29/03/2024

Ο Ψυχρός Πόλεμος στον Αρκτικό Κύκλο

Γράφει ο Γρηγόρης Γ. Μπρόζος 
Φοιτητής οικονομικού Α.Π.Θ.

 

 Από τα αρχαία χρόνια, οι υπερδυνάμεις συνηθίζουν να συγκρούονται για την παγκόσμια κυριαρχία. Τις περισσότερες φορές μάλιστα η σύγκρουση αυτή γίνεται σε εκτός της επικράτειας τους περιοχές.  Τέτοια παραδείγματα είναι ο Τρωϊκός πόλεμος, οι αποικιακοί πόλεμοι, ο πόλεμος της Κορέας, ο πόλεμος του Βιετνάμ κ.α. Τα δεδομένα του 21ου αιώνα θέλουν τις δυνάμεις που μάχονται για τα ινία του κόσμου να είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα. Ενώ σε δεύτερο ρόλο, αλλά με μεγάλη ισχύ, την Ρωσία και ίσως την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα έθνη αυτά φαίνεται να στρέφουν την προσοχή του σε μία γωνία της Γης που δεν έχει τραβήξει μέχρι στιγμής τα παγκόσμια βλέμματα.  Μιλάμε φυσικά για τον Αρκτικό κύκλο!

 

Γιατί στον Αρκτικό κύκλο ;

 Στη σύγχρονη εποχή, ο ανταγωνισμός μεταξύ των κρατών επικεντρώνεται στην οικονομία με κύριο όπλο το διεθνές εμπόριο. Δεδομένου ότι η συντριπτική πλειοψηφία των προϊόντων μεταφέρονται δια θαλάσσης, καταλαβαίνουμε ότι οι θαλάσσιες οδοί των εμπορικών πλοίων είναι κάτι παραπάνω από σημαντικές. Για τον Αρκτικό κύκλο ελάχιστες ήταν οι φορές που κάποια χώρα αποφάσισε να στρέψει την προσοχή της. Αυτό δεν είναι καθόλου περίεργο, καθώς το βορειότερο μέρος του χάρτη επί εκατοντάδες χρόνια δεν ήταν τίποτα παρά μία αχανής παγωμένη έρημος. Η κατάσταση αυτή φαίνεται να αλλάζει. Η κλιματική αλλαγή που βιώνουμε τις τελευταίες δεκαετίες έχει ας αποτέλεσμα το λιώσιμο των πάγων στο βόρειο πόλο. Αποτέλεσμα αυτού είναι πως, ήδη τους καλοκαιρινούς μήνες, ο βόρειος παγωμένος ωκεανός είναι προσβάσιμος  από τα εμπορικά πλοία, ενώ μέχρι το 2040 εκτιμάται ότι μία θαλάσσια οδός, η transpolar sea route, που θα περνάει ακριβώς από το κέντρο του βορείου πόλου, θα ανοιχτή και απαλλαγμένη από τους πάγους.  Πρωταγωνιστές σε αυτό το νέο κεφάλαιο για την ναυτιλία είναι η Ρωσία, η Κίνα αλλά και η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρία του κόσμου, η Δανέζικη Mearsk Lines.  Η εταιρία αυτή στις 23 Αυγούστου 2018 γράφει ιστορία δίνοντας εντολή στο παγοθραυστικό πλοίο της Venta Mearsk φορτωμένο με ρώσικα ψάρια και κορεατικά ηλεκτρονικά να σαλπάρει από το ρώσικο λιμάνι Βλαδιβοστόκ  και μέσω του Αρκτικού Κύκλου να φτάσει στα Ευρωπαϊκά λιμάνια. Το Venta Mearsk έτσι εγκαινιάζει μία νέα ναυτική οδό, παράλληλη με την βόρεια ακτογραμμή της Ρωσίας, την Norther Sea Rout (N.S.R.). Η N.S.R. κάνει το ταξίδι από τα Ασιατικά λιμάνια στις ευρωπαϊκές αγορές 20 μέρες συντομότερο, καθώς επίσης και πολύ πιο ασφαλές, παρακάμπτοντας τις γεμάτες από πειρατές θάλασσες του Ινδικού ωκεανού.

