29/03/2024

Ο κορονοϊός προκαλεί την κατάρρευση των αγορών πετρελαίου: Πότε θα έρθει η ανάκαμψη;

Bruegel 

 

Στις 20 Απριλίου 2020 γράφτηκε ιστορία στις τιμές πετρελαίου, καθώς το αργό τύπου WTI παραδόσεως Μαΐου ολοκλήρωσε τις συναλλαγές στα -37 δολ. το βαρέλι, κλείνοντας για πρώτη φορά στην ιστορία με αρνητικές τιμές. Εξαιτίας του ότι υπήρχε πολύ διαθέσιμο πετρέλαιο, με χαμηλή ζήτηση λόγω των μέτρων lockdown εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού ανά τον κόσμο, και των ελάχιστων διαθέσιμων χώρων αποθήκευσης, οι παραγωγοί και οι traders έπρεπε να πληρώσουν τους αγοραστές για να το πάρουν από τα χέρια τους.

Έχοντας λοιπόν δει προηγουμένως αρνητικά επιτόκια, τώρα βλέπουν πλέον και αρνητικές τιμές σε ένα εμπόρευμα: δύο “απίθανα” γεγονός έλαβαν χώρα σε ένα σχετικά μικρό χρονικό διάστημα.

Πώς συνέβη αυτό;

Σύμφωνα με το bruegel.org, τα μέτρα lockdown που έχουν τεθεί σε εφαρμογή για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού αντιπροσωπεύουν ένα άνευ προηγουμένου σοκ στην παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) προβλέπει ότι η πτώση της παγκόσμιας ζήτησης τον Απρίλιο θα φτάσει έως και 29 εκατομμύρια βαρέλια / ημέρα σε ετήσια βάση (περίπου 30% της ζήτησης), ακολουθούμενη από μια άλλη σημαντική πτώση σε ετήσια βάση κατά 26 εκατομμύρια βαρέλια / ημέρα τον Μάιο. Η ζήτηση για το πετρέλαιο έχει επιστρέψει στα επίπεδα που είχαν παρατηρηθεί τελευταία φορά τη δεκαετία του 1990.

Ως αποτέλεσμα αυτής της άνευ προηγουμένου πτώσης της ζήτησης, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης πετρελαίου στις ΗΠΑ γέμισαν γρήγορα, προσθέτοντας κατά μέσο όρο 16 εκατομμύρια βαρέλια την εβδομάδα τις τελευταίες τρεις εβδομάδες. Η υπεραφθονία πετρελαίου είναι επίσης εμφανής στο Cushing (Οκλαχόμα), ένα σημαντικό εμπορικό hub για το αμερικανικό αργό στο οποίο παραδίδεται το πετρέλαιο που διαπραγματεύεται στην αγορά μελλοντικών συμβολαίων των ΗΠΑ. Με συνολική χωρητικότητα αποθήκευσης πετρελαίου 80 εκατομμυρίων βαρελιών, το Cushing έχει πλέον  ελεύθερο αποθηκευτικό χώρο για μόνο 20 εκατομμύρια βαρέλια, για τον οποίο έχουν πλέον εξαντληθεί εντελώς οι κρατήσεις και πιθανότατα θα χρησιμοποιηθεί πλήρως μέχρι τα τέλη Μαΐου.

Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης WTI διευθετούνται με φυσική παράδοση αργού κάθε μήνα, παρέχοντας σε πραγματικό χρόνο ενημέρωση για ένα από τα πιο εμπορεύσιμα προϊόντα. Υπό κανονικές συνθήκες, υπάρχει συμφωνία μεταξύ της φυσικής παράδοσης και των προθεσμιακών τιμών κοντά στη λήξη τους.

