28/03/2024

Ευρωράπισμα στις χώρες Βίζεγκραντ για το προσφυγικό

 

Γράφει ο Νότης Μαριάς*

 

Όπως έχουμε επισημάνει και σε προγενέστερο άρθρο μας η Ελλάδα χρειάζεται να διαμορφώσει ένα Plan B’ για το μεταναστευτικό με κύριους άξονες την προστασία των συνόρων της χώρας, την αλλαγή του Δουβλίνου 3 που μετατρέπει την Πατρίδα μας σε αποθήκη ψυχών και την ενεργοποίηση  στη βάση του άρθρου 78 παρ. 3 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ (ΣΛΕΕ) ενός νέου προγράμματος αναγκαστικών μετεγκαταστάσεων προσφύγων από Ελλάδα στις άλλες χώρες της ΕΕ.

Ήδη η Σάμος έχει μετατραπεί σε μια «νέα Μόρια» καθώς στο τοπικό ΚΥΤ στα μέσα Οκτωβρίου υπήρχαν 5.968 μετανάστες-πρόσφυγες (Η Καθημερινή 20/10/2019, σελ. 10) ενώ στις αρχές του μήνα πάνω από 35.000 αιτούντες άσυλο παρέμεναν σε Λέσβο, Σάμο, Χίο, Λέρο και Κω (Η Καθημερινή 2/11/2019 σελ. 7).

Αντί όμως να έχουμε μετεγκαταστάσεις προσφύγων από τα νησιά του Αιγαίου στις άλλες χώρες της ΕΕ τελικά έχουμε μετεγκαταστάσεις στην ηπειρωτική Ελλάδα, όπου ενόψει των αντιδράσεων των τοπικών κοινωνικών, η κυβέρνηση αποφάσισε η κατανομή των 20.000 προσφύγων που θα μεταφερθούν στην ενδοχώρα να γίνει με βάση την αρχή της αναλογικότητας και με όριο 1% του πληθυσμού κάθε Περιφέρειας (Η Ναυτεμπορική 6/11/2019, σελ. 18).

Την ενδεχόμενη πρωτοβουλία της Ελλάδας για επανέναρξη του προγράμματος μετεγκαταστάσεων προσφύγων έρχεται να ενισχύσει η Γενική Εισαγγελέας του Δικαστηρίου της ΕΕ (ΔΕΕ) Eleanor Sharpston η οποία στις 31 Οκτωβρίου με  αιτιολογημένες Προτάσεις της ενώπιον του ΔΕΕ ζήτησε την αποφασιστική καταδίκη τριών εκ των τεσσάρων χωρών του Βίζεγκραντ διότι παράνομα και προκλητικά αρνήθηκαν να εφαρμόσουν το προηγούμενο πρόγραμμα μετεγκαταστάσεων προσφύγων.

Ως γνωστόν τον Σεπτέμβριο του 2015 το Συμβούλιο της ΕΕ υιοθέτησε δύο Αποφάσεις για την εντός διετίας μετεγκατάσταση  συνολικά 160.000 προσφύγων από Ελλάδα και Ιταλία στις άλλες χώρες της ΕΕ.  Το πρόγραμμα αυτό εκτελέστηκε κατά το 1/3 από τη Γερμανία, κατά το 1/4 από τη Γαλλία και πολύ λιγότερο από τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι στην πορεία μετά από αίτησή τους Αυστρία και Σουηδία εξαιρέθηκαν από την εκπλήρωση τμήματος των σχετικών τους υποχρεώσεων για την εκεί μετεγκατάσταση προσφύγων. Όμως η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Τσεχία και η Σλοβακία  στήλωσαν τα πόδια και αρνήθηκαν να εκτελέσουν το πρόγραμμα της μετεγκατάστασης προσφύγων.

