Τι σημαίνει η “πτώση” του ολιγάρχη εξαδέλφου του Άσαντ

Του Κώστα Ράπτη

Ο Ράμι Μαχλούφ προσπαθεί να κερδίσει την προσοχή – του Μπασάρ αλ Άσαντ. Με δύο βιντεοσκοπημένους μονολόγους που ανήρτησε το προηγούμενο διάστημα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καταγγέλλει την πορεία που ακολουθεί η Συρία. Και παραδόξως, δεν είναι πια σε θέση να μεταφέρει τις απόψεις του απευθείας στον πρόεδρο της χώρας, μολονότι είναι πρώτος εξάδελφός του.

Ο Μαχλούφ υπήρξε ο πλουσιότερος άνθρωπος στη Συρία. Υπολογίζεται ότι προπολεμικά ο όμιλος που οικοδόμησε με πυρήνα την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας SyriaTel, έλεγχε έως και 60% της ταχέως ιδιωτικοποιούμενης συριακής οικονομίας.

Ο προεδρικός εξάδελφος συμπύκνωνε τον νεποτισμό και την διαφθορά του καθεστώτος Άσαντ, εξ ου και βρέθηκε κατεξοχήν στο στόχαστρο των διαδηλώσεων που ξέσπασαν το 2011 και μετεξελίχθηκαν στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.

Ο ίδιος ο Μαχλούφ φρόντισε στα ξεκινήματα αυτής της αιματηρής περιπέτειας να δηλώσει (ψευδώς) ότι εγκαταλείπει την επιχειρηματική δράση για να αφιερωθεί στη φιλανθρωπική του οργάνωση Jamaiat al-Bustan.

Στην πραγματικότητα, κατέστη ισχυρότερος από ποτέ. Συγκρότησε ένοπλη πολιτοφυλακή, η οποία έφθασε να αριθμεί 30.000 άνδρες, και ανέλαβε την φύλαξη κρίσιμων εγκαταστάσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Ωστόσο, απέτυχε παταγωδώς, καθώς οι εν λόγω εγκαταστάσεις καταλήφθηκαν από τους τζιχαντιστές και κάποιες παραμένουν και μετά την ήττα τους κατεστραμμένες. Λ.χ. το εργοστάσιο που εξασφάλιζε στη Συρία το ένα τρίτο της κατανάλωσής της σε ηλεκτρικό ρεύμα χρειάζεται 300 εκατ. δολάρια για να επαναλειτουργήσει.

Ο Μαχλούφ δεν ήταν ο μόνος ολιγάρχης που συνδύαζε την επιχειρηματική δραστηριότητα με τη δημιουργία ενός μισθοφορικού στρατού, τον οποίο η κεντρική κυβέρνηση αποδεχόταν ως συμπλήρωμα των τακτικών ενόπλων δυνάμεων.

Οι τρεις αδελφοί Τζαμπέρ, που συνδέονταν εξ αγχιστείας με την οικογένεια Άσαντ, αποτελούσαν άλλη μία τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση, με τον νεώτερο εξ αυτών να μην κρύβει και τις πολιτικές φιλοδοξίες του να αναδειχθεί σε επόμενο πρόεδρο της χώρας με ρωσική στήριξη. Έμελλε όμως να βρεθούν ο ένας στην εξορία, ο άλλος στην φυλακή και ο τρίτος με κατασχεμένη όλη του την περιουσία.

Για τον Μαχλούφ υπήρχε η εντύπωση ότι διαθέτει το ακαταδίωκτο ως εξ αίματος συγγενής του προέδρου. Ωστόσο, ο θάνατος της μητέρας του Άσαντ και μεγάλης του προστάτιδας το 2016 άλλαξε τα δεδομένα, ενώ οι λοιπές ισχυρές γυναίκες της οικογένειας, η σύζυγος και η αδελφή του Μπασάρ, δυσφορούν ολοένα και περισσότερο με την “αλαζονεία” του επιχειρηματία εξαδέλφου.

Ο ίδιος, παράτολμος και ακατάβλητος, επιδίωξε να βρει νέα ερείσματα προσχωρώντας στο σιιτικό δόγμα, χρηματοδοτώντας την οργάνωση Χεζμπολλάχ του Λιβάνου και προβάλλοντας ως η αιχμή των ιρανικών συμφερόντων στην Συρία. Ωστόσο, έτσι, μάλλον επιτάχυνε την πτώση του. Η πολιτοφυλακή του ενσωματώθηκε στον τακτικό στρατό και η ιδιοκτησία της SyriaTel του αφαιρέθηκε.

Το ότι ο προεδρικός εξάδελφος δημοσιοποιεί τη σύγκρουση στους κόλπους της κυβερνώσας ελίτ αποτελεί κάτι το πρωτοφανές και μαρτυρεί για τον πεισματάρικο χαρακτήρα του. Μαρτυρεί όμως και το γεγονός ότι το πραγματικό κέντρο εξουσίας, δηλ. ο Μπασάρ αλ Άσαντ και οι περί αυτόν μηχανισμοί του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών, παραμένει ισχυρότερο από ποτέ, στρέφοντας το ενδιαφέρον του μετά τις πολεμικές νίκες στη μεγάλη πρόκληση της μεταπολεμικής ανοικοδόμησης.

Επ’ αυτού η κατάσταση είναι κρίσιμη, διότι ενώ το χρηματοπιστωτικό σύστημα είχε αντέξει κατά τα πρώτα επτά χρόνια της σύρραξης, η κατάρρευση της οικονομίας του γειτονικού Λιβάνου μετά το 2018 και η σκλήρυνση των κυρώσεων της Δύσης δημιουργεί μία εικόνα αντιστρόφως ανάλογη των στρατιωτικών επιτυχιών.

Αλλά το ζήτημα δεν είναι εσωτερικό. Η Ρωσία, που με την παρεμβολή της διέσωσε το καθεστώς, επιδιώκει να έχει βαρύνοντα λόγο στην μεταπολεμική ανοικοδόμηση – και αυτό δεν αφήνει χώρο για κανέναν “κύριο 5%”.

Παράλληλα, ενθαρρύνει την εισροή κεφαλαίων από τις αραβικές μοναρχίες του Περσικού Κόλπου και θέτει φραγμό στην ιρανική διείσδυση. Η μεταπολεμική σταθεροποίηση απαιτεί ρήξεις με το προηγούμενο πλαίσιο της διαφθοράς και της διαπλοκής, τόνισαν Ρώσοι ιθύνοντες και αναλυτές σε αινιγματικές δηλώσεις τους, προτού ο Μαχλού εκπέσει της προεδρικής χάριτος.

Από μία ειρωνεία της ιστορίας, λοιπόν, οι διαδηλωτές του 2011 βρήκαν, τουλάχιστον ως προς αυτό, την καθυστερημένη δικαίωσή τους.

πηγή:Capital.gr 

Διαβάστε επίσης: Ο ξάδερφος του Άσαντ που απειλεί την ηγεμονία του