28/03/2024

Λυκοκάπης: Ζούμε μια περίοδο αναθεωρητισμού στη διεθνή σκηνή

 

Συνέντευξη με βάση τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία και την τουρκική εισβολή παραχώρησε στη δημοσιογράφο Γιώτα Χουλιάρα για λογαριασμό του Geopolitics & Daily News  o πολιτικός επιστήμονας, διεθνολόγος Γιώργος Λυκοκάπης εξηγώντας τη σύμπλευση ΗΠΑ Ρωσίας στο συμβούλιο ασφαλείας του ΟΗΕ, το ρόλο του Ερντογάν στη Συρία, ο οποίος χρησιμοποιεί ως εμπροσθοφυλακή τους τζιχαντιστές αντάρτες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού αλλά και την περίοδο αναθεωρητισμού που βιώνουμε και ξυπνά μνήμες μεσοπολέμου. 

 

 

 


-Γιατί Τραμπ και Πούτιν δεν ήθελαν ψήφισμα καταδίκης της τουρκικής εισβολής μπλοκάροντας τελικά με την στάση τους το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ;

 

Είδαμε την σύμπλευση ΗΠΑ-Ρωσίας στον ΟΗΕ για ένα διεθνές ζήτημα, κάτι που έμοιαζε αδιανόητο μερικά χρόνια πριν. Είναι φανερό πως η Τουρκία είναι πολύ “μεγάλο οικόπεδο” για να χαθεί για τους Ρώσους και τους Αμερικανούς. Η Ρωσία, μέσω της συμμαχίας της με την Τουρκία, εμμέσως επιτυγχάνει την διαίρεση του ΝΑΤΟ, έναν γεωπολιτικό της στόχο από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Επίσης βλέπουμε πως η στρατηγική της σημερινής Ρωσίας είναι η συγκρότηση περιφερειακών συμμαχιών με χώρες όπως το Ιράν, η Κίνα και η Τουρκία. Όπως έχει γράψει και ο καθηγητής Κωνσταντίνος Γρίβας, η Ρωσία μπαίνει δυναμικά στο μπλοκ της Ευρασίας, κάτι που εξηγεί την “ανίερη” συμμαχία της με την Τουρκία.

Όσον αφορά την στάση των Ηνωμένων Πολιτειών, αυτή μοιάζει σουρεαλιστική με τις συνεχιζόμενες αντικρουόμενες δηλώσεις  του προέδρου Τραμπ. Θεωρώ πως ο Αμερικανός πρόεδρος είναι προσανατολισμένος στο εσωτερικό, εστιάζοντας στις προεδρικές εκλογές του 2020. Είναι βέβαιο πως η καμπάνια του θα εστιάσει στην επιστροφή των Αμερικανών στρατιωτών από τα μέτωπα του πολέμου. Επίσης δεν επιθυμεί να διακινδυνεύσει τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, που παραμένουν ισχυρές, παρά τις κατά καιρούς εντάσεις. Βέβαια, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ξεσηκώσει οργισμένες αντιδράσεις με την στάση του στο εσωτερικό, ακόμα και στους υποστηρικτές του στην Γερουσία. Βλέπουμε πως πιέζεται προς την κατεύθυνση επιβολής κυρώσεων έναντι της Τουρκίας. Όμως εάν αυτές τελικά έρθουν, θα έρθουν εκ των υστέρων.

 

 

-Ποιος ο στόχος του Ερντογάν;

Επιδιώκει διακαώς μια ζώνη ασφαλείας στα τουρκοσυριακά σύνορα, προκειμένου να απομακρύνει τους Κούρδους μαχητές του YPG, οι οποίοι είναι το συριακό παρακλάδι του PKK. Ταυτόχρονα σχεδιάζει να μεταφέρει Σύρους πρόσφυγες που φιλοξενούνται στην Τουρκία (μην ξεχνάμε ότι στην χώρα διαμένουν γύρω στα 4 εκατομμύρια Σύροι πρόσφυγες) στην ζώνη ασφαλείας που επιδιώκει.

Στην συντριπτική τους πλειοψηφία μιλάμε για σουνίτες μουσουλμάνους, αντιπάλους του καθεστώτος Άσαντ. Παίζοντας τον ρόλο του “προστάτη” των σουνιτών μουσουλμάνων, υπολογίζει να εδραιώσει περαιτέρω την κατοχική παρουσία της Τουρκίας στην Συρία. Ήδη η Άγκυρα προχωρεί σε πολιτική “τουρκοποίησης” του Αφρίν, χτίζοντας μέχρι και πανεπιστήμια στην συριακή πόλη που κατέχει ο τουρκικός στρατός.

