιστικές, οι οποίες θα απαιτούν την πρόσληψη όλο και περισσότερων ικανοτήτων τόσο ατομικά όσο και κοινωνικά – εθνικά.
7) Ως ιστορικός, ποιο μήνυμα θα στέλνατε στη νέα γενιά;
Να είναι νηφάλια και να σκέφτεται επιστημονικά. Να μην λαμβάνει άκριτα την κάθε πληροφορία ως αληθινή. Να την διασταυρώνουν. Τα Fake News εξυπηρετούν σκοπούς. Τέλος, καμία ψηφιακή πηγή δεν υποκαθιστά το βιβλίο. Με ένα βιβλίο μπορείς να κάτσεις να συλλογιστείς, να φανταστείς, να σημειώσεις, να ξενοιάσεις, να ονειρευτείς. Ο ορυμαγδός της ψηφιακής πληροφορίας και η συνεχόμενη διάδραση δεν μας αφήνει χρόνο να σκεφτούμε πάνω στην πληροφορία που λαμβάνουμε. Ναι αυτό θα έλεγα ως σύνθημα: επιστρέψτε στο βιβλίο. Οι ψηφιακές πηγές, το Διαδίκτυο, είναι αυτό, πηγές ροής πληροφορίας, όχι φορείς της εξ Αποκαλύψεως Αλήθειας.
Γιώτα Χουλιάρα για το Geopolitics & Daily News
Σημείωση: Το βιβλίο διατίθεται από την Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού. Περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 2103484244 (και 2103484246) και στο email: yin_istarx@navy.mil.gr
About Post Author
