Οι Κούρδοι, τα πετρέλαια και η αλλαγή στάσης του Τραμπ στη Συρία
Γράφει ο Πέτρος Κράνιας
Ο ισχυρισμός του Προέδρου Ντόναλντ Τράμπ ότι έχει “διασφαλίσει το πετρέλαιο” στη Συρία, καθώς αποσύρονται στρατεύματα από τη χώρα είναι λανθασμένος και οι αμερικανικές δυνάμεις προσπαθούν να βρουν τρόπους για την προστασία των βασικών πετρελαϊκών πηγών στη χώρα, σύμφωνα με αξιωματούχους των ΗΠΑ και των Κούρδων.
Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Μάικ Έσπερ, δήλωσε σε δημοσιογράφους που τον συνοδεύουν σε ταξίδι στην πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, την Καμπούλ, ότι οι δυνάμεις των ΗΠΑ ίσως να επανεγκατασταθούν, μετά την απομάκρυνση από τις βάσεις τους στη βορειοανατολική Συρία, σε περιοχές στα σύνορα Ιράκ-Συρίας, ώστε να υποστηρίξουν τον αγώνα κατά του ISIS, καθώς και την προστασία των βασικών εγκαταστάσεων πετρελαίου που εποφθαλμιούν όλες οι εμπλεκόμενες στη σύγκρουση, πλευρές.
Η ανωτέρω δήλωση ήρθε λίγο πριν ο Τραμπ αναρτήσει στο Τουίτερ, ανακοινώνοντας ότι είχε δώσει εντολή σε κάποια στρατεύματα να παραμείνουν στη Συρία και ότι τα βασικά κοιτάσματα πετρελαίου της χώρας είχαν “διασφαλιστεί”.
Σε αντίθεση με τον πρόεδρο, ωστόσο, τόσο ο Έσπερ όσο και οι Κούρδοι αξιωματούχοι, δήλωσαν ότι δεν πραγματοποιήθηκε τέτοια κίνηση και ότι ενώ συζητήθηκαν οι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσαν να αναπτυχθούν οι Αμερικανοί, δεν επετεύχθη συμφωνία.
Η σύγχυση ήρθε την ώρα που αποσυρόμενα αμερικανικά στρατεύματα, δέχτηκαν επίθεση από σάπια λαχανικά και πέτρες από Κούρδους πολίτες θυμωμένους με την άρνηση των ΗΠΑ να προστατεύσουν τους πρώην συμμάχους τους στην μάχη ενάντια στο ISIS, από την τουρκική εισβολή στην περιοχή, που ξεκίνησε στις 9 Οκτωβρίου.
Ο Τραμπ αντιμετώπισε σκληρή κριτική για την εγκατάλειψη των Κούρδων και παρά το γεγονός ότι ζήτησε την πλήρη απομάκρυνση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία, φαίνεται ότι είναι πρόθυμος να επεκτείνει την ανάπτυξη τουλάχιστον μιας μικρής δύναμης.
Ο Μαλούμ Κομπάνι, επικεφαλής της συριακής κουρδικής πολιτοφυλακής, των YPG, πρότεινε να συνεχιστεί η συνεργασία με αμερικανικά στρατεύματα στα ανατολικά της χώρας, μακριά από τα σύνορα με την Τουρκία -που τώρα ελέγχεται από ρωσικά, συριακά και τουρκικά στρατεύματα- αλλά φαίνεται ότι οι ΗΠΑ συνδέουν οποιαδήποτε συνεργασία με την αμερικανική εποπτεία επί των πλούσιων κοιτασμάτων πετρελαίου γύρω από την ανατολική συριακή πόλη Ντέιρ Εζ-Ζορ.
Τουλάχιστον το 75% των εκτιμώμενων αποθεμάτων πετρελαίου της Συρίας, ύψους 2,5 δισ. βαρελιών, θεωρείται ότι βρίσκεται στις πηγές γύρω από τη Ντέιρ Εζ-Ζορ. Αυτές οι πηγές έχουν διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην οικονομική υποστήριξη όσων τις ελέγχουν, καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου στη Συρία.
Τα πεδία ελέγχονταν από το ISIS εδώ και αρκετά χρόνια, όσο οι τζιχαντιστές βρίσκονταν στο απόγειο της δύναμής τους, δίνοντάς τους συνεπή ροή εισοδήματος από τις πωλήσεις σε λαθρεμπόρους σε Συρία και Τουρκία. Οι πετρελαιοπηγές καταλήφθηκαν τελικά το 2017 από, υποστηριζόμενους από αμερικανικές δυνάμεις, Κούρδους μαχητές.
Ακόμη και την ώρα που ο Κομπάνι πρότεινε τη συνεχιζόμενη αμερικανική παρουσία στη Συρία στην περιοχή Ντέιρ Εζ-Ζορ -η οποία θα διατηρήσει τα αμερικανικά στρατεύματα μακριά από τις τουρκικές περιοχές εισβολής και κατάπαυσης του πυρός- ώστε να συνεχίσουν να μάχονται εναντίον μικρών πυρήνων του ISIS, κατά μήκος των συνόρων με το Ιράκ, ο Τραμπ τουίταρε: “Έχουμε διασφαλίσει το πετρέλαιο”.
SDF: Ελέγχουμε τις πετρελαιοπηγές στα ανατολικά της Συρίας
Ένας μαχητής των SDF στη Ντέι Εζ-Ζορ δήλωσε ότι δεν υπήρξε καμία αλλαγή στις εξελίξεις γύρω από τις πετρελαιοπηγές, οι οποίες παραμένουν στο στόχαστρο του συριακού καθεστώτος ως χρηματική ροή στα ταμεία της διαλυμένης από τον πόλεμο χώρας.
