Πού οδηγεί η παραίτηση της Κραμπ-Καρενμπάουερ το γερμανικό πολιτικό σκηνικό
Του Κώστα Ράπτη
Στις δύο τελευταίες δεκαετίες της κυριαρχίας της εντός της γερμανικής Χριστιανοδημοκρατίας, η Άνγκελα Μέρκελ κατάφερε να εξουδετερώσει πολιτικά οποιονδήποτε πιθανό ανταγωνιστή. Τώρα, στη δύση της πολιτικής της σταδιοδρομίας, ακυρώνει και τους επίδοξους διαδόχους.
Η Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ (ΑΚΚ) εξελέγη στην ηγεσία της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης μόλις τον Δεκέμβριο του 2018, εγγυώμενη τη συνέχιση της “γραμμής Μέρκελ”, με την καγκελάριο να διατηρεί τις κυβερνητικές της ευθύνες για όσο διάστημα διαρκεί η τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδος, που προβλέπεται να λήξει το φθινόπωρο του 2021.
Η διπλή προσπάθεια της ΑΚΚ, όπως την αποκαλούν τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης, να βγει από τη σκιά της καγκελαρίου και να επιβληθεί στην δεξιά πτέρυγα του κόμματος, η οποία διεκδίκησε την ηγεσία στο πρόσωπο του Φρίντριχ Μερτς, αποδείχθηκε εξαντλητική. Οι προσπάθειές της, πάλι, να αναδείξει, όντας και υπουργός Άμυνας, μια νέα ατζέντα επικεντρωμένη στην στρατιωτική αναβάθμιση της Γερμανίας οδήγησαν σε γκάφες όπως η αποδοχή, ερήμην των συμμάχων, της ιδέας γερμανικής συμμετοχής στη δημιουργία μιας ασφαλούς ζώνης στη βόρεια Συρία ή σε αντιδημοφιλείς προτάσεις, όπως αυτή για την επαναφορά της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας.
Η ΑΚΚ δηλώνει πεπεισμένη ότι η προεδρία του κόμματος και η ηγεσία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης πρέπει να βρίσκονται στα χέρια του ίδιου προσώπου – και είχε πλέον συνειδητοποιήσει ότι οι δικές της πιθανότητες για την ανάληψη της καγκελαρίας εκμηδενίζονταν. Η ”κρίση της Θουριγγίας” απέδειξε ότι ούτε και το κόμμα μπορούσε να ελέγξει αποτελεσματικά.
Παρακούοντας την κεντρική γραμμή της μη συνεργασίας με την “Εναλλακτική για τη Γερμανία”, οι Χριστιανοδημοκράτες της Θουριγγίας βρέθηκαν να υπερψηφίζουν μαζί με τους ακροδεξιούς τον Φιλελεύθερο Τόμας Κέμεριχ για πρωθυπουργό του ανατολικογερμανικού κρατιδίου, προκαλώντας πανεθνικό σοκ. Ακόμη περισσότερο, παράκουσαν τις εντολές της ΑΚΚ να διορθώσουν την κίνησή τους προκαλώντας νέες, πρόωρες εκλογές.
Η αναγγελία αποχώρησης της ΑΚΚ ήρθε έτσι να αναιρέσει το καθησυχαστικό μήνυμα που προέκυψε το σαββατοκύριακο από την απόφαση των συγκυβερνώντων Σοσιαλδημοκρατών να αφήσουν πίσω τους την υπόθεση της Θουριγγίας και να παραμείνουν στον ομοσπονδιακό “μεγάλο συνασπισμό”.
Όλα παραπέμπουν σε μία εφόρμηση του Μερτς, ο οποίος ετοιμάζεται να πάρει τη ρεβανς. Πρόσφατα άλλωστε ο 64χρονος εκλεκτός του κομματικού κατεστημένου (συμπεριλαμβανομένου του προέδρου της Μπούντεσταγκ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε) και ιστορικός εσωκομματικός αντίπαλος της Μέρκελ ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από το εποπτικό συμβούλιο της Blackrock για να αφιερώσει όλο του τον χρόνο στην πολιτική.