Οι υπερδυνάμεις 

Ο καθ’ ένας λοιπόν καταλαβαίνει  την σημαντικότητα αυτών των νέων θαλάσσιων οδών, αλλά ακόμα περισσότερο την σημαντικότητα τoυ έλεγχου τους. Οι ισχυροί του κόσμου έχουν δρομολογήσει ενέργειες για να κυριαρχήσουν στον Αρκτικό Κύκλο. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως μέλη του Αρκτικού Συμβουλίου, δηλαδή του συμβουλίου των χωρών με επικράτεια εντός του Αρκτικού κύκλου, έσπευσαν να γίνουν οι : Γερμανία (από το 1998), Ολλανδία (1998), Ην. Βασίλειο (1998), Πολωνία (1998), Γαλλία (2000), Ισπανία (2006), Κίνα (2013), Ινδία (2013), Ιταλία (2013), Ν.Κορέα (2013), Σιγκαπούρη (2013) και Ελβετία (2017). Η Ρωσία, όντας η χώρα με την μεγαλύτερη επικράτια εντός του Αρκτικού Κύκλου, έχει ξεκινήσει ήδη τις ενέργειες τρέχοντας το mega project ‘’ Yamal LNG’’. To γιγάντιο αυτό project προβλέπει την δημιουργία τεράστιων εγκαταστάσεων στην χερσόνησο Yamal, στο βόρειο μέρος της Σιβηρίας και 600 χλμ βορειότερα του Αρκτικού Κύκλου. Εκεί οι Ρώσοι κατασκευάζουν τη μεγαλύτερη συναρμολογούμενη κατασκευή του κόσμου, έναν σταθμό που θα παράγει 16,4 εκκ. τόνους  LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο), δηλαδή πάνω από το 5% της παγκόσμιας αγοράς! Ακόμα, η Ρωσία κατασκευάζει λιμάνια σε όλο το μήκος της βόρειας ακτής της, συνδέοντας τα με σύγχρονους αυτοκινητόδρομους και νέες σιδηροδρομικές γραμμές. Αυτά τα λιμάνια θα λειτουργήσουν ως σταθμοί ανεφοδιασμού άλλα και ας ασφαλή καταφύγια για τα πλοία που θα ακολουθούν την Northern Sea Route. Οι Αμερικανοί από την πλευρά τους, μη θέλοντας να μείνουν πίσω από τις εξελίξεις αποφάσισαν να δράσουν.  Έτσι, πριν μερικούς μήνες η ανθρωπότητα έμεινε έκπληκτη μπροστά στην είδηση ότι η Η.Π.Α. θέλουν να αγοράσουν την Αλάσκα! Μία τέτοια ενέργεια θα εδραίωνε την παρουσία τους στον βόρειο πόλο μη αφήνοντας περιθώριο για εμπλοκή άλλων χωρών. Την μερίδα του λέοντος όμως διεκδικεί και για την ώρα κερδίζει η Κίνα. Οι Κινέζοι στην προσπάθεια τους να γίνουν παγκόσμια ηγέτιδα δύναμη έχουν μπει δυναμικά σε αυτό το νέο γεωπολιτικό παιχνίδι. Αρχικά στο Ρώσικο megaproject που προαναφέρθηκε η Κίνα είναι δικαιούχος, καθώς το έργο χρηματοδοτούν η κινέζικη εταιρία πετρελαίου (CNPC) και η επίσης κινέζικη εταιρία του νέου δρόμου του μεταξιού (SRF), οι οποίες έχουν ποσοστά 20% και 9,9% αντίστοιχα. Έντονη ακόμα είναι η κινέζικη παρουσία στην Γροιλανδία με πρόταση των Κινέζων για κατασκευή 3 διεθνών αεροδρομίων, πρόταση η οποία ακυρώθηκε λόγω των αμερικανικών πιέσεων. Αυτό όμως δεν ήταν αρκετό ώστε η ασιατική χώρα να αποσυρθεί από την περιοχή, καθώς έχει υπογράψει συμφωνία με την Γροιλανδία για ακόμα ένα project σχετικά με το πολύτιμο LNG χρηματοδοτώντας το σε ύψος 38 δισ. δολαρίων.  Οι κινήσεις αυτές είναι γεγονότα που μπορούν να αλλάξουν το ρου της ιστορίας. Η αμερικανική κυριαρχία που βιώναμε τόσες δεκαετίες απειλείται και, μάλιστα, το αντίπαλος δέος φέρνει τη νέα σύγκρουση στο βόρειο μέρος της αμερικανικής ηπείρου. Πρώτα φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια η σύγκρουση φτάνει στην πόρτα της Ουάσινγκτον!

Οι δράσεις αυτές είναι μόνο η αρχή. Ρωσία και Κίνα ετοιμάζονται για το μέλλον ναυπηγώντας νέα πυρηνοκίνητα παγοθραυστικά, ενώ δημιουργούν και εξοπλίζουν στρατιωτικές μονάδες με περιοχή ευθύνης τον Αρκτικό Κύκλο. Αξίζει επίσης να περιμένουμε την απάντηση της Δύση σε αυτή την υπερδραστηριότητα.

 

Πηγές

https://www.independent.co.uk/news/world/europe/maersk-container-ship-arctic-ocean-northern-sea-route-venta-global-warming-a8543431.html

http://www.arcticbulk.com/article/186/NORTHERN_SEA_ROUTE

https://www.alten.com/yamal-lng-project-gas-arctic-anotech-energy/

 

Διαβάστε επίσης:

Το ενδιαφέρον Τραμπ για την Γροιλανδία 

Τhe Polar Silk Road: Η Κίνα επενδύει στη Γροιλανδία 

 

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024