Οι συγκριτικές αναφορές των μεταναστών οδηγούν σε ανέξοδες και αδιέξοδες στρατηγικές

Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς*

Διαβάζω ατεκμηρίωτες αναφορές που συγκρίνουν τους παρελθόντες μετανάστες του Ελληνισμού με το σημερινό κύμα μετανάστευσης στα νησιά του Αιγαίου. Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι καμία στρατηγική κουλτούρα δεν είναι αναλλοίωτη ή ότι περιστρέφεται γύρω από μια ενιαία αφήγηση. Πολλαπλές εθνικές συζητήσεις μπορούν να διεξαχθούν παράλληλα, να αναπτύσσονται γύρω από ένα κύριο πλαίσιο ή γραμμή ερμηνείας. Οι στρατηγικές κουλτούρες είναι συνεπώς δυναμικές και διαρκώς εξελισσόμενες έννοιες με κατανόηση της ιστορίας και της θέσης της χώρας στον κόσμο, οι οποίες συχνά διαπραγματεύονται και επαναξιολογούνται από γενιά σε γενιά. Ωστόσο, παρά τις διακυμάνσεις αυτές, είναι δύσκολο να αμφισβητηθεί ότι οι χώρες διατηρούν ορισμένα επίμονα και επαναλαμβανόμενα οράματα της εθνικής ασφάλειας και του γεωπολιτικού ρόλου τους, τα οποία ξεπερνούν τα πολιτικά κόμματα και τους εκλογικούς κύκλους. Η σημασία του στρατηγικού πολιτισμού δεν μπορεί να παραβλεφθεί παρά το γεγονός ότι οι πραγματιστικές επιδιώξεις και άλλοι στρατηγικοί υπολογισμοί συχνά φαίνεται να υπαγορεύονται αποκλειστικά από άμεσα συμφέροντα.

Αποτελεί πραγματικότητα ότι ζούμε σε μια εποχή παγκοσμιοποίησης, ότι τα κράτη αλληλοσυνδέονται όλο και περισσότερο και αλληλεξαρτώνται, καθιστώντας τις έννοιες εθνικού συμφέροντος, ισχύος και κινδύνων πλέον μη αποκλειστικές καθορισμένες έννοιες εντός των εθνικών συνόρων. Όλο και περισσότερο, καθώς τα συμφέροντα της οικονομίας και της ασφάλειας βασίζονται σε διεθνείς και διακρατικές μορφές συνεργασίας, τα κράτη πρέπει να συνδυάσουν τις ιστορικές τους αφηγήσεις με τις πραγματικότητες της εποχής μας. Ο πραγματισμός πρέπει να αντιμετωπιστεί εντός των ανταγωνιστικών πλαισίων. Πράγματι, στον σημερινό κόσμο, τα παιχνίδια με μηδενικό άθροισμα πρέπει να δώσουν τη θέση τους σε ένα παράδειγμα πολυδύναμης ασφάλειας , που να περιλαμβάνει όλες τις διαστάσεις της παγκόσμιας ασφάλειας: εθνική, διακρατική, ανθρώπινη, περιβαλλοντική και διαπολιτισμική ασφάλεια. Επιπλέον, η αναζήτηση αμοιβαίου συμφέροντος λύσεων και δικαιοσύνης (τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνές επίπεδο) δεν είναι μόνο επιθυμητή αλλά εξυπηρετεί όλο και περισσότερο τα ρεαλιστικά εθνικά συμφέροντα.

(O Ναύαρχος Ε.Α. Δ. Τσαιλάς δίδαξε, μεταξύ άλλων, επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως και της Στρατηγικής και Ασφάλειας,νσε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου)