Η επιστροφή στο έθνος-κράτος: Οι αιτίες, οι ελπίδες, οι κίνδυνοι

Γράφει ο Γεώργιος Χ. Τορνικάντης 

Η κρίση του κορονοϊού έφερε στο πολιτικό προσκήνιο πέρα από κοινωνική αναστάτωση και υγειονομική ανησυχία, γεωπολιτικούς επαναπροσδιορισμούς και πολιτειακές αναθεωρήσεις όσο αφορά τον ρόλο των εθνών μέσα στη διεθνή σκακιέρα, τη μορφή του κράτους τους και την παγκόσμια ιστορία εν καιρώ πανδημίας. Μέσα σε ένα γενικευμένο πολιτικό κλίμα παγκοσμιοποίησης των τελευταίων δεκαετιών μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την μονοκρατορία των Η.Π.Α., οι Ατλανιστές δημιούργησαν έναν κόσμο καλά συνδεδεμένο μέσω της οικονομίας και των τραπεζών, της τεχνολογίας και των μεταφορών και της πολιτικής και των διεθνών οργανισμών απ’ τον οποίο κανένας δεν μπορούσε να ξεφύγει και κανένας δεν θα μπορούσε να σταθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα μόνος του απέναντι στη κλίκα των παγκοσμιοποιητών, ως αυτάρκης, ανεξάρτητος και αδιάτρητος χωρίς την συγκατάθεση τους ή την οικονομική τους υποστήριξη.

Η ενδυνάμωση του έθνους-κράτους και η ανάδειξη νέων πολιτικών δυνάμεων που θα μπορούσαν να αμφισβητήσουν την πρωτοκαθεδρία των Η.Π.Α. και το παγκοσμιοποιημένο ρεύμα θα μπορούσε να κληθεί μόνο μετά από έναν γενικευμένο πόλεμο, ένα παγκόσμιο οικονομικό κραχ ή ένα συνταρακτικό γεγονός (κλιματικής, μεταναστευτικής ή υγειονομικής κρίσης) το οποίο θα έθετε την παγκοσμιοποίηση υπό αμφισβήτηση και τους εκπροσώπους της διεθνώς στο στόχαστρο των πολιτικών διενέξεων και των γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων.

Οι Αιτίες

Αυτό που δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν οι μεταναστευτικές ορδές από την Ασία και την Αφρική προς την Ευρώπη, οι τρομοκρατικές ενέργειες και η άνοδος της εγκληματικότητας και του ριζοσπαστικού ισλαμισμού σε γειτονιές και περιοχές των ευρωπαϊκών πόλεων, το κατάφερε αρχές του 2020 ένας εργαστηριακός ιός προερχόμενος από μια επαρχία της Κίνας. Οι λαθρομετανάστες και οι ελάχιστοι πρόσφυγες είχαν σαφώς θορυβήσει τις κυβερνήσεις πολλών Ευρωπαίων ηγετών (όπως της Πολωνίας, της Ουγγαρίας, της Αυστρίας κ.α.) και είχε δημιουργηθεί εντός των χωρών τους ένα κλίμα συντηρητισμού, εθνικής αμύνης και προάσπισης της εθνικής πολιτισμικής τους ταυτότητας αλλά δεν υπήρξε ποτέ το τελειωτικό χτύπημα που θα τους έπειθε να αλλάξουν πολιτική γραμμή, παρ’ όλα αυτά είχαν λάβει τα πρώτα ερεθίσματα και υπήρξαν οι πρώτες αντιδράσεις στην εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σε συνδυασμό βέβαια, με την απόλυτη κυριαρχία της Γερμανίας στην ευρωζώνη και την ισχυρή επιρροή της σε κράτη και θεσμούς και διακρίνοντας την σκληροπυρηνική και αμετακίνητη οικονομική της πολιτική σε χώρες της ένωσης (π.χ. Ελλάδα, Ισπανία, Ισλανδία) με πλήρη σκοπό την οριστική τους υποτέλεια και εξάρτηση από την οικονομία της Γερμανίας δεν άργησαν πολλοί Ευρωπαίοι διαφόρων πολιτικών φρονημάτων (νέοι δεξιοί, πατριώτες, εθνικιστές, ευρωσκεπτικιστές, εναλλακτικοί) να ασκούν σκληρή αντιπολίτευση στην Γερμανίδα Καγκελάριο και να στηλιτεύουν την ‘’γερμανική ένωση’’ για τις πολιτικές εξαχρείωσης και εκδούλευσης εις βάρος των υπολοίπων χωρών, ιδίως του ‘’φτωχού’’ νότου. 

Αυτό αποδείχθηκε και με το πέρας των τελευταίων εθνικών και ευρωπαϊκών εκλογών σε διάφορες χώρες, αναδεικνύοντας μετά από πολλές δεκαετίες πολιτικά κόμματα με σαφή ακροδεξιό προσανατολισμό, συντηρητικές απόψεις και εθνικιστικές τάσεις ως αντίδραση και απάντηση στη γερμανοκεντρική πολιτική της ένωσης και του παγκοσμιοποιημένου ρεύματος που εκπροσωπεί.

Πριν μπορέσουν να ανασυνταχθούν όμως, οι σοσιαλιστικές και φιλελεύθερες συμμαχίες, οι οποίες κυβερνούν εναλλάξ την Ευρώπη και τα έθνη της μετά την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ξεσπάει στη γειτονιά μας η πανδημία του κορονοϊού, η οποία ξεμπροστιάζει όλο το φιλελεύθερο καπιταλιστικό μοντέλο των τελευταίων δεκαετιών, αναδεικνύοντας τα τρωτά του σημεία και προβάλλοντας τις παθογένειες των ‘’εθνικών’’ κυβερνήσεων.

Σε ένα διεθνές περιβάλλον που δεν αναγνωρίζει σύνορα και φραγμούς, με την ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων, αγαθών και κεφαλαίου όπως προστάζει ο καπιταλισμός, και με την ανεμπόδιστη είσοδο και έξοδο άνευ κριτηρίων και προδιαγραφών εταιριών και επιχειρήσεων, ήταν αναμενόμενο και νομοτελειακά προγεγραμμένο το αποτέλεσμα του όλου φιλελεύθερου εγχειρήματος.

Ο ιός της κορόνας, δεν υπήρξε η αφορμή αλλά αποτέλεσε την αιτία που ξεχείλισε το ποτήρι των λαών, το οποίο δεν κρατούσαν καν καλά στα χέρια τους. Οι διεθνείς οργανισμοί όπως ο Π.Ο.Υ. δεν ενημέρωσαν για τη σοβαρότητα της κατάστασης, οι κυβερνήσεις δεν έκλεισαν τις συνδέσεις με την Κίνα και οι λοιποί διεθνείς και κρατικοί φορείς δεν λειτούργησαν συντονισμένα και συνειδητοποιημένα προσπαθώντας ο εκάστοτε κρατικός οργανισμός να θέσει πάνω απ’ όλα το οικονομικό συμφέρον της χώρας του και κάθε πολιτικός να αντιδράσει σύμφωνα με την προσωπική του νοοτροπία, την πολιτική του ιδεολογία του και τα ‘’εθνικά’’ του αντανακλαστικά.

Οι Ελπίδες

Εν μέσω υγειονομικής κρίσης και με αβέβαιο το μέλλον των κοινωνιών και απροσδιόριστη την πορεία τους μέσα σε αυτό, οι δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης κατάφεραν να επιφέρουν ένα καίριο πλήγμα στα κράτη που αποτελούσαν στόχο της επιχείρησης ‘’κορονοϊός’’ και να επισημάνουν για ακόμη μια φορά στους υποτελείς τους ποιος είναι ο κυρίαρχος του παγκόσμιου παιχνιδιού. Αυτό φάνηκε από τις πρώτες δηλώσεις και ανακοινώσεις βαρυσήμαντων πολιτικών φυσιογνωμιών και επιχειρηματιών παγκόσμιας εμβέλειας, οι οποίοι έσπευσαν να διατρανώσουν την επιτακτική ανάγκη μιας ‘’παγκόσμιας διακυβέρνησης’’ με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας και τηn θεραπεία του παγκόσμιου πληθυσμού.

Φαίνεται όμως πως κατάφεραν να προκαλέσουν το αντίθετο αποτέλεσμα και να βγουν ισχυροποιημένες οι δυνάμεις των εθνοκρατιστών εκμεταλλευόμενοι κι αυτοί με την σειρά τους την κρίση προς όφελος των δικών τους εθνών και των προσωπικών τους προσδοκιών.