Άλλοι διεκδικητές της κομματικής προεδρίας εμφανίζουν μειονεκτήματα. Ο έμπειρος πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας Άρμιν Λάσετ θα αποτελούσε μία συμβιβαστική επιλογή, ωστόσο δεν είναι διατεθειμένος να εγκαταλείψει το κρατίδιό του, όπου άλλωστε δεν διαθέτει προφανή διάδοχο. Ο δε υπουργός Υγείας Γενς Σπαν, θιασώτης μιας καθαρής δεξιάς στροφής, δεν δείχνει να έχει το απαιτούμενο εύρος υποστήριξης και πάντως στην ηλικία των 39 ετών έχει όλο τον χρόνο για να περιμένει.
Ενδιαφέρουσα υποψηφιότητα για την καγκελαρία αποτελεί ο ηγέτης του αδελφού κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών, των Χριστιανοκοινωνιστών και πρωθυπουργός της Βαυαρίας Μάρκους Ζέντερ, ο οποίος μετέτρεψε την CSU από μόνιμο “ταραξία” του μεγάλου συνασπισμού σε αξιόπιστη δύναμη με “πράσινες” ευαισθησίες – πράγμα χρήσιμο στην όλο και πιο πιθανή προοπτική μιας αυριανής συγκυβέρνησης της κεντροδεξιάς και των Πρασίνων α λα αυστριακά. Δηλώνει πάντως ότι δεν προτίθεται να εγκαταλείψει το κρατίδιό του, αν και τονίζει ότι το κόμμα του οφείλει να έχει λόγο στην κοινή επιλογή CDU-CSU για την καγκελαρία.
Ως απερχόμενη πρόεδρος, η ΑΚΚ δεσμεύεται να ολοκληρώσει την διαδικασία επιλογής νέου ηγέτη του κόμματος μέχρι το καλοκαίρι, μολονότι το αρμόδιο κομματικό συνέδριο προβλεπόταν να διοργανωθεί τον Δεκέμβριο. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν ο νέος εκλεκτός του κομματικού μηχανισμού θα δεχθεί να παραμείνει σε σχήμα διαρχίας με την Μέρκελ μέχρι τις επόμενες εκλογές. Εάν μάλιστα αυτός είναι ο Μερτς, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι θα διεκδικήσει άμεσα και την καγκελαρία – όμως κάτι τέτοιο θα σημάνει διάλυση του μεγάλου συνασπισμού και πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, διότι οι Σοσιαλδημοκράτες δεν δεσμεύονται παρά από τις συμφωνίες τους με τη Μέρκελ.
Σε κάθε περίπτωση, και με την διαφορά φάσης που δικαιολογεί η ηγεμονική θέση της στην Ευρωζώνη, η Γερμανία εισέρχεται και αυτή σε μία περίοδο ρευστοποίησης και κατακερματισμού του πολιτικού σκηνικού. Η ανάδυση της “Εναλλακτικής για τη Γερμανία” καθιστά, τουλάχιστον για όσο διάστημα θα παραμένει η “υγιεινομική ζώνη”, όλο και πιο δύσκολη την αριθμητική της συγκρότησης κυβερνητικών συνασπισμών σε κρατιδιακό και ομοσπονδιακό επίπεδο και αναδεικνύει τον εσωτερικό διχασμό των Χριστιανοδημοκρατών, πολλοί εκ των οποίων ζητούν μια περισσότερο “ταυτοτική” δεξιά φυσιογνωμία, ώστε να ανακοπούν οι διαρροές.
Ήδη ο πρώην αρχηγός των Σοσιαλδημοκρατών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ προέβλεψε ότι και οι Χριστιανοδημοκράτες θα ακολουθήσουν την πορεία κρίσης του δικού του κόμματος, ολοκληρώνοντας την έκλειψη του παλαιού δικομματισμού.
Όλα αυτά ασφαλώς δεν προοιωνίζονται ενδυνάμωση της Ε.Ε. σε μία συγκυρία όπου η διαπραγμάτευση για τη μελλοντική σχέση με τη Βρετανία παραμένει ανοικτή και η πιθανότητα ενός εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ προβάλλει ενισχυμένη.
πηγή:Capital.gr
