Η ολιγωρία του ΝΑΤΟ φέρνει το Ρωσικό Στόλο στη Μεσόγειο
Γράφει ο Δημήτριος Τσαϊλάς*
Το διευρυμένο στρατιωτικό αποτύπωμα της Ρωσίας στην Κριμαία της επιτρέπει να εκτελεί μια σειρά επιχειρήσεων που δεν ήταν σε θέση να εκτελέσει πριν από λίγα χρόνια. Η ανάπτυξη πυραύλων S-400, Bastion και Bal επιτρέπει στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις να δημιουργήσουν μια anti-access/area-denial zone (A2/AD) που καλύπτει σχεδόν όλο τον Εύξεινο Πόντο. Χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό χερσαίων οπλικών συστημάτων και πολεμικών πλοίων, υποστηριζόμενων με ισχυρές δυνατότητες ηλεκτρονικού πολέμου, οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις μπορούν να εμποδίσουν τη στρατιωτική μετακίνηση στη Μαύρη Θάλασσα και να απαγορεύσουν την ελευθερία δράσης σε έναν αντίπαλο. Τα κατευθυνόμενα βλήματα μεγάλης εμβέλειας, θαλάσσης, αέρος και εδάφους αρνούνται την πρόσβαση, ενώ τα παράκτια συστήματα άμυνας και αεράμυνας μικρής εμβέλειας επικεντρώνονται στην αποστολή άρνησης περιοχής. Το αποτέλεσμα είναι πολλές αλληλοσυνδεόμενες ζώνες αντι-αεροπορικής άμυνας. Στην εξωτερική ζώνη, τα ρωσικά πλοία, υποβρύχια και αεροσκάφη μπορούν επίσης να απαγορεύσουν την πρόσβαση. Πλησίον, η ναυτική αεροπορία, τα μεγάλης εμβέλειας παράκτια αμυντικά πυραυλικά συστήματα και το πυροβολικό, είναι σε πλήρη ετοιμότητα να επιβάλουν μεγάλο πλήγμα, ενώ το περιβάλλον έντονου ηλεκτρονικού πολέμου μπορεί να υποβαθμίσει την αποτελεσματικότητα των εχθρικών όπλων.
Η ολιγωρία του ΝΑΤΟ επειδή υποστήριζε ότι η Ρωσία δεν ήταν σε θέση να διεξάγει στρατιωτική επιχείρηση μακριά από την άμεση γειτονιά της, καθώς ο στρατός της δεν είχε τη δυνατότητα να μεταφέρει σημαντικό αριθμό προσωπικού ή εξοπλισμού σε απομακρυσμένα θέατρα επιχειρήσεων, μας φέρνει σε μια κρίσιμη κατάσταση. Τα τελευταία τρία χρόνια, οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έχουν δείξει ότι μπορούν να πραγματοποιήσουν και να διατηρήσουν μια μακροχρόνια ανάπτυξη μακριά από τα σύνορά τους, σε μεγάλο βαθμό χρησιμοποιώντας πλοία του στόλου της Μαύρης Θάλασσας όπως διαπιστώθηκε στην επιχείρηση Syria Express.
Τέλος, με την ανάπτυξη κατευθυνόμενων βλημάτων μεγάλων αποστάσεων άλλαξε ριζικά τη φύση του τρόπου λειτουργίας του στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Η έλευση των πλοίων με καθολικά συστήματα κάθετης εκτόξευσης που μπορούν να εκτοξεύσουν LACM και ASCM μεγάλης εμβέλειας θεωρείται από τη Μόσχα ως ισχυρός πολλαπλασιαστής ισχύος που μπορεί να αντισταθμίσει τις ελλείψεις σε αριθμό και ποιότητα των πλοίων. Η έλευση μικρών πλοίων πολλαπλών αποστολών που μπορούν να επιτεθούν σε απομακρυσμένους στόχους από καλά προστατευμένες ζώνες κοντά στις ακτές της Ρωσίας προσθέτει μια πολυδιάστατη επιθετική και αμυντική ικανότητα που μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την αποτροπή του ΝΑΤΟ και άλλων αντιπάλων.
