28/03/2024

11.9.2021: 20 χρόνια μετά την επίθεση της Τζιχάντ

Γράφει ο Αλέξανδρος Νίκλαν
Σύμβουλος Θεμάτων Ασφαλείας

 

11.9.2001 – 11.9.2021

11 Σεπτεμβρίου του 2001: Η ημερομηνία που σημάδεψε τον πλανήτη μας. Με αφετηρία ό,τι συνέβη εκείνη την ημέρα στις ΗΠΑ, υπήρξε μια καθολικά ριζική αλλαγή του κόσμου σε κάθε επίπεδο.  Η ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής εξελίχθηκε και μπήκε σε κάθε τομέα της καθημερινότητας όλων. Για κάποιους αυτό, ακόμα και τώρα, φαίνεται ως μια εξέλιξη του δυστοπικού “1984” του G. Orwell, για άλλους μια φυσιολογική εξέλιξη έναντι μιας νέας κατάστασης, όπου η βία πήρε μορφή και χαρακτηριστικά μέσα από μια κάστα θρησκευτικού φανατισμού.

Θα μπορούσαμε να γράψουμε πολλά για τα κακώς κείμενα που προκάλεσαν αυτή την επίθεση, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε και τα πολιτικά γεγονότα στο εσωτερικό των ΗΠΑ, όπως την δημιουργία ενός πολέμου για λόγους συμφερόντων στο Ιράκ, ή το πώς όλο αυτό ώθησε στην εμφάνιση της Τζιχάντ που επιτίθεται σε όλο τον πλανήτη, ανεξαρτήτως πολιτισμικών και θρησκευτικών χαρακτηριστικών των “στόχων” της. Ο φανατισμός άλλωστε το μόνο που νιώθει φίλιο και προσιτό είναι το είδωλο του στον καθρέφτη. Ό,τι άλλο θεωρείται εχθρικό και είτε υποτάσσεται είτε καταστρέφεται.

 

By UpstateNYer – Own work; derivative work of the following:WTC smoking on 9-11.jpegby Michael Foran on FlickrDN-SD-03-11451.JPEGby the United States NavyUA Flight 175 hits WTC south tower 9-11 edit.jpegby TheMachineStops on FlickrWTC-Fireman requests 10 more colleagesa.jpgby the US GovernmentFlight93Engine.jpgby the US GovernmentVideo2 flight77 pentagon.pngby the United States Department of Defense, CC BY-SA 3.0,  ——————  πηγή: https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=12722547

Όμως καλό είναι να δούμε όποια εξέλιξη υπάρχει, λαμβάνοντας τα δεδομένα από το παρελθόν ως βάση, χωρίς φυσικά να τα μεταφέρουμε αυτούσια ως συνέχεια στο μέλλον.

Εφόσον μιλάμε για την συγκεκριμένη μορφή ιδεολογικής τρομοκρατίας, θα υπάρξει εστίαση μόνο σε αυτό το κομμάτι. Τι συμβαίνει δηλαδή με τον θρησκευτικό φανατισμό του Ισλάμ. Για το λόγο αυτό ακολουθεί μια σειρά δεδομένων με μορφή λιτών περιγραφών, ειδάλλως θα πρέπει να αναπτυχθεί ολόκληρη βιβλιογραφία μόνο γύρω από κάθε αναφορά. Με αυτό τον τρόπο τουλάχιστον θα μπορεί να δοθεί μια εικόνα για ό,τι συμβαίνει τώρα σε σύγκριση με ό,τι φαίνεται να επακολουθεί. Όλο αυτό, πάντα, έχοντας στο μυαλό πώς δεν θα υπάρξει πάλι ένας νέος “μαύρος κύκνος” σε κάποιο χρονικό σημείο που θα αλλάξει την ροή των πραγμάτων, όπως έγινε με την επίθεση της 11.9.2001.

  • Είναι εμφανές εδώ και αρκετό διάστημα πώς πλέον ο τζιχαντισμός έχει χάσει την μορφή του συγκροτημένου και του ενιαίου συνόλου. Παραμένει μια ιδεολογία φανατικών, όπου εδώ και αρκετό καιρό οι “εκπρόσωποι” του σε όλες τις οργανώσεις, δεν έχουν την ίδια ηγετική απήχηση όπως είχαν οι προκάτοχοι τους. Επίσης, οι ομάδες που κινούνται στο πλαίσιο αυτού του δογματισμού, πολύ αργά αλλά σταθερά φθίνουν σε ικανότητα και σε δυναμική. Είναι ορατό μέσα από τα στατιστικά νούμερα πώς όλο και περισσότερο η δράση τους μειώνεται στον πλανήτη, αν και σε κάποιες χώρες φαίνεται να έχουν μια σταθερά παρουσία. Παρόλα αυτά, η δράση τους μειώνεται τόσο σε βεληνεκές όσο και σε ένταση.

