29/03/2024

Η Στρατηγική σκέψη στην αντιμετώπιση της κρίσης

του Δρος Δημήτρη Γκίκα*

 

Ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε την κρίση, ατομικά και συλλογικά, αναδεικνύει, εκτός από την ποιότητα του χαρακτήρα μας, την ποιότητα της σκέψης μας. Διαπιστώνω ότι, την ώρα που δίνουμε όλοι έναν αγώνα, υφίσταται ένα «εμφυλιοπολεμικό» κλίμα που εξοργίζει την πλειοψηφία των πολιτών.

 

Το να υπακούμε στα μέτρα μιας κυβέρνησης, άσχετα με το αν την ψηφίσαμε ή όχι, αποτελεί δείγμα πολιτικής ευθύνης. Μπορεί να αμφισβητείς τα μέτρα, μπορείς να διακατέχεσαι από αμφιβολίες ή επιφυλάξεις για τη διάρκεια ή τις μακροχρόνιες επιπτώσεις των μέτρων στην οικονομία. Μπορείς ακόμα και να κρούεις τον κώδωνα του κινδύνου για το τι σημαίνει να καλλιεργείς έναν μόνιμο φόβο στον πληθυσμο μιας χώρας που τον οδηγεί σε καθεστώς ελέγχου και απώλειας ελευθεριών. Αλλά, στην παρούσα φάση, το πρωτεύον είναι ότι υφίσταται μια πρωτόγνωρη κατάσταση που προσιδιάζει με πόλεμο. Λοιπόν, δεν με νοιάζει ποιος είναι κυβέρνηση. Με νοιάζει να νικήσει η χώρα μου.

 

Η κατάσταση απαιτεί στρατηγική σκέψη που πρέπει, λίγο – πολύ, όλοι να αποκτήσουμε ως δεξιότητα. Διαφορετικά, καταλήγουμε να εντασσόμαστε στις παρακάτω κατηγορίες ανθρώπων. Διότι αν προσπαθήσει κάποιος να ταξινομήσει τις «παρατάξεις» του εμφυλιοπολεμικού σκηνικού που έχει περιγραφεί παραπάνω, θα καταλήξει στις εξής κατηγορίες:

 

Α. Κομματικοί «οπαδοί» εκατέρωθεν.
Βλέπουν το κόμμα ως ομάδα και την κρίση ως γήπεδο. Οι μέν θεωρούν όσα ανακοινώνει η κυβέρνηση και οι εκπρόσωποί της ως θέσφατα με κύρος θρησκευτικού δόγματος και δεν επιτρέπουν καμία κριτική, οι δε φτάνουν σε αισχρότητες πολιτικού λόγου, συγκρίνοντας π.χ. τους νεκρούς στο Μάτι (!!!) με τους νεκρούς από τον ιό. Ακραίοι κι επικίνδυνοι, καλλιεργούν και διαχέουν, κατεξοχήν αυτοί, το εμφυλιοπολεμικό κλίμα. Δεν είναι κακό ν’ ακούγονται όλες οι απόψεις ή να υφίστανται «παρατάξεις». Ακόμα κι ο Μέγας Αλέξανδρος άκουγε τις προτάσεις όλων των συμβούλων του. Αλλά όταν αποφάσιζε κάτι, είχε την απαίτηση όλοι να τον ακολουθήσουν. Όχι διότι ήταν Μέγας (όταν ξεκίνησε η εκστρατεία δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ένα αμούστακο ακόμα παιδί), αλλά διότι γνώριζε πως βασικό στοιχείο της στρατηγικής σκέψής ήταν να αισθάνεται ότι μπορεί να έχει εμπιστοσύνη στα στελέχη του και τους στρατιώτες του κι ότι την κρίσιμη στιγμή δεν θα έκαναν του κεφαλιού τους, επειδή πίστευαν κάτι διαφορετικό.

 

Β. Επιστήμονες του «γλυκού νερού».

Δίχως καμία κατάρτιση επί του θέματος, αποφαίνονται περισπούδαστα για το ζήτημα. Το θέμα είναι ότι εντάσσονται με τις διάφορες θεωρίες απόλυτα, μη αντιλαμβανόμενοι ότι, εκτός της έλλειψης κατάρτισης, διαθέτουν κι ένα βασικό ακόμα ελάττωμα: δεν συνειδητοποιούν ότι όλα αυτή τη στιγμή είναι θεωρίες και τίποτε δεν είναι ασφαλές επιστημονικά, απλούστατα διότι, έτσι κι αλλιώς, στις επιστήμες δεν χωρούν δόγματα. Δεν διαθέτουν, λοιπόν θεμελιώδη επιστημονική σκέψη και γι’ αυτό προσκολλώνται στη μία ή στην άλλη άποψη, εμμονικά σχεδόν. Να θυμίσω ότι στην ιστορία πολλά «σενάρια» και συνωμοσιολογικές θεωρίες απεδείχθησαν πραγματικές κατά την πάροδο του χρόνου. Ούτε ο κόσμος είναι ένας όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος όπου οι κυβερνήσεις εργάζονται για το καλό μας για να επιτύχουν μια παγκόσμια κοινωνία ευδαιμονίας, ούτε όλα είναι ευφάνταστες συνωμοσίες που σκοπό έχουν να αφανίσουν το ανθρώπινο γένος. Συμπερασματικά: το να νομίζεις την άγνοια ως γνώση, δεν είναι κακό. Το να διαδίδεις την άγνοια ως γνώση, είναι σατανιστικό κι επικίνδυνο, ειδικά σε περιόδους κρίσεων.