Μετά από την παγκόσμια κυριαρχία των Η.Π.Α. του Clinton, του Bush, του Οbama και του Soros, και την επιβολή του αμερικανισμού ως τρόπος σκέψης και δράσης και ως τρόπος ζωής και αντίληψης σε κάθε έκφανση της ζωής μας μέσω των επιστημών, των τεχνών και των πυραύλων, ήρθε η στιγμή για τη δημιουργία ενός νέου διπολικού παγκόσμιου συστήματος ή ενός πολυπολικού γεωπολιτικού μετασχηματισμού όπου θα μοιράσει διαφορετικά τα ‘’φιλέτα’’ της γης και θα δημιουργήσει αναχώματα στον αμερικανότροπο ολοκληρωτισμό.

Η ανάδειξη νέων εθνικών κυβερνήσεων και νέων εθνικών ηγετών μέσα από την πολιτική διαπάλη και την μετωπική σύγκρουση με το γερμανοκρατούμενο κατεστημένο στις χώρες τους και στην Ευρώπη θα μπορέσει να εξασφαλίσει την εθνική ασφάλεια και υγεία των λαών τους, την κοινωνική συνοχή, το δικαίωμα στην εργασία, την διατήρηση της κουλτούρας και του πολιτισμού τους από την πληθυσμιακή αλλοίωση, την υπεράσπιση της εθνικής ταυτότητας και της χριστιανικής πίστης και το αναφαίρετο δικαίωμα της ελευθερίας των ανθρώπων για αυτοδιάθεση και ανεξαρτησία από τις πολυεθνικές εταιρείες και τα διεθνή συμφέροντα των λόμπυ.

Ύστερα από την έναρξη της Γαλλικής Επανάστασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την αποτίναξη της φεουδαρχίας περάσαμε στα ‘’ανθρώπινα δικαιώματα των πάντων’’ πλην των Ευρωπαίων και στη πολιτική παρακαταθήκη του Coodhoven – Kallergi και μετατράπηκε η Γηραιά ήπειρος σε ένα μεγάλο φέουδο με Γερμανό ηγεμόνα και ντόπιους υποτακτικούς.

Μετά την Ελληνική Επανάσταση για την αποτίναξη του τυραννικού ζυγού από τον Τούρκο δυνάστη και κατακτητή σε Ελλάδα και Βαλκάνια και το δικαίωμα στην εθνική ανεξαρτησία και ολοκλήρωση, η Ελλάδα και η Ευρώπη σταδιακά περνάνε σε μία δεύτερη φάση ισλαμικής εισβολής και αλλοίωσης μέχρι την τελική ανατροπή των γηγενών λαών της.

Η ευκαιρία που παρουσιάζεται για τα νέα ‘’εθνικά κινήματα’’ είναι μοναδικής αξίας και καθοριστικής σημασίας, και ίσως να αποτελεί και την τελευταία τους ευκαιρία.

Οι Κίνδυνοι

Θα ήμουν ‘’επικίνδυνα’’ ρομαντικός και μεροληπτικός αν δεν ανέφερα τους κινδύνους που ελλοχεύουν στη νέα διαμόρφωση της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής.

Μπορεί στη προκειμένη περίσταση, η αποδόμηση του αφηγήματος της παγκοσμιοποίησης να συνίσταται αναγκαία για την ιστορική και πολιτισμική ύπαρξη των εθνών και των κοινωνιών τους, όμως μελλοντική απειλή για την βιολογική και ελεύθερη ύπαρξη τους μπορεί να σταθεί και η επικράτηση του έθνους – κράτους με ηγέτη που δεν θέτει ως αξιολογική κλίμακα το τρίπτυχο ‘’Πατρίς – Θρησκεία – Οικογένεια’’ με έναν πιο ουσιώδη και βιωματικό τρόπο κι όχι στείρο και επικοινωνιακό.

Τα νέα πατριωτικά κόμματα και ‘’εθνικιστικά κινήματα’’ της Ευρώπης δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τα εθνικιστικά και φασιστικά κινήματα του Μεσοπολέμου και διαθέτουν περισσότερο μια εναλλακτική αντίληψη της νέας πραγματικότητας και της ιστορίας και εκφράζουν μια συντηρητική πολιτική ατζέντα με πατριωτικό πρόσημο και αντιγερμανικό προσανατολισμό, παρά μια κοσμοθεωρία και μια κινηματική νοοτροπία με επαναστατικές τάσεις και ιδεολογικές αναφορές.

