Η καταπολέμηση της πειρατείας από τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια

Γράφει ο ιστορικός Παναγιώτης Γέροντας

Το Ελληνικό Ναυτικό έπρεπε πια όχι μόνο να πολεμά τους εχθρούς, αλλά και να αστυνομεύει τις ελληνικές θάλασσες από τους πειρατές στο πλαίσιο της καταπολέμησης της αταξίας και της δημιουργίας νομιμότητας. Οι πειρατές είχαν δύο ορμητήρια, τις Βόρειες Σποράδες και τη Γραμβούσα της Κρήτης.

Η επιχείρηση καταστολής της πειρατείας στις Βόρειες Σποράδες ανατέθηκε από τον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια στον Ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη, ο οποίος απέπλευσε στις 18 Φεβρουαρίου του 1828 από τον Πόρο με στολίσκο αποτελούμενο από την φρεγάτα Ελλάς, την κανονιοφόρο Φιλελληνίς και μια ένοπλη τράτα. Το κύρος του Ναυάρχου της Επανάστασης, καθώς και η δυνατότητα της συγχώρεσης που ακολούθησε, οδήγησαν τους πειρατές στο να παραδοθούν αμαχητί και να ενταχθούν στον Ελληνικό Στρατό αργότερα. Από τα 79 πλοιάρια που παραδόθηκαν, ο Μιαούλης βύθισε ή έκαψε 41 συνολικά, τα οποία δεν ήταν σε καλή κατάσταση, ενώ έστειλε 29 στον Πόρο για να χρησιμοποιηθούν από την Κυβέρνηση, ενώ 6 πήρε μαζί του.

Η καταστολή των πειρατών της Γραμβούσας ήταν πιο δύσκολη, γιατί το θέμα συνδεόταν με την αναζωπύρωση της Κρητικής Επανάστασης και τα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων. Στις αρχές του 1828, έπλευσαν στην Γραμβούσα ο Άγγλος μοίραρχος Τόμας Σταίηνς (Sir Thomas Staines) και ο Γάλλος Ρεβερσώ (Reverseaux) με 10 πολεμικά πλοία. Ο Μαυροκορδάτος, ως εκπρόσωπος του Κυβερνήτη, ζήτησε από τους Γραμβουσιανούς να παραδώσουν τα 8 πλοία, τα οποία ήταν αγκυροβολημένα στο λιμάνι τους και θεωρούνταν πειρατικά. Μπροστά στον κίνδυνο να κανονιοβοληθούν από τα συμμαχικά πλοία δέχθηκαν, λέγοντας στον Μαυροκορδάτο, ότι είχαν σταματήσει την πειρατεία και ότι αγωνίζονταν εναντίον των Οθωμανών. Ο Σταίηνς όμως δεν τους πιστεψε και διέταξε στις 19 Ιανουαρίου τον κανονιοβολισμό τους χωρίς να τα βλάψει. Στη συνέχεια, τα κατέλαβαν οι σύμμαχοι.

Αμέσως μετά ο Μαυροκορδάτος επέστρεψε στην Αίγινα. Μαζί του ήρθαν δύο αντιπρόσωποι του Κρητικού Συμβουλίου, οι Γ. Καλλέργης και Κ. Κριτοβουλίδης (ο συγγραφέας της “Ιστορίας της Κρητικής Επαναστάσεως”). Στα τέλη Μαρτίου, διέταξε ο Καποδίστριας τον Αντιναύαρχο Σαχτούρη να πλεύσει στην Γραμβούσα και να στείλει εκπρόσωπο στο στρατόπεδο των Κρητών για να πληροφορηθεί τη στρατιωτική κατάσταση. Δυστυχώς όμως, την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα εκείνη την περίοδο δεν την ευνοούσαν οι Μεγάλες Δυνάμεις.

Η πειρατεία προκαλούσε δυσμενή κριτική για το ελληνικό κράτος στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη και η καταστολή της βοήθησε στο να καταδειχθεί ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να εξασφαλίσει την νομιμότητα στην περιοχή της.

Διαβάστε επίσης: Οι προσπάθειες οργάνωσης του Ναυτικού από τον Ιωάννη Καποδίστρια