Συμφωνία Σάικς–Πικό και το διαμοίρασμα των εδαφών του Μεγάλου Ασθενή

Προέβλεπε ότι μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου:
α) η Ρωσία θα αποκτούσε την επαρχία του Ερζερούμ, του Βαν, της Τραπεζούντας και του Μπιλίς
β) η Γαλλία θα αποκτούσε τον Λίβανο, τα παράλια της Συρίας, τα Άδανα, την Κιλικία, το Γκαζίαντεπ, την Ούρφα, το Μαρντίν, το Ντιγιάρμπακιρ και την Μοσούλη
γ) η Μεγάλη Βρετανία θα αποκτούσε την νότια Μεσοποταμία με τη Βαγδάτη και τα λιμάνια της Χάιφας και της Άκρας (σημερινό Ισραήλ) και δ) η Παλαιστίνη θα ετίθετο υπο διεθνές καθεστώς.

Επίσης προέβλεπε ότι στις περιοχές που θα ήταν στη βρετανική και στη γαλλική σφαίρα επιρροής θα σχηματιζόταν μια συνομοσπονδία αραβικών κρατών ή ένα ανεξάρτητο αραβικό κράτος.

Οι επεμβάσεις όμως των Μ. Δυνάμεων είχαν ήδη μεγάλη προϊστορία. Όλος ο 19ος είναι αιώνας επεμβάσεων και συμφερόντων. Κορυφώθηκαν στις αρχές του 20ου. Η Γαλλία είχε στα χέρια της ένα σημαντικό ποσοστό του οθωμανικού χρέους, ενώ ήδη από το 1909 είχε δημιουργηθεί η Anglo-Persian Oil Company, η μετέπειτα BP. Η Γερμανία από την άλλη από τα τέλη του 19ου αιώνα έχει σαφέστατα οικονομικά συμφέροντα στην οθωμανική Ανατολή. Έχει μείνει στην ιστορία η “Ανατολική Πολιτική του Bülow” από τον Υπουργό Εξωτερικών και Καγκελάριο της Γερμανικής Αυτοκρατορίας Bernhard Heinrich Karl Martin von Bülow (για αυτό μπορείτε να διαβάσετε σχετικό άρθρο μου εδώ: Η Ανατολική Πολιτική Του Bülow). 

Η Ανατολική Πολιτική μάλιστα της Γερμανίας είχε επηρεάσει και την ελληνική εξωτερική πολιτική. Είχε δημιουργηθεί υπό την αιγίδα των Γερμανών ένα άτυπο αντισλαβικό μέτωπο με την Ελλάδα και την Ρουμανία. Η Γερμανία ήθελε να εμποδίσει την δημιουργία ενός κοινού μετώπου εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στην οποία υπήρχαν σημαντικά γερμανικά οικονομικά συμφέροντα.

Πού κατέληξε η συμφωνία Συμφωνία Σάικς–Πικό; Στην ολοκληρωτική ακύρωση. Η Επανάσταση των Μπολσεβίκων ανέτρεψε τα πάντα. Οι Μπολσεβίκοι μάλιστα ανακάλυψαν το μυστικό αυτό σύμφωνο και το δημοσίευσαν στις 23 Νοεμβρίου του 1917 στις εφημερίδες Izvestia και Pravda. Το 1915 οι Δυτικοί υποσχέθηκαν περιοχές της Μ. Ασίας στην Ιταλία με την συνδιάσκεψη Αγίου Ιωάννη της Μωριέννης (1917). Η Ελλάδα βρέθηκε να αποκτά την Ζώνη Σμύρνης προκαλώντας την μήνιν της Ιταλίας.

Η Μικρά Ασία βρέθηκε κατακερματισμένη σε ζώνες επιρροής(Μ. Βρετανίας, Γαλλίας, Ελλάδας, Ιταλίας). Όπως είπα σε προηγούμενο ποστ, είναι αμφίβολο αν υπάρχει τουρκικό έθνος. Ο Κεμάλ οδήγησε εξαθλιωμένα μουσουλμανικά στίφη απέναντι σε μία κατακερματισμένη Μ. Ασία. Ο Ερντογάν ίσως θα έπρεπε να φοβάται μία ενδεχόμενη επανάληψη της Ιστορίας…

Σημείωση: Στον πρώτο χάρτη εικονίζεται η χάραξη των ζωνών επιρροής σύμφωνα με την συμφωνία Σάικς–Πικό. Στον δεύτερο χάρτη η Μ.Ασία μετά την συνθήκη των Σεβρών – 1920.