Η Γ’ Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας
Το ΣΤ΄ ψήφισμα με το οποίο ο Ιωάννης Καποδίστριας εκλέχτηκε Κυβερνήτης της Ελλάδας
Γράφει ο ιστορικός Παναγιώτης Γέροντας
Η “Εν Τροιζήνι κατ΄ επανάληψιν Γ΄ Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις” ή πιο απλά Γ΄ Εθνοσυνέλευση Τροιζήνας (19 Μαρτίου – 5 Μαΐου 1827), συνήρθε στην Τροιζήνα του Πόρου με σκοπό την ολοκλήρωση των εργασιών της Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου – που είχε διακοπεί λόγω των πολεμικών γεγονότων. Αυτή η Εθνοσυνέλευση συνέταξε και επικύρωσε τον πρώτο οριστικό καταστατικό χάρτη της Ελλάδας, το “Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος”. Επίσης, εξέλεξε ως πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδος, τον Ιωάννη Καποδίστρια.
Στην Ναυτική μας Ιστορία οφείλουμε να την θυμόμαστε για έναν ακόμη λόγο: την ίδρυση του Εθνικού Στόλου.
Η ίδρυση του Εθνικού Στόλου και η ανάληψη της ηγεσίας του Στόλου από τον Κόχραν
Προς το τέλος του 1826, ως προοίμιο μιας νέας εποχής, το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό αποκτά τα πρώτα εθνικά πλοία. Μέχρι τότε τα πλοία ήταν περιουσίες ιδιωτών. Αυτά τα εθνικά πλοία ήταν η φρεγάτα Ελλάς και το ατμοκίνητο (ατμήλατο) Καρτερία. Το μεν πρώτο είχε ναυπηγηθεί στην Αμερική, το δε δεύτερο στην Αγγλία. Το κόστος καλύφθηκε ως επί το πλείστον από τα χρήματα του πρώτου ελληνικού δανείου.
Η φρεγάτα Ελλάς κατέπλευσε στην Ελλάδα στα τέλη Δεκεμβρίου, τέθηκε υπό τις διαταγές του Μιαούλη και άρχισε άμεσα την πολεμική της δράση. Η πρώτη επιχείρησή της ήταν η είσοδός της μαζί με άλλα πλοία στον όρμο του Γρυπονησίου στον Ευβοϊκό, διακόπτοντας για αρκετό καιρό τις μεταφορές του Κιουταχή. Την απόκτηση του Καρτερία την οφείλουμε εν πολλοίς στη δράση ενός σπουδαίου Άγγλου φιλέλληνα, του Φραγκίσκου Άμπνευ Άστιγξ, ο οποίος είχε έρθει στην Ελλάδα από το 1822 και έλαβε μέρος σε αρκετές ναυτικές συγκρούσεις.
Το 1824, ο Άστιγξ έκανε μια αναφορά στην ελληνική Κυβέρνηση για την ανάγκη απόκτησης ενός ατμοκίνητου πλοίου. Μετά από έντονες προσπάθειες, προσφέροντας και μέρος της ατομικής του περιουσίας, τελικά η Κυβέρνηση αποφάσισε να το αποκτήσει. Ο ίδιος ο φλογερός φιλέλληνας φρόντισε για τη ναυπήγησή της και ήταν ο κυβερνήτης της από την κάθοδο του πλοίου στην Ελλάδα μέχρι και τον θάνατό του. Το Καρτερία κατέπλευσε στο Ναύπλιο την 4η Σεπτεμβρίου.
Με το Ι’ Ψήφισμα της Γ΄ Εθνικής Συνέλευσης των Ελλήνων ιδρύεται ο «Εθνικός Στόλος». Δημοσιεύτηκε στην «Γενική Εφημερίδα» την 7η Σεπτεμβρίου του 1827. Η κατάληψη του Μεσολογγίου οδήγησε τους Επαναστάτες στην αντίληψη ότι υπήρχε πλέον ανάγκη για δημιουργία τακτικών και οργανωμένων ενόπλων δυνάμεων προς αντιμετώπιση των Αιγυπτιακών, οι οποίες είχαν οργανωθεί και εκπαιδευθεί από Ευρωπαίους. Γι’ αυτόν τον λόγο, ανέθεσαν την Αρχιστρατηγία του Στρατού στον στρατηγό Ρίτσαρντ Τσωρτς (Richard Church) και την ηγεσία του Ναυτικού στον ναύαρχο Αλεξάντερ Τόμας Κόχραν (Thomas Cohrane).