    πηγή: Phoenix7777, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, via Wikimedia Commons
  • Υπάρχει μια διασπορά, κυρίως γιατί όπως ειπώθηκε και πριν η συνολική εκπροσώπηση πλέον δεν υφίσταται. Ούτε Μπιν Λάντεν, ούτε Αλ Μπαγκνταντί, ούτε καν ο γιός του Μπιν Λάντεν υπάρχουν. Ακόμα και η ύπαρξη του Αλ Ζουαχίρι αμφισβητείται πλέον, αφού ουδείς μπορεί να βρει σοβαρές ενδείξεις ότι παραμένει στη ζωή, παρά το γεγονός πως υπάρχουν βιντεάκια μονταρισμένα που χρησιμοποιεί κυρίως η Μπόκο Χαράμ για δικούς της σκοπούς. Η διασπορά αυτή βρίσκεται κατά κύριο λόγο στην υποσαχάρια Αφρική και στην Ν.Α. Ασία. Υπάρχουν φυσικά και μεμονωμένοι πυρήνες στην Ευρώπη και στην Δύση γενικότερα, όμως σταδιακά φαίνεται να χάνουν τόσο σε απήχηση όσο και σε δυναμική. Υπάρχει κυρίως μια εικόνα/προβολή ιδεολογική που βρίσκει απήχηση σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες που παρείσφρησαν στις ηπείρους αυτές, όμως και εκεί λαμβάνει διαφορετικά χαρακτηριστικά.
  • Η Ισλαμική τρομοκρατία αλλάζει. Γίνεται πιο “πολιτική”. Μια εξέλιξη που είχα ήδη αναφέρει σε άρθρο μου για συγκεκριμένο think tank του εξωτερικού, προσδιορίζοντας την μετάβαση αυτή ως αναγκαία. Δηλαδή, ο τρομοκράτης που θα θελήσει να γίνει “σαχίντ” (μτφ. μαρτυρικός ήρωας) θα αντικατασταθεί από τον εκπρόσωπο μιας φανατικής μειονότητας, που πλέον θα φοράει γραβάτα, κοστούμι και θα φέρει πολιτικό λόγο εντός του ίδιου του συστήματος που τον πολέμησε. Το βλέπουμε ήδη σε χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία, ενώ σε χώρες που επικρατεί η θρησκεία του Ισλάμ, λαμβάνει πλέον θέση γεωπολιτικού όπλο προς επηρρεασμό ισορροπιών (π.χ. Ιράν και Τουρκία). Μια εξέλιξη που πρώτος είδε ο Χάντιγκτον στο εξαιρετικό σύγγραμα του για τη σύγκρουση των πολιτισμών, το οποίο τόσο πολύ κατηγορήθηκε από διάφορους ακαδημαϊκούς στο όνομα της πολιτικής ορθότητας. Μια πράξη που πλέον έχει απογυμνωθεί από τις σημερινές εξελίξεις και επαναφέρει το έργο αυτό σαν ό,τι πιο επίκαιρο υπάρχει. Φυσικά όχι μόνο λόγω του Ισλάμ, αλλά και λόγω της ανόδου του κινεζικού παράγοντα, την πτώση της Ευρώπης κ.α. Όμως αυτό είναι κάτι που θέλει διαφορετική ανάλυση και δεν χωράει εδώ. Κρατάμε μόνο πώς πολλά από όσα βλέπουμε ως εξέλιξη, όντως περιγράφονται με επάρκεια στο έργο του Χάντιγκτον (“Σύγκρουση Πολιτισμών”).
  • H μετάβαση της δογματικής/φανατικής ιδεολογίας από το πεδίο των όπλων προς το πεδίο των πολιτικών εδράνων προφανώς δεν είναι κάτι καινούριο. Είναι κάτι που έχει συμβεί πολλές φορές, ειδικά στην πρόσφατη ιστορία, όπου οργανώσεις όπως ο IRA, οι Ερυθρές Ταξιαρχίες καθώς και οργανώσεις όπως η PLO, η Χεζμπολάχ, η Χαμάς, έκαναν ακριβώς το ίδιο πράγματα διατηρώντας μια διττή υπόσταση σε πολιτική και πολεμική μορφή. Κάποιες μάλιστα με αρκετή επιτυχία. Είναι μάλλον μια φυσιολογική εξέλιξη για τέτοιες οργανώσεις, αφού με κάποιο τρόπο καταφέρουν να αποκτήσουν κεκτημένα, να πρέπει  να τα διατηρήσουν και να αναγνωριστούν ως δεδομένα από τον υπόλοιπο κόσμο. Το ίδιο ισχύει πλέον και για αρκετές τζιχαντιστικές ομάδες σήμερα. Προφανώς, έχασαν στο πεδίο αλλά το κεκτημένο της ύπαρξης και της αναγνώρισης μια ισλαμιστικής φανατικής κάστας έχει δυστυχώς, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, γίνει αποδεκτό. Μην ξεχνάμε πώς υπήρξε μετάβαση ακόμα και στην εξουσία σε κοσμικά κράτη όπως είναι η Αίγυπτος, έστω και αν απέτυχαν. Παράλληλα, υπάρχει αποδεδειγμένα και αποδοχή εντός Δυτικών κρατών καθώς κάθε φορά για να αποκλειστεί μια φανατική έκφραση μιας εισβάλλουσας θρησκευτικής μειονότητας, πρέπει να υπάρξει μια πολύ δύσκολη δικαστική μάχη αναγνωρίζοντας έτσι εν τη πράξει, την ύπαρξη μιας οντότητας που απαιτεί από το εκάστοτε κράτος.

