Η κλεψύδρα των Ελληνοτουρκικών
Γράφει ο Αλέξανδρος Νίκλαν
Σύμβουλος Θεμάτων Ασφαλείας
Παρατηρώντας με προσοχή ό,τι συμβαίνει σε γεωπολιτικό επίπεδο δεν είναι δύσκολο να αντιληφθούμε τη διαφαινόμενη αλλαγή ισορροπιών στην ευρύτερη περιοχή της NA Μεσογείου
Αρχικά, θα πρέπει να μπούμε στη διαδικασία κρίσης και να αναλογιστούμε πώς εδώ και περίπου 4-5 χρόνια, η Ελλάδα είχε λάβει κυρίαρχη θέση στο τμήμα αυτό της γεωπολιτικής σκακιέρας. Δυστυχώς για εμάς δεν το αντιληφθήκαμε νωρίς, είτε λόγω ανικανότητας πολιτικής ηγεσίας, είτε λόγω εσωστρέφειας και μειωμένης αντίληψης των καταστάσεων. Η Τουρκία ήδη από το 2016 και μετά, με τις δηλώσεις Ερντογάν που χτυπούσαν το “αμερικανικό βαθύ κράτος” καθώς και κάποιες κινήσεις στη Μ.Ανατολή , είχε ερεθίσει αρκετούς οι οποίοι σιγά σιγά έχτισαν μέτρα αντίδρασης κατά του Τούρκου προέδρου – είναι σημαντικό να ξεχωρίσουμε τον Ερντογάν από την Τουρκία και να τονίσουμε πως η Δύση αλλά και ο Αραβικός κόσμος επιθυμεί να απομονώσει τον Τούρκο πρόεδρο και όχι την Τουρκία.
Εκείνο τώρα που πρέπει να αντιληφθούμε και πάλι είναι πώς ο χρόνος που έχουμε εύνοια συνθηκών, σταδιακά μειώνεται με τελικό σημείο το 2023, χρονιά εκλογών για την Τουρκία, όπου μάλλον ο Ερντογάν θα αποκαθηλωθεί. Γι΄αυτό και αρκετοί παίκτες τείνουν να στηρίζουν και πάλι την Τουρκία, αλλά όχι τον Τούρκο πρόεδρο. Αρκεί να παρατηρήσουμε πώς κινούνται οι αναφορές και τα άρθρα/αναλύσεις πολλών δυτικών ΜΜΕ που φαίνεται να στηρίζουν απροκάλυπτα την αξιωματική αντιπολίτευση της Τουρκίας και γενικότερα το κεμαλικό κατεστημένο που μοιάζει να ξεπηδάει στο προσκήνιο της πολιτικής σκηνής της γειτονικής χώρας και επιζητεί διακαώς σχέσεις με τη Δύση.
Στον αντίποδα, ιδιαίτερα σημαντικό είναι το ερώτημα πόσο θα αντέξει ο Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο. Ας μη θεωρούμε δεδομένο πώς θα ολοκληρώσει με ευκολία ακόμη και την τρέχουσα θητεία του. Διότι ως γνωστό είναι αρκετά μεγάλος ηλικιακά και η ζωή ενός Προέδρου, ειδικά του Προέδρου των ΗΠΑ, έχει τρομερή ένταση και δυσκολίες. Προσωπικά θεωρώ την Καμάλα Χάρις, αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Μπάιντεν, εξαιρετικά επικίνδυνη για τα δικά μας συμφέροντα αφού, ανά καιρούς, έχει δείξει παρόμοιες τακτικές και πρακτικές με αυτές της Χίλαρι Κλίντον.
Σ’ όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί μια στάση αναμονής από της Λιβύης, η προσπάθεια επαναπροσέγγισης της Αιγύπτου από την Τουρκία, όπως και μια ηπιότερη στάση πλέον του Μακρόν που έχει αρκετά σοβαρά εσωτερικά προβλήματα για την ασφάλεια της χώρας του.
Η Ελλάδα είναι, όπως χαρακτηριστικά θα μπορούσαμε να πούμε, στο μάτι του κυκλώνα που έχει μεταβάλλει κάποιες καταστάσεις στην ευρύτερη περιοχή, σύντομα όμως θα περάσει και πάλι στην ένταση του, γεγονός που είναι πιθανό να φέρει πάλι τα πάνω-κάτω στα ισορροπίες ισχύος. Είναι εξαιρετικά σημαντικό για εμάς να διασφαλίσουμε το μέγιστο δυνατό σε βοήθεια, παροχές, στρατηγικούς και τακτικούς στόχους ως το τέλος του 2022 με αρχές 2023, καθώς φοβάμαι πάρα πολύ, πώς με την νέα ηγεσία στην Τουρκία θα αλλάξουν και πολλά από τα δεδομένα που πλέον θεωρούμε υπέρ μας. Αν και ο Ερντογάν αυτή τη στιγμή φαίνεται να διατηρεί την εξουσία, στην οποία παραμένει σταθερά τα τελευταία χρόνια, ουδείς μπορεί να εγγυηθεί ότι θα παραμείνει σ΄αυτή καθώς στο εσωτερικό της χώρας του αντιμετωπίζει πολλαπλά προβλήματα. Από τη μια η ακραία φτώχεια και από την άλλη οι περιπτώσεις διαφθορά για τις οποίες κατηγορείται σε συνδυασμό με την αποστροφή της Δύσης αλλά και των ηγετών του αραβικού κόσμου (πλην Ιράν) προς το πρόσωπό του, δεν θα πρέπει να θεωρείται απίθανο να μην καταφέρει το 2023, χρονιά εκλογών, όπου συμπληρώνται και τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας, να παραμείνει στο Προεδρικό Μέγαρο. Η ενδεχόμενη πτώση Ερντογάν και η άνοδος στην εξουσία ενός κεμαλικού Προέδρου, αλλάζει άρδην τα δεδομένα για την Ελλάδα και ό,τι έχουμε κατακτήσει.
Δυστυχώς όσο και αν δεν μας αρέσει , το πληθυσμιακό και γεωγραφικό μέγεθος και η επιρροή της γειτονικής χώρας, έχει κάνει πλέον πραγματικότητα την φράση του Κονδύλη που ανέφερε πώς η Ελλάδα σταδιακά θα δορυφοριοποιηθεί έναντι της Τουρκίας, εκτός και αν..
Εκτός και αν η Ελλάδα καταφέρει και ενισχυθεί αρχικά σε στρατιωτική ισχύ ΑΜΕΣΑ και με τέτοιο τρόπο που να την κάνει ένα άκρως επικίνδυνο κράτος, το οποίο θα ήταν τρελό να του επιτεθεί κάποιo άλλο κράτος. Επίσης, θα πρέπει με κάποιο τρόπο να δεσμεύσει τις επενδύσεις που ήδη γίνονται στην χώρα, ενώ να λάβει και ανταλλάγματα με γραπτή δέσμευση όσον αφορά την χρήση βάσεων εντός του εδάφους μας.
Θεωρώ ότι είναι πλέον θέμα χρόνου που δεν τρέχει υπέρ μας, όπως στην αρχή αλλά με φθίνουσα πορεία προς χρονικό ορόσημο τις εκλογές του 2023 στην Τουρκία, όπου το ενδεχόμενο να ξηλωθεί ο Ερντογάν κατά την προσωπική μου γνώμη, είναι παραπάνω από πιθανό.