Το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο αναπτύσσονται αυτές οι δυνάμεις είναι διαμετρικά αντίθετο από την ιστορική περίοδο του Μεσοπολέμου παρότι παρουσιάζουν ορισμένες συγκυριακές ομοιότητες. Τότε ο εθνικισμός και ο φασισμός αποτελούσαν κινήσεις ως αντίδραση στον καπιταλισμό και ως απάντηση στον κομμουνισμό. Όλα σχεδόν τα κινήματα είχαν ως απαράβατες αξίες το ‘’αίμα της φυλής, την ανωτερότητα του έθνους τους, τον αντισημιτισμό, την εθνική επανάσταση, τον αντικομμουνισμό και τον αντικαπιταλισμό’’ σε μια Ευρώπη ένδειας, ανεργίας και με νωπές της μνήμες από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στη σύγχρονη Ευρώπη έχουν διαφοροποιηθεί οι καταστάσεις, οι οποίες έχουν διαμορφώσει αναλόγως και τις γενιές των Ευρωπαίων. Η Ευρώπη δεν έχει βιώσει νέο πόλεμο εδώ και πάνω από 70 χρόνια, βρίσκεται σε ένα επαρκές βιοτικό επίπεδο ως ιδιαίτερα πολύ καλό στις πολύ αναπτυγμένες χώρες και οι Ευρωπαίοι προέρχονται από μία μακρά περίοδο ειρήνης, άνεσης, καλοπέρασης και σταθερότητας πλην ορισμένων εξαιρέσεων. (π.χ. Σερβία, Κροατία, Ρωσία, Ουκρανία, κ.α.) Τα νέα κόμματα έχουν να αντιμετωπίσουν πάλι τους ίδιους εχθρούς, από την μία τον φιλελευθερισμό και από την άλλη τον αριστερισμό, οι οποίοι αμφότεροι προωθούν και μάχονται για την παγκοσμιοποίηση από διαφορετική πλευρά και με διαφορετικά μέσα, απευθυνόμενοι όμως σε απλούς πολίτες κι όχι πολεμιστές, αστούς και νοικοκυραίους, ανθρώπους της εργατικής και αστικής τάξης και με κοινή ιδεολογική γραμμή την προάσπιση της εθνικής κυριαρχίας, της αυτάρκειας, της συντήρησης της ταυτότητας και της εθνικής ασφάλειας.

Όλα αυτά όμως δεν συνδράμουν με το γεγονός πως οι νέες δυνάμεις των εθνοκρατιστών δεν εξυπηρετούν συμφέροντα και δεν διακυβεύεται η απώλεια των ατομικών ελευθεριών, της ευρωπαϊκής συνοχής και της αλλοτρίωσης των συνειδήσεων των λαών τους από δημαγωγούς και χειραγωγούς της αντίπαλης πολιτικής πλευράς.

Με αφορμή την κρίση του κορονοϊού ελλοχεύει ο κίνδυνος οι εθνοκρατιστές να στραφούν προς την εσωστρέφεια και τον ‘’εθνικό’’ ναρκισσισμό ενισχύοντας περισσότερο τη τοπική παραγωγή και θέτοντας δασμούς και περιορισμούς στο διεθνές εμπόριο, εμποδίζοντας τις συνεχείς ελεύθερες μετακινήσεις προς το εξωτερικό και καταστέλλοντας τις μαζικές διαμαρτυρίες και πολιτικές εκδηλώσεις εις το όνομα του ‘’εθνικού κράτους’’ και της ‘’εθνικής ασφάλειας’’ όπως ακριβώς έπραξαν οι φιλελεύθερες δημοκρατίες εις το όνομα της ‘’δημόσιας υγείας’’ και του ‘’γενικού συνόλου’’.

Τα επικοινωνιακά τους επιτελεία και τα κέντρα διαχείρισης κρίσεως τους θα χρησιμοποιήσουν τον κορονοϊό και την παγκοσμιοποίηση για να δημιουργήσουν το δικό τους κρατικό αφήγημα εύπεπτο για τους λαούς τους και για να τους παρέχουν τη ‘’σωτήρια’’ λύση για το καλό του τόπου. Θα τους ‘’ταΐζουν’’ πατριωτισμό, χριστιανισμό, παράδοση και κοινοτισμό για να τους κρατούν σε εγρήγορση και σε ανοχή, με τη βοήθεια πάντα των αφελών και των ηλιθίων (εθνικιστών και ακροδεξιών) και με φόβο μην υποπέσουν πάλι στα χέρια των παγκοσμιοποιητών ή των υπόλοιπων έκφυλων δυνάμεων αδυνατώντας να δουν και να συνειδητοποιήσουν πως το μόνο που θα έχει επιτευχθεί είναι η μετακίνηση της εξουσίας από τον έναν τύραννο στον άλλον και η μεταβίβαση του πλούτου από τις πολυεθνικές εταιρείες και τους κεφαλαιοκράτες στον ντόπιο επιχειρηματία και σε μια εθνική ολιγαρχία χωρίς να λαμβάνουν το εισόδημα που τους αναλογεί και χωρίς να συμμετάσχουν στο ‘’εθνικό’’ συμπόσιο.