“Οι πηγές έχουν παραμείνει υπό τον έλεγχό μας”, δήλωσε ο μαχητής των SDF, ο οποίος ζήτησε να μην χρησιμοποιηθεί το όνομά του από το φόβο των επιπτώσεων του συριακού καθεστώτος. “Έχουμε μια συμφωνία με το καθεστώς, να τους δώσουμε κάποιες από τις θέσεις μας στα σύνορα με την Τουρκία, αλλά δεν έχουμε διαπραγματευτεί μαζί τους όσο αφορά τις πετρελαιοπηγές”, πρόσθεσε.
“Πιθανώς θα υπάρξει μια μορφή κοινού ελέγχου και κατανομής των εσόδων, με το καθεστώς, από αυτές τις πηγές. Δεν ξέρω αν ο Τραμπ καταλαβαίνει αυτό”.
Ο Κομπάνι δεν αναφέρθηκε στις εγκαταστάσεις πετρελαίου αλλά δήλωσε στους New York Times ότι είχε διατάξει την επανέναρξη των επιχειρήσεων κατά του ISIS στις περιοχές Ντέιρ Εζ-Ζορ και Αμπού Καμάλ της Συρίας, αφότι “πάγωσαν” τέτοιες επιχειρήσεις κατά τις πρώτες ημέρες της τουρκικής εισβολής στη Συρία.
Ωστόσο, ο Έσπερ δήλωσε σε δημοσιογράφους στο ταξίδι του στο Αφγανιστάν, ότι μερικά αμερικανικά στρατεύματα θα μπορούσαν να παραμείνουν στα σύνορα Ιράκ-Συρίας, για να βοηθήσουν τους Κούρδους να πολεμήσουν το ISIS και να διατηρήσουν τον έλεγχο των πετρελαϊκών πηγών.
Ο Έσπερ είπε ότι παρά την πλημμύρα δηλώσεων σε κοινωνικά μέσα από όλες τις πλευρές, οι επιλογές παρουσιάστηκαν στον Τραμπ για τελική απόφαση.
“Ο Τραμπ αλλάζει ξανά άποψη και φαίνεται ότι ο λαός του του θύμισε το εκατομμύριο δολάρια την ημέρα, που παράγουν αυτές οι πηγές, για όποιον τις ελέγχει”, δήλωσε ένας δυτικός στρατιωτικός αξιωματούχος που συνεργάζεται στενά με τον συνασπισμό κατά του ISIS στη Συρία. Ο αξιωματούχος ζήτησε να μην κατονομαστεί, καθώς δεν είναι εξουσιοδοτημένος να μιλά στα ΜΜΕ.
“Είναι σαφές ότι οι στρατιωτικοί τύποι θέλουν να κρατήσουν τουλάχιστον κάποιες μονάδες μέσα στη Συρία παρά τις πομπώδεις δηλώσεις του Τραμπ ότι θα αποχωρήσει και, ενώ τα επιχειρήματα σχετικά με την αμερικανική πίστη στους συμμάχους ή τις γεωπολιτικές συνέπειες απέτυχαν, φαίνεται ότι στον Τραμπ έπιασε το επιχείρημα για το πετρέλαιο”, είπε ο αξιωματούχος.
“Κατανοεί την έννοια των χρημάτων καλύτερα από τη γεωπολιτική, γι’ αυτό είναι το επιχείρημα που χρησιμοποιούν για να διατηρήσουν κάποια παρουσία”.
Οι εν λόγω πετρελαιοπηγές δέχτηκαν επίθεση από δυνάμεις του καθεστώτος και εκατοντάδες Ρώσους μισθοφόρους από το Wagner Group, τον Φεβρουάριο του 2018, αλλά η επιχείρηση ματαιώθηκε λόγω της βαριάς αμερικανικής αεροπορικής υποστήριξης προς τις δυνάμεις των SDF, οι οποίες με τη σειρά τους σκότωσαν εκατοντάδες Σύρους στρατιώτες και τους συμβούλους τους.
Ο Άραβας μαχητής για τις Συριακές Αμυντικές Δυνάμεις, επί το πλείστον κουρδικές, στο Ντέιρ Εζ-Ζορ δήλωσε ότι για τώρα, οι μονάδες τους ήταν πρόθυμες να συνεργαστούν με τα αμερικανικά στρατεύματα, εάν ολοκληρωθεί το σχέδιο που θα τα μετακινήσει στα ιρακινά σύνορα και στις πετρελαιοπηγές.
“Γνωρίζουμε ότι το καθεστώς και οι Ρώσοι θέλουν αυτά τα κοιτάσματα και δεν μπορούμε να τους αφήσουμε να διασχίσουν τον ποταμό [Ευφράτη] [από τη Δύση] αλλιώς θα πάρουν τον έλεγχο των κοιτασμάτων”, είπε.
“Ο λαός του Ντέιρ Εζ-Ζορ δεν θέλει να ζήσει κάτω από τον [πρόεδρο Μπασάρ] αλ-Άσαντ και δεν έχουμε εμπιστοσύνη στους Αμερικανούς, αλλά ίσως μπορούμε να εμπιστευτούμε τον Τραμπ, και το γεγονός ότι θέλει να ελέγξει το πετρέλαιο. Απλώς δεν ξέρω για πόσο καιρό Θα μας προστατεύσει”.