-Ποια η εκτίμησή σας για το αποτέλεσμα; Υπάρχει πιθανότητα η τουρκική επιχείρηση να στεφθεί από επιτυχία;

Για την επιτυχία της επιχείρησης, η Τουρκία χρησιμοποίησε όλα τα όπλα που έχει στην διάθεση της, εστιάζοντας και στην προπαγάνδα. Ισχυρίζεται πως στρέφεται μόνο κατά των “τρομοκρατών” του YPG, όχι κατά των Κούρδων συνολικά. Η τουρκική προπαγάνδα έχει πολύ δυνατή παρουσία στα social media. Η πλειοψηφία των Τούρκων υποστηρίζει την εισβολή, οπότε σε επικοινωνιακό επίπεδο ο Ερντογάν είναι κερδισμένος. Στρατιωτικά η μάχη είναι άνιση. Οι Κούρδοι δεν έχουν αεροπορία ή άρματα μάχης, πολεμούν τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ με ελαφρύ οπλισμό. Επιπλέον, η Άγκυρα χρησιμοποιεί ως εμπροσθοφυλακή τους τζιχαντιστές αντάρτες του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, ήδη είδαμε την φριχτή δράση τους on camera.

Μόνο εμπόδιο της Τουρκίας είναι οι έτεροι ισχυροί παίχτες στην συριακή σύγκρουση. Για παράδειγμα, το καθεστώς Άσαντ φέρεται να έχει έρθει σε συμφωνία με τους Κούρδους, για ανάπτυξη δυνάμεων του συριακού στρατού στην Μάνμπιτζ και σε άλλες κουρδικές πόλεις. Ο Ερντογάν θα αναγκαστεί να περιορίσει τις φιλοδοξίες του, διότι προφανώς ο Σύρος πρόεδρος κινείται σε συννενόηση με την Μόσχα. Πάντως η επιρροή των Κούρδων σε μία μεταπολεμική Συρία θα είναι εμφανώς περιορισμένη, ένα δεδομένο που δεν θα εκπλαγούμε αν ο Τούρκος πρόεδρος το παρουσιάσει ως νίκη. Μην ξεχνάμε πως ο “εφιάλτης” του κουρδικού κράτους είναι πλέον παρελθόν.

 

 

-Πώς πρέπει να αντιδράσει η χώρα μας τη στιγμή που η Τουρκία με τη στάση της αψηφά το διεθνές δίκαιο;

Η κατάσταση μοιάζει με “δίκοπο μαχαίρι” για την Ελλάδα. Από την μία η χώρα μας είναι έκθετη στους εκβιασμούς του Ερντογάν με το προσφυγικό. Από την άλλη, μία (έστω μερική) επιτυχία στην πολιτική της Τουρκίας στην Συρία θα ανοίξει τις αναθεωρητικές ορέξεις του Ερντογάν. Ήδη βλέπουμε πολλά αρνητικά δείγματα γραφής με τις προκλήσεις της Τουρκίας στην Κύπρο. Η Ελλάδα σωστά επικαλείται το διεθνές δίκαιο, όμως πλέον αυτό δεν αρκεί. Με ηγέτες όπως ο Τραμπ, ο Πούτιν και ο Ερντογάν, τίποτα δεν είναι πλέον δεδομένο.

Μοιάζει να ζούμε σε μία περίοδο αναθεωρητισμού στην διεθνή σκηνή, η οποία ξυπνά μνήμες Μεσοπολέμου. Η επίκληση του διεθνούς δικαίου δεν είναι πλέον αρκετή. Η Ελλάδα οφείλει να ενισχύσει τα δικά της μέσα αποτροπής. Κάποια στιγμή επιβάλλεται να ξεκινήσει μία σοβαρή συζήτηση στην χώρα μας για θέματα που θεωρούνται “ταμπού”, όπως η αύξηση της στρατιωτικής θητείας. Επίσης σωστά η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει συμμαχίες με ισχυρούς περιφερειακούς παίχτες, όπως η Αίγυπτος ή το Ισραήλ. Όπως όμως έδειξε το πάθημα των Κούρδων, δεν πρέπει αυτές να θεωρούνται πανάκεια.

 

 

Geopolitics and Daily News

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024