Οι κύριες αποστολές του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας κατά την επόμενη δεκαετία αναμένεται να συνίστανται στη διασφάλιση ότι η Μαύρη Θάλασσα δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως περιοχή για επιθέσεις εναντίον ρωσικών υποδομών, εγγυάται την προστασία ρωσικών εγκαταστάσεων και στρατιωτικών υποδομών στην Κριμαία, και θα χρησιμεύει ως ναύσταθμος για στρατιωτικές επιχειρήσεις και ναυτική διπλωματία στη Μεσόγειο. Η προστασία της περιοχής του Ευξείνου Πόντου θα πραγματοποιηθεί μέσω ενός συνδυασμού ισχυρών εναέριων και παράκτιων αμυντικών πλατφορμών, μαζί με την ανάπτυξη υποβρυχίων και πλοίων επιφανείας οπλισμένων με ικανά ASCM. Το πιο σημαντικό, η ικανότητα των υποβρυχίων και των πλοίων επιφανείας να εκτελέσουν προσβολές με σημαντικό αριθμό LACM σε χερσαίους στόχους αποσκοπεί να στείλει ένα αποτρεπτικό μήνυμα σε πιθανούς αντιπάλους, και συγκεκριμένα στα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ.
Δεδομένης της αντιφατικής φύσης της σχέσης της Ρωσίας με τη Δύση, ο στόλος της Μαύρης Θάλασσας θα αναλάβει επιπλέον αποστολές πέρα από τη Μαύρη Θάλασσα τα επόμενα χρόνια. Καθώς ο αριθμός των πλοίων αυξάνεται τα επόμενα πέντε έως 10 χρόνια, ο στόλος της Μαύρης Θάλασσας θα αναλάβει το ρόλο του κύριου προμηθευτή πλοίων στη μεσογειακή μοίρα της Ρωσίας. Εκτός από τη συνέχιση της παροχής βοήθειας για τις ρωσικές επιχειρήσεις στη Συρία, θα έχουν ρόλο προβολής ισχύος στη Μεσόγειο. Ακόμα και με μικρό αριθμό φρεγατών, ο στόλος θα αποτελέσει πιθανή απειλή για άλλες ναυτικές δυνάμεις στην περιοχή.
Αυτό δεν σημαίνει ότι το ρωσικό ναυτικό θα αναλάβει επιθετικές ενέργειες στη Μεσόγειο. Αντίθετα, στόχος του είναι να δημιουργήσει συμβατική αποτροπή ενάντια σε μια δυτική επίθεση απειλώντας να χρησιμοποιήσει τις δυνατότητες του αέρα και της θάλασσας για να προκαλέσει απαράδεκτα υψηλά πλήγματα στις εχθρικές ναυτικές δυνάμεις που προσπαθούν να εμπλέξουν ρωσικές δυνάμεις στη Μαύρη Θάλασσα ή στην ανατολική Μεσόγειο.
Στο μέλλον, φαίνεται πως ο στόλος της Μαύρης Θάλασσας αναμένεται να υποστηρίξει μια ακόμη μεγαλύτερη μεσογειακή μοίρα σκαφών. Οι ρωσικές προσπάθειες να επεκτείνουν την παρουσία τους στη Μεσόγειο θα περιλαμβάνουν επίσης όλο και περισσότερες βάσεις στη περιοχή. Τέτοιες βάσεις δεν θα παρέχουν απλώς μια ευκαιρία για ανεφοδιασμό και επισκευή πλοίων αλλά θα μπορούσαν επίσης να στεγάσουν συστήματα παράκτιας άμυνας που θα προστατεύουν τη πολεμική μοίρα Μεσογείου. Οι στόχοι της Ρωσίας για τον στόλο εκτείνονται πέρα από τα όρια της Μεσογείου. Καθώς ο στόλος ενισχύεται την επόμενη δεκαετία, ενδέχεται να αναλάβει την πρωταρχική ευθύνη για την περιπολία στην Ερυθρά Θάλασσα, στον Περσικό Κόλπο και στον Κόλπο του Άντεν, καθώς και στα δυτικά τμήματα της Αραβικής Θάλασσας, τα οποία επί του παρόντος είναι ευθύνη του στόλου του Ειρηνικού.
*Ο Υποναύαρχος (εα) Δημήτριος Τσαϊλάς ΠΝ δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου, είναι μέλος και ερευνητής του Ινστιτούτου για την Εθνική και Διεθνή Ασφάλεια.
Πηγή κεντρικής εικόνας: https://see.news/russian-black-sea-fleet-conducts-military-drills/