Ο Τσωρτς είχε καταταγεί από μικρός στον βρετανικό στρατό και είχε πολεμήσει στους πολέμους εναντίον του Ναπολέοντα. Στη συνέχεια, μετείχε στην κατάληψη της Ζακύνθου από τον Βρετανικό Στρατό υπό τον στρατηγό Όσβαλντ. Κατά την περίοδο αυτή γνώρισε αρκετούς Έλληνες Επαναστάτες, όπως για παράδειγμα τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, και δημιούργησε ένοπλα τμήματα από Σουλιώτες και Παργινούς. Αυτά τα τμήματα όμως διαλύθηκαν από την αγγλική Κυβέρνηση μετά τη δημιουργία της «Ιονίου Πολιτείας» υπό την επικυριαρχία της. Τότε ο Τσωρτς διαφώνησε και έφυγε για το Βασίλειο των Δύο Σικελιών, όπου και τέθηκε υπό τις διαταγές του βασιλιά Φερδινάνδου. Από εκεί παρακολουθούσε την εξέλιξη της Ελληνικής Επανάστασης και το 1827 κατήλθε στην Ελλάδα για να προσφέρει τις υπηρεσίες του.
Ο Κόχραν από την άλλη, είχε λαμπρή σταδιοδρομία στο βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό με την αντιμετώπιση της πειρατείας, καθώς και εναντίον του Γαλλικού Στόλου. Στη συνέχεια, όταν αποστρατεύθηκε, ασχολήθηκε με την πολιτική και αναγκάστηκε να εκπατρισθεί και να φύγει για την Χιλή, όπου βοήθησε τους Νοτιοαμερικανούς Επαναστάτες να δημιουργήσουν αξιόμαχο στόλο εναντίον των Ισπανών. Με αυτόν τον στόλο, μάλιστα, κατέλαβε πολλά οχυρωμένα λιμάνια και πλοία των Ισπανών. Τον Μάρτιο του 1827, έφτασε στην Ελλάδα.
Οι «ηχηρές» αυτές «μεταγραφές» διέψευσαν τις προσδοκίες των Ελλήνων. Στον επιχειρησιακό τομέα αναγνωρίστηκαν υπερβολικές εξουσίες σε αυτούς, ενώ αυτοί, Τσωρτς και Κόχραν δεν συμμερίζονταν τις απόψεις των Ελλήνων αγωνιστών, οι οποίοι είχαν διαμορφώσει τον τρόπο μάχεσθαι μέσα στις ιδιαιτερότητες και περιορισμούς του αγώνα απέναντι σε μία οργανωμένη αυτοκρατορία. Η πτώση της Ακρόπολης τον Μάιο του 1827 (Μάχη του Αναλάτου) οφείλεται ακριβώς στο ότι Τσωρτς και Κόχραν δεν ενστερνίστηκαν τις συμβουλές του Καραϊσκάκη, ο οποίος πίστευε ότι ο Κιουταχής δεν έπρεπε να αντιμετωπιστεί με κατά μέτωπον επίθεση. Παρατίθεται χαρακτηριστικό απόσπασμα του ιστορικού Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου :
«Οι ελληνικοί στολίσκοι ανεδείκνυον μεν πάντοτε την απαράμιλλον αυτών δεξιότητα και τόλμην αλλά τοσούτον επεκράτησε παρ’ αυτοίς η ιδέα ότι δια των μικρών αυτών πλοίων και πόρων ουδέν πλέον δύνανται καίριον να κατορθώσωσι κατά των στόλων του Ιμβραήμ πασά ώστε, καθώς ορθότατα λέγει ο ναύαρχος Jurien de la Gravière “η Ελλάς ήτις είχε τον Μιαούλην, τον Σαχτούρην, τον Κανάρην, άνδρας ναυτικούς οίους ολίγοι παρήγαγον αιώνες, κατήντησε να περιμένη την σωτηρία αυτής από του λόρδου Κόχραν”, όστις αφού απήτησεν ως μισθών των υπηρεσιών αυτού ημιόλιον εκατομμύριον φράγκων και έλαβεν ως προκαταβολή υπέρ τας 900.000, ουδέν επί τέλους λόγου άξιον έπραξεν».
Με τον ερχομό του Ιωάννη Καποδίστρια στην Ελλάδα, ο Ανδρέας Μιαούλης ανέλαβε εκ νέου την Αρχηγία του Στόλου.
About Post Author