 

Γ. Οι απόλυτα τρομαγμένοι κι οι απόλυτοι μάγκες.
Τα δύο άκρα, εξίσου επικίνδυνα και τα δύο. Εκείνοι που διασπείρουν τον φόβο (θα πεθάνουμε όλοι) κι εκείνοι, οι επαναστάτες άνευ αιτίας, που δεν αντιλαμβάνονται ότι η συγκεκριμένη κατάσταση δεν είναι το είδος που δικαιολογεί ψευτομαγκιές. Ο φόβος είναι ο μόνος εχθρός, ο αληθινός εχθρός, έγραψε κάποτε ο Κινέζος στρατηγός Σουν Τσου. Η σημασία της ρήσης είναι ότι σε κάθε κατάσταση κρίσεως (πόλεμος ή όποια άλλη), θα πρέπει να αποφασίζουμε και να δρούμε με γνώμονα όχι τον φόβο, αλλά την κατανόηση της κατάστασης. Πάντα ο απόλυτος φόβος μας οδηγεί είτε στον πανικό, είτε στην αδράνεια – και στη μία περίπτωση και στην άλλη, χάνουμε τις μάχες και, τελικά, τον ίδιο τον πόλεμο. Αλλά και η στάση μιας απόλυτης αδιαφορίας μπροστά στον κίνδυνο αποτελεί στρατηγικό λάθος. Αν υποτιμήσεις τον εχθρό (τον όποιο εχθρό), θα χάσεις παταγωδώς. Συμπερασματικά: Οι γενναίοι άνθρωποι δεν είναι αυτοί που αδιαφορούν για τον κίνδυνο ή τον αγνοούν, αλλά αυτοί που, παρότι αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο, αποφασίζουν να τον αντιμετωπίσουν . Κι αυτή τη στιγμή χρειάζεται γενναιότητα, όχι κλαυθμούς και μεμψιμοιρία, ούτε μαγκιά και θρασύτητα.

 

Σε κάθε κρίση οφείλουμε να σκεφτόμαστε στρατηγικά. Κι αυτή εδώ η κρίση που περνάμε είναι από αυτές που θα καθορίσουν, εν πολλοίς, και τον κόσμο που θα διαμορφωθεί την επόμενη μέρα. Έναν κόσμο σίγουρα αλλαγμένο, με πολλές προκλήσεις, με ακόμα περισσότερα προβλήματα. Ένα από αυτά είναι η θεμελιώδης πίστη στον άνθρωπο και τις γνωστικές του δυνατότητες, μια πίστη που, δυστυχώς, έχει αρχίσει να κλονίζεται.

 

Ας μην ελπίσουμε για το καλύτερο. Ας κάνουμε ό, τι μπορούμε για να έρθουν τα καλύτερα. Αυτή είναι η ευθύνη της δικής μας γενιάς.

 

 

* Ο Δρ Δημήτρης Γκίκας έχει σπουδές σε Θεολογία, Φιλολογία, Φιλοσοφία και Ιστορία. Αναγορεύτηκε Διδάκτωρ Πολιτικής Φιλοσοφίας από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Έχει διδάξει σεόλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης του ιδιωτικού τομέα (Δευτεροβάθμια, Μεταδευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια). Ειδικεύεται στην Αρχαία Ελληνική Γραμματεία, τη Φιλοσοφία, τη Θρησκειολογία, την Ιστορία και τις Πολιτικές επιστήμες. Αρθρογραφεί σε πολλά ελληνικά και διεθνή περιοδικά και εφημερίδες. Είναι μέλος της διεθνούς εκπαιδευτικής πλατφόρμας 100mentors. Έχει δημοσιεύσει βιβλία και έρευνες κι έχει διοργανώσει/συμμετάσχει σε Ημερίδες, Συνέδρια και Σεμινάρια τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Είναι μέλος και Επιστημονικός/Ακαδημαϊκός Σύμβουλος σε Λογοτεχνικές και επιστημονικές εταιρείες, Συλλόγους και Ιδρύματα. Είναι εκλεγμένος Σύμβουλος της 1ης Κοινότητας του Δήμου Καλλιθέας.

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024