Σκέψεις γύρω από την αμερικανική αποχώρηση από το Αφγανιστάν
Γράφει ο Κωνσταντίνος Νικολετόπουλος
Προχθές, είδαμε τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να ανακοινώνει την αμερικανική αποχώρηση, αλλά και την αποχώρηση του ΝΑΤΟ, μετά από 20 χρόνια παραμονής στο Αφγανιστάν. Πολλοί θα σπεύσουν να συγχαρούν τον Αμερικανό πρόεδρο που βάζει τέλος στοΝ πιο μακρόχρονο πόλεμο της αμερικανικής ιστορίας. Το ερώτημα που προκύπτει όμως, και πρέπει να απαντηθεί, είναι κατά πόσο επέρχεται πραγματική ειρήνη, σταθερότητα και ασφάλεια στο Αφγανιστάν. Ο πρόεδρος Μπάιντεν θεωρεί ότι οι ίδιοι οι Αφγανοί πρέπει να λύσουν μόνοι τους τα προβλήματα τους. Είναι όμως αυτό εφικτό και ρεαλιστικό;
H πραγματικότητα είναι ότι, ενώ έχουν ήδη ξεκινήσει διαπραγματεύσεις μεταξύ αφγανικής κυβέρνησης και Tαλιμπάν από τον Οκτώβριο του 2020, δυστυχώς η βία παραμένει σε υψηλά επίπεδα, δεδομένου ότι οι Ταλιμπάν δεν αναγνωρίζουν την κυβέρνηση Γκάνι . Παράλληλα, σε όποιες περιοχές ελέγχουν, εξακολουθούν να εφαρμόζουν απάνθρωπες τακτικές εναντίον του ντόπιου πληθυσμού.
Οι τακτικές των Ταλιμπάν θέτουν σε αμφιβολία την τήρηση των συμφωνηθέντων, γύρω από την συμφωνία που υπογράφηκε μεταξύ ΗΠΑ και Ταλιμπάν, η οποία μεταξύ άλλων προβλέπει μείωση της βίας και σεβασμό των δικαιωμάτων των γυναικών και των μειονοτήτων. Αυτά στις περιοχές που ελέγχουν οι Ταλιμπάν δεν τηρούνται. Επίσης, σύμφωνα με τη δήλωση Μπάιντεν, η αμερικανική αποχώρηση ξεκινάει τη 1η Μαΐου και ολοκληρώνεται την 11η Σεπτεμβρίου . Ωστόσο, με βάση τη συμφωνία της Ντόχας η αποχώρηση των αμερικανών και του ΝΑΤΟ θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί τη 1η Μαΐου . Για τους Ταλιμπάν τυχόν έναρξη της αποχώρησης τη 1η Μαΐου και όχι ολοκλήρωση της τη συγκεκριμένη ημερομηνία αποτελεί κατάφωρη παραβίαση της συμφωνίας της Ντόχα, με την εξτρεμιστική οργάνωση να απειλεί με αντίποινα . Εδώ υπάρχει λοιπόν ο πρώτος αστερίσκος , δηλαδή τί θα γίνει την 1η Μαΐου αν οι Ταλιμπάν αρχίσουν επιθέσεις εναντίον αμερικανικών στόχων ή στόχων του ΝΑΤΟ . Πώς θα αντιμετωπιστούν οι επιθέσεις των Ταλιμπάν, όταν με βάση την τελευταία ανακοίνωση η 1η ταξιαρχία Αμερικανών αλεξιπτωτιστών έχει παραμείνει στο Αφγανιστάν με μόλις 38 στελέχη; Η πλειονότητα επίσης των αμερικανικών στρατευμάτων στην βάση Μπαγρκάμ στην Καμπούλ έχει ήδη αποχωρήσει, άρα δημιουργείται το ερώτημα σε ενδεχόμενες επιθέσεις των Ταλιμπάν ποια θα είναι η μαχητική αξία της Resolute Support Mission. Με βάση τα παραπάνω, κατά την προσωπική μου άποψη, έπρεπε να παραμείνει στη χώρα μια μικρή Νατοϊκή δύναμη με σκοπό την επίβλεψη των συμφωνηθέντων που υπογράφηκαν στη Ντόχα.
Ένα άλλο κεφάλαιο λέγεται ‘’Βόρεια συμμαχία’’ (ένοπλο σώμα Αφγανών που επιδίωκε την ανατροπή των Ταλιμπάν). Πολλά μέλη της Βόρειας Συμμαχίας εκτός από πολέμαρχοι ήταν και πρωταγωνιστές για μεγάλο χρονικό διάστημα από την ανατροπή του καθεστώτος των Ταλιμπάν, αλλά και μετά έγιναν πρωταγωνιστές στην πολιτική ζωή του Αφγανιστάν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο στρατηγός Αμπντούλ Ρασίντ Ντοστούμ ο οποίος ήταν ανώτερος αξιωματικός της Βόρειας Συμμαχίας . Η οποία όμως μετά τη δολοφονία του ηγέτη της Αχμάντ Σαχ Μασούντ διασπάστηκε και μάλιστα όταν εισέβαλλαν τα πρώτα αμερικανικά στρατεύματα στη χώρα συμμάχησαν με μια οργάνωση διασπασμένη. Στη μάχη της ‘Μαζάρ Σαρίφ μάλιστα η ομάδα του λοχαγού Νέλσον (επικεφαλής των Αμερικανικών δυνάμεων) συμμάχησε με τον Αμπντούλ Ρασίντ Ντοστούμ και προσπάθησαν να καταλάβουν τη πόλη, ωστόσο τη πόλη διεκδικούσε και ο στρατηγός Άττα (μέλος κι αυτός της ‘’Βόρειας Συμμαχίας’’, αλλά αντίπαλος του Ντοστούμ) . Η συμμαχία του Ντοστούμ με τον λοχαγό Μίτς Νέλσον παραλίγο να καταρρεύσει όταν το στρατηγείο του αμερικανικού στρατού έστειλε μια ακόμα ομάδα ειδικών δυνάμεων, αυτή τη φορά στο πλευρό του στρατηγού Άττα, ανταγωνιστή του Ντοστούμ. Μην ξεχνάμε επίσης ότι το 2018 έγινε απόπειρα δολοφονίας του κατά την επιστροφή του στο Αφγανιστάν στην οποία σκοτώθηκαν 14 άνθρωποι. Τόσο οι Ταλιμπάν όσο και το Ισλαμικό Κράτος τον μισούν. Ίδια αισθήματα έχουν οι Ταλιμπάν και για τον Αμπντουλάχ –Αμπντουλάχ, σημερινό αντιπρόεδρο του Αφγανιστάν. Είναι λοιπόν ακόμα ένα καίριο ερώτημα το πως άνθρωποι με δεσμούς μίσους θα μπορέσουν να συμφιλιωθούν ώστε να προχωρήσει το Αφγανιστάν στην επόμενη μέρα!
Πηγές:
https://www.dw.com/en/afghan-peace-talks-open-in-qatar-with-calls-for-ceasefire/a-54908669
https://tolonews.com/afghanistan-166365