Μάλιστα Σλοβακία και Ουγγαρία προσέφυγαν στο ΔΕΕ και ζήτησαν την ακύρωση των παραπάνω δύο Αποφάσεων του Συμβουλίου για μετεγκατάσταση προσφύγων. Το ΔΕΕ τον Σεπτέμβριο του 2017 και ενώ το πρόγραμμα μετεγκατάστασης είχε πλέον ουσιαστικά λήξει απέρριψε τις παραπάνω προσφυγές της Σλοβακίας και της Ουγγαρίας οι οποίες όμως με την εν λόγω παρελκυστική τους τακτική δεν πήραν ούτε ένα πρόσφυγα με μετεγκατάσταση από Ελλάδα και Ιταλία. Στη συνέχεια όμως η Κομισιόν τον Δεκέμβριο του 2017 προσέφυγε στο ΔΕΕ και ζήτησε να καταδικαστούν Πολωνία, Ουγγαρία και Τσεχία διότι παραβίασαν το δίκαιο της ΕΕ και ιδίως την αρχή της αλληλεγγύης καθώς αρνήθηκαν να εφαρμόσουν τις εν λόγω δύο Αποφάσεις του Συμβουλίου περί μετεγκατάστασης προσφύγων.

Σύμφωνα με την ισχύουσα διαδικασία πριν την έκδοση απόφασης του ΔΕΕ ο Γενικός Εισαγγελέας του Δικαστηρίου διατυπώνει δημόσια αιτιολογημένες Προτάσεις επί της υποθέσεως. Έτσι έπραξε εν προκειμένω και η Γενική Εισαγγελέας Eleanor Sharpston, η οποία στις Προτάσεις της επισήμανε ότι οι εν λόγω χώρες του Βίζεγκραντ  είχαν παραβιάσει  την αρχή της αλληλεγγύης η οποία επιβάλλει την από κοινού ανάληψη των προσφυγικών βαρών εκ μέρους όλων των χωρών της ΕΕ. Άλλωστε θα ήταν όχι μόνο ανήθικο αλλά και παράνομο το βάρος των μεταναστευτικών ροών να πέφτει μόνο στις χώρες «πρώτης γραμμής» όπως είναι η Ελλάδα και η Ιταλία και οι άλλες χώρες της ΕΕ ιδίως αυτές του Βίζεγκραντ να σφυρίζουν  αδιάφορα. Επιπλέον καθώς το προσφυγικό-μεταναστευτικό είναι κατ΄ εξοχήν ευρωπαϊκό πρόβλημα οι αποφάσεις του Συμβουλίου περί μετεγκατάστασης 160.000 προσφύγων από Ελλάδα και Ιταλία στις άλλες χώρες της ΕΕ επιβαλλόταν από την ίδια τη Συνθήκη και εν προκειμένω από το άρθρο 78 παρ. 3 ΣΛΕΕ που προβλέπει τη λήψη εκτάκτων μέτρων σε περίπτωση αθρόας εισροής στην ΕΕ υπηκόων τρίτων χωρών. Μάλιστα το Συμβούλιο της ΕΕ  εφαρμόζοντας την αρχή της δίκαιης κατανομής ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ προέβλεψε ειδική κλείδα με βάση την οποία θα γινόταν η κατανομή των 160.000 προσφύγων λαμβάνοντας υπόψη τον πληθυσμό, το ΑΕΠ και την ανεργία σε κάθε χώρα της ΕΕ, όπως άλλωστε είχαμε έγκαιρα προτείνει σε διαδοχικές παρεμβάσεις μας στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αρκετούς μήνες νωρίτερα τον Φεβρουάριο και τον Απρίλιο του 2015.

Οι Προτάσεις της Γενικής Εισαγγελέως του ΔΕΕ αναμφίβολα αποτελούν ισχυρό ράπισμα σε Πολωνία, Ουγγαρία και Τσεχία και προλειαίνουν το έδαφος για  ενδεχόμενη επανάληψη του προγράμματος μετεγκατάστασης προσφύγων από Ελλάδα προς τις άλλες χώρες της ΕΕ συμπεριλαμβανομένων και των χωρών του Βίζεγκραντ.

Για τον λόγο αυτόν η κυβέρνηση, όπως έχουμε ήδη επισημάνει, πρέπει άμεσα να ζητήσει από το Συμβούλιο της ΕΕ την ενεργοποίηση του άρθρου 78 παρ. 3  ΣΛΕΕ για την υιοθέτηση μέτρων ανακούφισης της Πατρίδας μας λόγω μεταναστευτικού συμπεριλαμβανομένου και ενός νέου προγράμματος αναγκαστικών μετεγκαταστάσεων προσφύγων από την Ελλάδα προς τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.

*Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ – Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, Καθηγητής Θεσμών ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024