COVID 19: η τράπουλα ανακατεύεται
Γράφει ο Γρηγόρης Μπρόζος
Φοιτητής οικονομικού ΑΠΘ
Μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα, ο κορονοϊός έχει αλλάξει τις ζωές δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Πρωτόγνωρα μέτρα που οι άνθρωποι, κυρίως στο δυτικό κόσμο, έχουν να δουν από τον Β΄’Παγκόσμιο Πόλεμο, έχουν αναθεωρήσει την έννοια της καθημερινότητας όπως τη ξέραμε. Ποια όμως ακριβώς είναι αυτή η ζωή που τώρα άλλαξε; Η αλήθεια είναι ότι η ζωή και η καθημερινότητα μας έχουν αλλάξει εδώ και πολύ καιρό. Από τις αρχές της δεκαετίας του 10’, η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει γίνει μέρος του κάθε ανθρώπου πάνω στη Γη. Η παγκόσμια γεωπολιτική και οικονομική σκακιέρα άλλαξε τότε με την εισαγωγή νέων δεδομένων. Η λιτότητα, η οικονομική αυστηρότητα και ο εκτενής έλεγχος έχουν γίνει η νέα πραγματικότητα των τελευταίων ετών. Μέσα σ’ αυτό το διάστημα πολλά ήταν τα μέτρα που είχαν ληφθεί από τις Κεντρικές Τράπεζες και τα Υπουργεία Οικονομικών. Άλλα είχαν κάποια επιτυχία ενώ αρκετά όχι. Σε κάθε περίπτωση, ένα είναι το κοινώς ομολογούμενο, κανένα από τα μέτρα δε κατάφερε να φέρει την έξοδο από τη κρίση. Το ερώτημα στα χείλη όλων ήταν πως τελικά θα κατορθώσουμε να ξεπεράσουμε την απότομη όξυνση των οικονομικών προβλημάτων;
Τα ιστορικά συμπεράσματα
Η κρίση του 2007-08 δεν ήταν κάτι καινούργιο. Η πετρελαϊκή κρίση του 1973, η Ασιατική κρίση του 1996, η πιστωτική κρίση του 1772 και φυσικά το Κραχ του 1929 είναι μερικά μόνο παραδείγματα. Όμως η χρηματοπιστωτική κρίση του βιώνουμε από το 2007-08 τόσο σε έκταση όσο και σε σφοδρότητα μπορούμε να την συγκρίνουμε μόνο με το μεγάλο κραχ του 1929. Εύλογο θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί. Αφού οι δύο αυτές κρίσεις μοιάζουν ας δούμε τι έγινε τότε. Η απάντηση στο ερώτημα είναι γνωστή και τρομάζει : Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Η οικονομική κρίση που είχε ξεσπάσει από το Κραχ στην Wall Street εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα και στην Ευρώπη. Για την επόμενη δεκαετία, οι συνθήκες ανέχειας που επικράτησαν στο μεγαλύτερο μέρος των εθνών και στις δύο όχθες του Ατλαντικού, ώθησαν μεγάλες λαϊκές μάζες στα άκρα του πολιτικού χώρου
Στο σήμερα
Πολλοί είναι αυτοί που τα τελευταία χρόνια έχουν διατυπώσει την άποψη πως ο κόσμος χρειάζεται ένα δυνατό σοκ για να επανεκκινήσει η οικονομία. Και η λέξη σοκ περιγράφει τέλεια την κατάσταση στην οποία έχει βυθιστεί ο κόσμος. Φυσικά όμως η ζωή συνεχίζεται. Πώς θα συνεχιστεί όμως, πώς θα είναι ο νέος κόσμος; Μέτα από κάθε μεγάλη κρίση, η ανθρωπότητα βγαίνει διαφορετική, κάποιες υπερδυνάμεις αποκαθηλώνονται ενώ κάποιες άλλες έρχονται στην επιφάνεια. Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, για παράδειγμα, αποτέλεσε το τέλος την βρετανικής παντοκρατορίας και την αυγή της αμερικανικής και σοβιετικής κυριαρχίας. Όλα τα σημάδια στη διεθνή γεωπολιτική σκηνή δείχνουν ότι θα γίνει κάτι αντίστοιχο. Δυνάμεις όπως η Κίνα και σε μικρότερο βαθμό η Ρωσία είχαν ήδη αρχίσει να δυναμώνουν και να κερδίζουν χώρο στη διεθνή σκακιέρα. Απόδειξη αυτού είναι η ανθρωπιστική βοήθεια Ρώσων και Κινέζων στη δοκιμαζόμενη Ιταλία αλλά και σ’ όλη την Ευρώπη. Για να γίνει πιο κατανοητό αυτό θα χρειαστεί ξανακάνουμε μία αναδρομή στα χρόνια αμέσως μετά το Β’ ΠΠ. Με την συνθηκολόγηση οι Αμερικανοί όντας έτοιμοι να αναδειχτούν σε ηγέτιδα δύναμη οργανώνουν το σχέδιο Μάρσαλ. Ένα σχέδιο οικονομικής ενίσχυσης στο δυτικό κόσμο θέλοντας να δείξουν ότι αυτές οι χώρες πλέον θα είναι υπό την κηδεμονία των Η.Π.Α. Σε αντιστοιχία αυτού, πρώτος ο Κινέζος πρωθυπουργός έστειλε μεγάλη ανθρωπιστική βοήθεια υπό την μορφή ιατρών, ειδικών επιδημιολόγων, ειδικών για θέματα καραντίνας και τόνους ιατρικού υλικού στην Ευρώπη. Φωνές κυρίως από την Γερμανία μιλούν για κινέζικη διείσδυση στη γηραιά ήπειρο και αύξηση της επιρροής τους στους κόλπος της Ε.Ε. Μετά τη Κίνα, την σκυτάλη πήρε η Ρωσία, στέλνοντας και αυτή βοήθεια στη βόρεια Ιταλία. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν έστειλε άμεσα 600 αναπνευστήρες και 100 στρατιωτικούς ιατρούς ως βοήθεια στη Λομβαρδία. Και σε αυτή την περίπτωση διπλωμάτες του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε. εξέφρασαν έντονη ανησυχία για την δυνάμωση της ρωσικής παρουσίας στη περιοχή.
Εν κατακλείδι
Βλέπουμε ότι αυτή η κρίση πανδημίας κρύβει πολλά περισσότερα από το ιατρικό της σκέλος. Κάποιοι βλέπουν την κατάλληλη συγκυρία να γίνουν διεθνώς ισχυροί παίχτες. Το μόνο σίγουρο είναι ότι μετά από αυτό, ο κόσμος δε θα είναι ίδιος. Οι ισορροπίες δυνάμεων θα έχουν αλλάξει, νέες ζώνες επιρροής θα έχουν σχηματιστεί και κάποιοι ισχυροί του σήμερα, ενδεχομένως να μην είναι πλέον στην ίδια θέση. Με άλλα λόγια θα ζήσουμε μία νέα Γιάλτα.
Πηγές
https://www.britannica.com/list/9-mysterious-disappearances-of-people-other-than-amelia-earhart
https://www.historyhit.com/causes-of-world-war-two-in-europe/
https://www.dw.com/en/covid-19-china-steps-in-to-help-italy-battle-the-virus/a-52901560