Ολοκληρωτισμός και δημοκρατίες σε ανταγωνισμό
Γράφει ο Γεώργιος Π. Μαλούχος
Κανονίστηκε κι αυτό: πλέον, ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα μπορεί να μείνει πρόεδρος της Ρωσίας μέχρι το… 2036! Ανέλαβε την εξουσία το 2000, οπότε αν μείνει μέχρι τότε που του επιτρέπει το νέο ρωσικό σύνταγμα θα έχει πίσω του τη μεγαλύτερη θητεία ηγέτη στον σύγχρονο κόσμο. Αλλά και αύριο το πρωί να φύγει, πάλι θα την έχει. Το υπόλοιπο θητείας του που προβλέπεται ισοδυναμεί εκείνο δύο αμερικανών προέδρων που θα εκλεγούν και οι δύο για το μέγιστο δυνατό τους χρόνο, δηλαδή για δύο θητείες έκαστος. Στο παρελθόν υπήρξαν ορισμένα προβλήματα με το σύνταγμα, οπότε ο Πούτιν έγινε από πρόεδρος πρωθυπουργός και το αντίστροφο. Αλλά λύθηκαν.
Φυσικά ο Πούτιν δεν είναι ο μόνος ηγέτης που έχει κανονίσει για τον εαυτό του μία μακρά παραμονή στην εξουσία. Δίπλα μας, στην Τουρκία, ο όψιμος σύμμαχος του Πούτιν, Ερντογάν κυβερνά από το 2004. Και την ίδια στιγμή με τον ρώσο πρόεδρο κανονίζει και αυτός τη θεσμική εις το διηνεκές παραμονή του στην εξουσία. Εχει κανείς αντίρρηση; Δεν υπάρχει πρόβλημα: φυλακές υπάρχουν. Μπορεί να μη χωράνε πλέον τους ποινικούς κρατουμένους, αλλά σίγουρα θα βρεθεί άπλετος χώρος για τους πολιτικούς. Για όσους λένε ότι ο Ερντογάν είναι πλέον δικτάτορας. Οι τελευταίοι άρχισαν να μπαίνουν μόλις προχθές, μετά τη διακήρυξη των 103 ναυάρχων, την οποία ο Ερντογάν χαρακτήρισε ως απόπειρα πραξικοπήματος – γελοιότητες δηλαδή. Ομως, δεν είναι οι μόνοι: χιλιάδες δημοσιογράφοι, αλλά και στρατιωτικοί, δημόσιοι υπάλληλοι, δικαστικοί, ή κάθε είδους αντιφρονούντες βρίσκονται με συνοπτικές διαδικασίες στις τουρκικές φυλακές, από τις οποίες πλήθος εξ αυτών δεν προβλέπεται να βγουν σύντομα.
Και πάλι όμως τα παραδείγματα δεν εξαντλούνται εδώ: πότε άκουσε κανείς να γίνονται γενικές εκλογές στην Κίνα; Και πότε περιμένει να ακούσει; Ποτέ, είναι η απάντηση. Βέβαια, σε αντίθεση με την Κίνα και τη Ρωσία, δύο χώρες που ήταν και παραμένουν αυτοκρατορίες, η Τουρκία δεν είναι. Μπορεί να θέλει να γίνει, αλλά δεν είναι. Επίσης, ξανά σε αντίθεση με εκείνες, η Τουρκία υποκρίνεται ότι θέλει να γίνει τμήμα της Ευρώπης.
Και η Ευρώπη υποκρίνεται ότι το συζητάει. Ομως με αυτή τη διαδικασία συντηρείται ένας ανοιχτός διάλογος που ουσιαστικά νομιμοποιεί το καθεστώς, ενώ ταυτόχρονα η Αγκυρα λαμβάνει διαρκώς οικονομική στήριξη από την Ευρώπη. Το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες, που δεν έχουν λεφτά για να αμοιβαιοποιήσουν χρέη Ευρωπαίων από την πανδημία, έχουν ουκ ολίγα για να κατευνάσουν την Τουρκία να μη μετατρέπει τους μετανάστες σε ανθρώπινο όπλο.
Και αυτή όταν θέλει κι άλλα στέλνει μερικά κύματα δουλεμπορικών στα ελληνικά νησιά με τη βοήθεια της τουρκικής ακτοφυλακής. Και τα παίρνει. Οχι φυσικά επειδή στις Βρυξέλλες ανησυχούν για την ελληνική κυριαρχία, αλλά επειδή φοβούνται μήπως τελικά όλοι αυτοί οι άνθρωποι καταφέρουν με κάποιο τρόπο να φτάσουν μέχρι την κεντρική και τη δυτική Ευρώπη. Αυτό είναι που τους απασχολεί.
Η Ευρώπη έχει μπει στη λογική να πληρώνει την Τουρκία για να αποφύγει τον εκβιασμό της. Και καταφέρνει το αντίθετο. Αλλά επειδή αυτό εκδηλώνεται ιδίως έναντι της Ελλάδας δεν την απασχολεί και πολύ. Επίσης, έχει μπει στη λογική της κινεζοποίησης των εργασιακών της σχέσεων, μπας και καταφέρει να μην την καταπιεί τελείως η Κίνα σε ένα βαραθρώδες ισοζύγιο συναλλαγών. Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στις δημοκρατίες και στα ολοκληρωτικά καθεστώτα ήταν, είναι και θα είναι άνισος.
Σημαδεμένος. Και η λογική σύμφωνα με την οποία αυτά πρέπει διαρκώς να τα χαϊδεύει κανείς, έχει αποδειχθεί πολλές φορές στην ιστορία λανθασμένη. Οταν οι δημοκρατίες κάνουν παθητικά τα γλυκά μάτια στον ολοκληρωτισμό, ουδέποτε βγαίνει σε καλό.
πηγή: in.gr
