Μια χαραμάδα φωτός στην Ευρώπη όσον αφορά στην αντιμετώπιση της τουρκικής προκλητικότητας
Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς *
Επιτέλους αρχίζει να φαίνεται μια χαραμάδα φωτός στην Ευρώπη όσον αφορά στην αντιμετώπιση της εχθρότητας της Τουρκίας
Φαίνεται πως η εποχή της ευρωπαϊκής επιείκειας με την Άγκυρα έχει τελειώσει. Η Τουρκία κατάφερε να είναι πλέον εχθρική έναντι ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Ο κόμπος έφτασε στο χτένι και η ΕΕ πρέπει να αποσαφηνίσει την απάντησή της.
Είναι πλέον αναμφισβήτητο ότι η πορεία που επέλεξαν στην Τουρκία αντιβαίνει στα συμφέροντα και τις αξίες της ΕΕ με 9 βασικά χαρακτηριστικά.
- Η δημοκρατία και το δίκαιο καταστρατηγούνται συστηματικά στο εσωτερικό της.
- Οι παράλογες οικονομικές πολιτικές έθεσαν σε κίνδυνο τις ευρωπαϊκές επενδύσεις.
- Οι σχέσεις της Τουρκίας με όλους τους γείτονές της έχουν επιδεινωθεί απότομα και οι εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητας για διάλογο παραμένουν απρόσιτες.
- Η πορεία για μια βιώσιμη και σταθερή λύση στο Κυπριακό εξετράπη από τον Τούρκο πρόεδρο, ο οποίος πλέον ευνοεί τη λύση δύο κρατών για το νησί, στο οποίο έχει γίνει παράνομη κατοχή από το 1974.
- Οι αμυντικές επιλογές της Άγκυρας είναι κατά της συμμαχίας του ΝΑΤΟ.
- Η εξωτερική πολιτική έχει πλέον στρατιωτικοποιηθεί με αποτέλεσμα να γίνει απρόβλεπτη.
- Η επέμβαση στη Λιβύη έχει δημιουργήσει κινδύνους για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα και θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τις χώρες του Σαχέλ.
- Οι πρόσφυγες χρησιμοποιούνται ως εργαλείο για πολιτική αποσταθεροποίηση της Ελλάδας, όπως φάνηκε τον Φεβρουάριο του 2020 στα χερσαία σύνορα της Θράκης.
- Τελευταία, η θρησκευτική παραπλάνηση ως αφήγηση εναντίον μιας υποτιθέμενης ισλαμοφοβικής Ευρώπης είναι απολύτως απαράδεκτη και θεωρείται περισσότερο ως πολιτικό εργαλείο πίεσης σύγκρουσης πολιτισμών παρά οτιδήποτε έχει σχέση με θρησκευτικές ανησυχίες.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν μπορούν άλλο πια να καλοπιάνουν την Τουρκία. Όλο και περισσότεροι πολιτικοί κύκλοι της Ευρώπης θεωρούν πλέον ότι απαιτούνται να επιβληθούν κυρώσεις, πιθανότατα πριν από τις τουρκικές προεδρικές εκλογές του 2023 (εάν αυτές διεξαχθούν) και πιθανώς πέρα από αυτό το βασικό έτος.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν μπορεί πλέον να επιδεικνύει αναβλητικότητα με την Άγκυρα. Απαιτείται διεξοδική αποσαφήνιση της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία σε όλα τα ανοικτά μέτωπα. Η χάραξη ενός οδικού χάρτη δεν είναι εύκολο θέμα, όχι μόνο λόγω των διαφορετικών προτιμήσεων μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, αλλά κυρίως λόγω της επιλογής της Άγκυρας να τροφοδοτεί μόνιμη ένταση.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι φίλιες προς την Τουρκία κυβερνήσεις θα συνεχίσουν να ακολουθούν ή να υποστηρίζουν μια καλοπροαίρετη προσέγγιση, είτε για λόγους αρχής, ή για απόλυτο οικονομικό συμφέρον. Ο Ελληνισμός θα προτιμήσει μια πιο δυναμική προσέγγιση. Η Άγκυρα έχει καταφέρει μέχρι στιγμής τη διχοτόμηση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και χρησιμοποίησε έναν εξαιρετικά επιθετικό τόνο απέναντι στη Γαλλία, και σε όποια ευρωπαϊκή χώρα δε συνάδει με τις επιδιώξεις της.
Η Τουρκία είναι ελεύθερη να σχεδιάσει μια εντελώς νέα πορεία για την ίδια, αλλά οι ηγέτες της ΕΕ έχουν καθήκον να υπερασπιστούν τις αξίες και τα συμφέροντά τους. Το να κλείνεις τα μάτια ή να υποτιμάς τι κάνει η ηγεσία της Τουρκίας στη χώρα της και στις πολιτικές της έναντι της ΕΕ και του ΝΑΤΟ δημιουργεί στρατηγικό κίνδυνο για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Η επιείκεια δεν είναι πλέον επιλογή.
*Ο Υποναύαρχος ε.α. Δημήτριος Τσαϊλάς είναι Senior Researcher of Strategy International και Member of Institute for National and international Security. Διετέλεσε Διοικητής της Ναυτικής Διοίκησης Βορείου Ελλάδος.