Το γενικευμένο lockdown σε όλη υφήλιο και η απομόνωση των λαών στις οικίες τους άνοιξε τον δρόμο σε μία νέα εποχή καταστολής ατομικών ελευθεριών,  περιορισμών μετακίνησης, παρακολούθησης, ελέγχων και κοινωνικής απομόνωσης όποτε το θελήσουν οι ‘’ηγέτες’’ του τόπου για το ‘’καλό’’ του τόπου και το κοινωνικό σύνολο. Κάθε ομάδα συμφερόντων και κάθε κλίκα μεγαλοεπιχειρηματιών θα το εκμεταλλευτεί εις το έπακρον για την διατήρηση της εξουσίας της και της κυριαρχίας της στη παγκόσμια σκακιέρα ανεξαρτήτως ιδεολογικών αρχών και πολιτικών προσανατολισμών.

Σε διεθνές επίπεδο, οι εθνοκρατιστές λόγω ‘’εθνικών’’ συμφερόντων τα οποία ταυτίζονται τις περισσότερες φορές με πρόσωπα και εταιρίες, κι όχι με το έθνος και την πατρίδα, υπάρχει ο κίνδυνος να αναμοχλεύσουν πάθη και μίση παλαιών εποχών και να δημιουργήσουν μια νέα σειρά τριβών και συγκρούσεων στις γειτονιές τους επικαλούμενοι ιστορικά δίκαια (π.χ. Τρανσυλβανία μεταξύ Ουγγαρίας και Ρουμανίας) ή εθνικές πληθυσμιακές ομάδες (όπως Ούγγροι, Σλοβάκοι, Κροάτες κ.α. στη Βοϊβοντίνα της Σερβίας) ενεργοποιώντας έναν νέο κύκλο αίματος και πολέμων στην ταλαιπωρημένη Γηραιά Ήπειρο με την υποκίνηση βεβαίως και των δυνάμεων που βρέθηκαν εκτός εξουσίας και τους χρήσιμους ηλιθίους της ιστορίας από όποια παράταξη κι αν προέρχονται.

Επίλογος

Το εθνικό κράτος αποτελεί τη δεδομένη στιγμή την υγιής απάντηση στο κίνημα της παγκοσμιοποίησης, της εξαθλίωσης και της παγκόσμιας χειραγώγησης.

Κάθε νέο εθνικό κίνημα οφείλει να σταθεί πάνω σε τρεις θεμελιώδεις βάσεις:
τον πατριωτισμό, τον χριστιανισμό και την τοπική παράδοση.

Σκοπός των εθνικών δυνάμεων πρέπει να είναι η δημιουργία μιας ανεξάρτητης εθνικής κρατικής οντότητας, με ευημερία και ευδαιμονία για τους πολίτες της και με την ελευθερία γνώμης, έκφρασης και στάσης που δεν προσβάλλει τη δημόσια αιδώ και θα δεν καταπατάει τα πιστεύω των συμπολιτών του.
Η ουσία του εθνοκρατισμού δεν είναι ο ‘’εθνικός ναρκισσισμός’’ ή ο ‘’εθνικός εγωισμός’’, ούτε η ‘’εθνοκρατική έπαρση’’ που οδηγεί στην εωσφορική πτώση αλλά η διαρκής πορεία του ‘’εθνικού προσώπου’’ μέσω της μυστηριακής παραδόσεως, της πίστεως στον Βασιλέα των Βασιλέων, της αυτοκριτικής, της αυτοβελτίωσης, της περισυλλογής και της συνειδητοποίησης του εαυτού μας μέσα στο έθνος και στη κοινωνία μας ώστε να φτάσουμε στο τελικό στάδιο της ‘’εθνικής αυτοπραγμάτωσης και ολοκλήρωσης’’.