Όλα τα παραπάνω μόνο ως ενδεικτικά σημεία αναφοράς δείχνουν με πολύ χαρακτηριστικό τρόπο ότι οδεύουμε σε μια νέα εικόνα που θα φέρει το συγκεκριμένο είδος τρομοκρατικής ιδεολογίας ως ένα εξωραϊσμένο είδος ακραίας πολιτικής υπόστασης εντός κρατών απανταχού στον κόσμο. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει πώς θα εξαφανιστεί το μέρος των πολεμικών στελεχών της. Αντίθετα, θα γίνει πολύ πιο μικρό αλλά και πολύ πιο ικανό να χρησιμοποιηθεί ως ένας μοχλός πιέσεων, αν και εφόσον χρειαστεί. Ένα απτό παράδειγμα είναι η αστυνομία της Σαρία που πολλές χώρες βιώσαν και βιώνουν. Οι πρακτικές και οι μεθόδοι τους εντάσσονται στις τρομοκρατικές δράσεις παρόλα αυτά είναι “αποδεκτές” σαν εικόνα, δυστυχώς, από πολλά κράτη στο όνομα μιας κακώς εννοούμενης ελευθερίας έκφρασης κατοίκων (παράνομων και νόμιμων) στο έδαφος τους.

Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί και μια μερίδα πληθυσμού που είτε λόγω στρεβλής ιδεολογίας, είτε λόγω μιας κακώς εννοούμενης ανθρωπιστικής αλληλεγγύης θέλει να υποστηρίξει αυτή την “ελευθερία έκφρασης” παρόλο που στην πρώτη ευκαιρία, ακόμα και αυτοί μπορεί να στοχοποιηθούν στο πολύ κοντινό μέλλον από τους συγκεκριμένους φανατικούς. Μια κατάσταση που δύσκολα πλέον θα μπορεί να αντιμετωπιστεί, αφού η συγκεκριμένη ιδεολογία και οι πράξεις της θα θεωρούνται ως “μέρος του συστήματος” και όχι ως “αντίπαλος”, όπως φάνηκε στις 11.9.2001 με τις ωμές επιθέσεις βίας.

Κλείνοντας ,να αναφερθεί πώς κατά την προσωπική άποψη του αρθρογράφου, οι προτάσεις για την διαχείριση της κατάστασης είναι γνωστές αλλά μέχρι στιγμής μη εφαρμοστέες για διάφορους λόγους. Αυτό σημαίνει πώς τα παραπάνω ως μια πραγματικότητα δημιουργημένη, στο όνομα μιας ιδεολογίας, μέσα από την έκφραση και τις αντίστοιχες πράξεις θα επιβάλλουν την κυριαρχία της. Θα κυριαρχήσει λοιπόν η φανατική ιδεολογία διότι οι μέθοδοι αντιμετώπισης της, είναι ήδη περιορισμένες σε αριθμό. Μάλιστα, όσο προχωράει το χρονικό διάστημα και το φαινόμενο εξαπλώνεται, τόσο η κατάσταση θα χαρακτηρίζεται ως μη αναστρέψιμη. Σε πρόσθεση αυτού, ίσως να έχει σημασία μια δήλωση του Μουαμάρ Καντάφι προ δεκαετιών η οποία δείχνει πολύ καλά την εικόνα που έρχεται. 

«Υπάρχουν σημάδια ότι ο Αλλάχ θα χαρίσει την νίκη στο Ισλάμ μέσα στην Ευρώπη χωρίς το σπαθί, χωρίς όπλα, χωρίς κατακτητικούς πολέμους. Πάνω από 50 εκατομμύρια μουσουλμάνοι, (τότε) θα μεταστρέψουν στην Ευρώπη σε μια μουσουλμανική ήπειρο».


Πηγές – Βιβλιογραφία:

https://strategyinternational.org/radicalization-and-terrorism-entering-politics-and-administration/
https://www.belfercenter.org/publication/leadership-decapitation-and-end-terrorist-groups
https://www.researchgate.net/publication/279462798_Samuel_P_Huntington_The_Clash_of_Civilizations_and_the_Remaking_of_World_Order
https://hezbollah.org/organizational-chart
https://www.jstor.org/stable/3020901
https://epc.ae/topic/the-french-awakening-against-political-islam-motivations-and-future-repercussions
https://www.dw.com/en/islamic-groups-in-germany-publish-election-survey-for-muslim-voters/a-40457112
https://time.com/5731406/british-election-muslim-vote/
https://www.timesnownews.com/international/article/ayman-al-zawahiri-chief-of-al-qaeda-dead-afghanistan-pakistan-osama-bin-laden/68445
1https://smallwarsjournal.com/jrnl/art/if-ayman-al-zawahiri-really-dead-whats-next-al-qaeda
https://en.wikipedia.org/wiki/%22Muslim_patrol%22_incidents_in_London

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024