Αλλά στις 20 Απριλίου, καθώς το αμερικανικό αργό πλησίαζε στην ημερομηνία λήξης για το συμβόλαιο παραδόσεως Μαΐου, η έλλειψη διαθέσιμου χώρου αποθήκευσης στο Cushing προκάλεσε ένα κύμα πανικού μεταξύ των traders που κατέχουν συμβάσεις παραγώγων, οι οποίοι βρέθηκαν ανίκανοι να τις μεταπωλήσουν και χωρίς κρατήσεις χώρων αποθήκευσης για να παραδώσουν το αργό στο σημείο παράδοσης που καθορίζεται στη σύμβαση: Στο Cushing. Σε αυτή την περίεργη κατάσταση οφείλεται το γεγονός ότι η τιμή του πετρελαίου βρέθηκε σε αρνητικό έδαφος, καθώς από τα 18 δολ. το βαρέλι που ξεκίνησε η συνεδρίαση έκλεισε στα -37 δολ. το βαρέλι.

Πότε θα ανακάμψει η αγορά πετρελαίου;

Η πτώση των τιμών του πετρελαίου προέκυψε από μια σειρά συμπτώσεων στην αγορά πετρελαίου των ΗΠΑ και δεν αντιπροσωπεύει απαραίτητα τις μελλοντικές συνθήκες της αγοράς. Ενώ το συμβόλαιο τύπου WTI παραδόσεως Μαΐου έπεσε στα -37 δολ. το βαρέλι, το συμβόλαιο παραδόσεως Ιουλίου συνέχισε να διαπραγματεύεται στα περίπου 20 δολ. και το συμβόλαιο παραδόσεως Οκτωβρίου στα περίπου 30 δολ. το βαρέλι. Ωστόσο, μια κατάσταση παρόμοια με αυτήν της 20ής Απριλίου θα μπορούσε να επαναληφθεί καθώς το συμβόλαιο παραδόσεως Ιουνίου λήγει στις 19 Μαΐου (το συμβόλαιο βρίσκεται ήδη υπό σοβαρή πίεση στην αγορά) ή ακόμη και αργότερα, εάν η ζήτηση πετρελαίου δεν ανακάμψει.

Η ζήτηση είναι πράγματι η κύρια αιτία και η απόλυτη λύση σε αυτήν την άνευ προηγουμένου κατάσταση. Αυτό που αντιμετωπίζουν οι αγορές πετρελαίου είναι ένα φυσικό άγχος που προκύπτει από την εξαιρετικά χαμηλή ζήτηση και τους περιορισμένους διαθέσιμους χώρους αποθήκευσης. Αν δεν αυξηθεί ξανά η διεθνής ζήτηση, δεν πρόκειται να αλλάξει η κατάσταση.

Το πρόβλημα αυτό, σημειώνεται, υπερβαίνει τις ΗΠΑ και αφορά ολόκληρο τον κόσμο. Οι ελεύθεροι χώροι αποθήκευσης παγκοσμίως εκτιμώνται σήμερα στα 500-600 εκατομμύρια βαρέλια, και θα μπορούσαν να εξαντληθούν έως τον Ιούνιο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, μετά την πτώση του αργού τύπου WTI, το Brent (το παγκόσμιο σημείο αναφοράς για την τιμή του πετρελαίου) βρέθηκε επίσης αντιμέτωπο με νέα πτωτική πίεση, πριν σημειώσει ράλι μετά από ένα tweet του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο οποίο απείλησε με στρατιωτική δράση εναντίον ιρανικών κανονιοφόρων στον Κόλπο.

Προκειμένου να αποφευχθεί ένα τέτοιο σενάριο, οι κορυφαίοι παραγωγοί πετρελαίου παγκοσμίως στο πλαίσιο του OPEC+, υπέγραψαν στις 12 Απριλίου μια ιστορική συμφωνία για τη μείωση της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου κατά σχεδόν 10%, αρχής γενομένης από την 1η Μαΐου. Η συμφωνία αυτή τερμάτισε έναν πόλεμο τιμών πετρελαίου ο οποίος πυροδοτήθηκε μόλις πριν από ένα μήνα από τη Σαουδική Αραβία, ως απάντηση στην άρνηση της Ρωσίας να μειώσει από κοινού την παραγωγή πετρελαίου για να εξισορροπηθούν οι επιπτώσεις της πανδημίας στη ζήτηση. Ωστόσο, οι πιο πρόσφατες εξελίξεις έδειξαν ξεκάθαρα ότι η έκταση των διαταραχών στην αγορά πετρελαίου υπερβαίνει κατά πολύ αυτήν τη συμφωνία μείωσης της προσφοράς.

Εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των ConocoPhillips και Continental Resources, έχουν ήδη δηλώσει ότι θα αναστείλουν το 25%-30% της παραγωγής πετρελαίου τους και όλοι οι άλλοι παραγωγοί των ΗΠΑ θα αναγκαστούν να λάβουν παρόμοια μέτρα. Η παραγωγή πετρελαίου στις ΗΠΑ ανήλθε στα 13 εκατομμύρια βαρέλια / ημέρα τον Φεβρουάριο και αναμένεται, σύμφωνα με την IHS Markit, να μειωθεί κατά 2,9 εκατομμύρια βαρέλια / ημέρα έως το τέλος του έτους ως αποτέλεσμα της τρέχουσας κατάστασης. Όμως, οι απότομες διακοπές λειτουργίας καταστρέφουν εν μέρει τα κοιτάσματα πετρελαίου και η επανεκκίνησή τους, μόλις επανέλθει η ζήτηση, θα διαρκέσει περισσότερο και σε κάθε περίπτωση θα περιορίσει τη παραγωγικότητά τους. Οι κεφαλαιουχικές δαπάνες από εταιρείες εξερεύνησης και παραγωγής θα μειωθούν επίσης σημαντικά φέτος. Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν μείωση των δαπανών κατά 40% στις ΗΠΑ και μείωση κατά 20% παγκοσμίως σε σύγκριση με το 2019. Όλα αυτά θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντικές ανισορροπίες μεσοπρόθεσμα. Ενώ οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου είναι καλά νέα για τους καταναλωτές βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα, οι τιμές θα μπορούσαν να αυξηθούν. Επιπλέον, όπως υποδηλώνει ο IEA, οι χαμηλές τιμές θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ικανότητα της βιομηχανίας πετρελαίου να αναπτύξει ορισμένες από τις τεχνολογίες που απαιτούνται για την μετάβαση στην καθαρή ενέργεια σε όλο τον κόσμο. 

Για να αποφευχθεί η διαρκής ζημιά στη βιομηχανία πετρελαίου των ΗΠΑ, ο Τραμπ ενδέχεται να επιδιώξει να λάβει κάποια μέτρα, όπως η διάσωση Αμερικανών παραγωγών, η εισαγωγή δασμών στις εισαγωγές ξένου πετρελαίου, η απελευθέρωση της ικανότητας αποθήκευσης ή ακόμη και η αγορά πετρελαίου που οι παραγωγοί αφήνουν στο έδαφος μέχρι να αναρρώσουν οι τιμές. Εν τω μεταξύ, η συμμαχία του OPEC+ ενδέχεται να προσπαθήσει να αυξήσει τη συμφωνία μείωσης της παραγωγής σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να συμβάλει στην εξισορρόπηση της αγοράς.

Όλα αυτά τα μέτρα θα μπορούσαν να ανακουφίσουν τις ζημιές για τους Αμερικανούς και διεθνείς παραγωγούς πετρελαίου, αλλά είναι λογικό να υποθέσουμε ότι αυτή η πετρελαϊκή κρίση θα επιλυθεί τελικά μόνο με την ανάκαμψη της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου, μόλις αρθούν τα μέτρα lockdown και επανεκκινήσει η διεθνής οικονομία. Επομένως η πανδημία του κορονοϊού οδηγεί σε κατάρρευση τις αγορές πετρελαίου, οι οποίες θα είναι σε θέση να επιστρέψουν στα φυσιολογικά τους επίπεδα (ή στα “νέα φυσιολογικά επίπεδα”, καθώς η ζημιά μπορεί να είναι μακροχρόνια) εφόσον πρώτα εξουδετερωθεί ο ιός.

πηγή:Capital.gr 

 

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024