Η ποιότητα του πολιτισμού μας εν μέσω της κρίσης
Γράφει ο δρ Δημήτρης Γκίκας
Η στάση κάποιων χωρών της Ε.Ε. με προεξάρχουσα τη Γερμανία, δεν συνιστά μόνο ηθικά απαράδεκτη, αλλά και πολιτικά αναξιόπιστη. Κατάσχεση υγειονομικού υλικού που προοριζόταν για άλλες χώρες, άρνηση δημιουργίας ευρωομολόγου που θα βοηθούσε τα κράτη – μέλη που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση, χλιαρές αντιδράσεις για τη συνεχιζόμενη πολιτική του «τοπικού ταραχοποιού» που υιοθετεί η Τουρκία, συνιστούν κραυγαλέα παραδείγματα για την έλλειψη ποιότητας τόσο της πολιτισμικής στάθμης, όσο και της ασκηθείσας πολιτικής.
Οι χιλιοειπωμένες φράσεις «παγκόσμια συνεργασία», «ενωμένη ευρωπαϊκή πολιτική», «διεθνής ανθρωπισμός, ανοιχτές κοινωνίες, ανοιχτά σύνορα» δεν αποδείχθηκαν τίποτε περισσότερο από μεγαλόστομες ρητορείες, επιπόλαιη προπαγάνδα κι ανούσιος πολιτικός λόγος. Στα δύσκολα, το μοναδικό που φαίνεται να υιοθετείται σε παγκόσμιο επίπεδο είναι η ανταλλαγή πληροφοριών – συχνά, όμως προς όφελος των ισχυρότερων – και η λήψη κοινών μέτρων εντός των συνόρων των χωρών. Ουσιαστική διάθεση για αλληλοβοήθεια και για υποστήριξη επέδειξαν λίγες χώρες.
Τα προβλήματα, όπως φαίνεται, λύνονται μόνο εντός των τοπικών κοινωνιών. Η παγκοσμιοποίηση και τα πολιτικά όργανά της (ΟΗΕ, Ε.Ε.) φαντάζουν ως μυθιστορηματικές κατασκευές κι όχι ως πολιτικές οντότητες με παγκόσμιο βεληνεκές. Κυρίως, όμως αυτό που απεδείχθη περίτρανα είναι ότι δεν υφίσταται καμία διάθεση για τη δημιουργία μιας υπερεθνικής κοινότητας. Νομίζω ότι μετά την κρίση θα πρέπει να επαναξιολογήσουμε τη θέση μας σ’ αυτούς τους υπερεθνικούς οργανισμούς και τη σχέση μας με κάποιες «συμμάχους» χώρες.
Η κρίση δοκιμάζει τον πολιτισμό μας, τον δικό μας και των υπολοίπων λαών. Αυτό που διαπιστώνεται, μεσούσης της κρίσης, είναι ότι ακόμα και μια τεχνολογικά αδύναμη, οικονομικά ανίσχυρη και πολιτικά μάλλον ανήμπορη χώρα, όπως η Ελλάδα, έχει πολλά να διδάξει ακόμα στους «ισχυρούς» αυτού του πλανήτη με την κοινωνική της ευσυνειδησία, την πολιτική της ετοιμότητα, την εθνική της αγωνιστικότητα, με την ποιότητα του πολιτισμού της γενικότερα.
Φιλόλογος, Μ.Α.,
Διδάκτωρ Πολιτικής Φιλοσοφίας & Φιλοσοφίας της Τέχνης
Ακαδημαϊκός Διευθυντής στο “Ελληνικό Ίδρυμα Γνώσης και Πολιτισμού”
Σύμβουλος 1ης Κοινότητας Δήμου Καλλιθέας