Ο πόλεμος της Κορέας και η Ελλάδα

Γράφει ο ιστορικός Παναγιώτης Γέροντας

Στις 18 Ιουνίου του 1953 στο πλαίσιο του Πολέμου της Κορέας, το Ελληνικό Εκστρατευτικό Σώμα αποκρούει ισχυρή επίθεση κινεζικού συντάγματος στο ύψωμα Χάρι (440).

Το 1950 για την Ελλάδα μόλις είχε τελειώσει ο Εμφύλιος Πόλεμος, ενώ σε πολλά μέρη της Υφηλίου, στα σύνορα των κόσμων, οι δυο Υπερδυνάμεις Η.Π.Α. και Ε.Σ.Σ.Δ. πάλευαν για την κυριαρχία στις περιφερειακές δομές του διπολικού συστήματος. Ένα από αυτά ήταν η Κορέα που μετά την ήττα της Ιαπωνίας είχε απελευθερωθεί ικανοποιώντας έτσι ένα διαχρονικό ποθο των Κορεατων. Μπήκαν όμως παράλληλα στο έδαφός της σοβιετικά στρατεύματα στον βορρά και αμερικανικά στο νότο. Η χερσόνησος χωρίστηκε σε δύο ζώνες, βόρεια και νότια του 38ου Βόρειου Γεωγραφικού Παράλληλου. Από εκεί και πέρα ο διχασμός υπήρξε αμετάκλητος.

Το 1948 έγιναν εκλογές στο νότιο τμήμα, με την επίβλεψη μιας «Προσωρινής Επιτροπής» του Ο.Η.Ε. Στις 15 Αυγούστου 1948, ιδρύθηκε η Δημοκρατία ης Κορέας (Νότια Κορέα). Πρόεδρος εκλέχθηκε ο Σίνγκμαν Ρι (Λι Σούνγκμαν). Στις 25 Αυγούστου έγινε εκλογή αντιπροσώπων στο βόρειο τμήμα και σχηματίστηκε κυβέρνηση της Λαϊκής Κορέας με πρόεδρο τον Κιμ ιλ-Σουνγκ. Ένα μήνα αργότερα ανακηρύχθηκε επίσημα η Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας (Βόρεια Κορέα).

Η συνύπαρξη των δύο κρατών ήταν προβληματική. Στις 25 Ιουνίου 1950 ο βορειοκορεατικός στρατός πέρασε αιφνιδιαστικά τη μεθόριο του 38ου Παράλληλου και στις 28 Ιουνίου κατέλαβε τη Σεούλ. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. διέταξε τη Βόρεια Κορέα να σταματήσει την επίθεσή της και παράλληλα κάλεσε τα κράτη μέλη του οργανισμού να προσφέρουν στρατιωτική βοήθεια στη Νότια Κορέα. Σε αυτό ο Αμερικάνος Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν ανταποκρίθηκε αμέσως. Στις 30 Ιουνίου στρατιωτικές δυνάμεις των Η.Π.Α., που βρίσκονταν στην Ιαπωνία, άρχισαν την εμπλοκή τους στον πόλεμο. Επικεφαλής τους ήταν ο 70χρονος διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων του Ειρηνικού Douglas Mac Arthur (1880-1964). Σταδιακά, στις δυνάμεις των Η.Π.Α. προστέθηκαν άνδρες από τις εξής χώρες: Αυστραλία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Καναδάς, Κολομβία, Αιθιοπία, Γαλλία, Ελλάδα, Ολλανδία, Νέα Ζηλανδία, Φιλιππίνες, Νότιος Αφρική, Ταϊβάν, Ταϊλάνδη, Τουρκία και Μ. Βρετανία.

Η Ελλάδα συμμετείχε με το Εκστρατευτικό Σώμα Ελλάδος (ΕΚ.Σ.Ε.), ήτοι ένα ενισχυμένο Τάγμα Πεζικού και ένα Σμήνος της Αεροπορίας, το 13ο Σμήνος Μεταφορών, με αεροσκάφη C-47 Dakota. Το Σμήνος συγκροτήθηκε στα μέσα Οκτωβρίου 1950 και αναχώρησε για την Κορέα στις 11 Νοεμβρίου του ίδιου έτους. Το αποτελούσαν 7 αεροσκάφη της 355 Μοίρας Μεταφορών, που είχε έδρα την Αεροπορική Βάση της Ελευσίνας και προσωπικό από διάφορες ειδικότητες. Το ενισχυμένο Τάγμα Πεζικού είχε δύναμη 1.000 περίπου ανδρών.

Το Ελληνικό Εκστρατευτικό Σώμα πολέμησε γενναία και αποτελεσματικά αποσπώντας διθυραμβικα σχόλια και διακρίσεις από Αμερικάνους και Κορεάτες. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο πόλεμος στην Κορέα ήταν ιδιαίτερα σκληρός λόγω και της σημαντικής στήριξης των Κινέζων στους Βορειοκορεατες, ενώ η Ε.Σ.Σ.Δ., με απόλυτη μυστικότητα, τους ενίσχυε με στρατιωτικό υλικό και με πληρώματα που επάνδρωναν τα αεροσκάφη MiG-15.

Η πρώτη μεγάλη επιτυχία του ΕΚΣΕ σημειώθηκε τη νύχτα της 29/1/1951, όταν ο 3ος Λόχος κατάφερε να απωθήσει μεγάλη εχθρική δύναμη στο ύψωμα 381, προκαλώντας πολλές απώλειες στους αντιπάλους. Δυο Έλληνες αξιωματικοί και εννιά οπλίτες έχασαν εκεί τη ζωή τους.
Άλλες σημαντικές μάχες στις οποίες πήρε μέρος το ελληνικό Τάγμα Πεζικού ήταν:
Στο ύψωμα 325 (Μάρτιος 1951), στο ύψωμα Σκοτς (Οκτώβριος 1951), στο ύψωμα Νόρι (Σεπτέμβριος 1952) και στο ύψωμα Χάρι (Ιούνιος 1953).

Τα ελληνικά αεροσκάφη πήραν μέρος σε 2.196 αποστολές. Τέσσερα Dakota C-47 καταστράφηκαν και 12 αεροπόροι μας σκοτώθηκαν. Συνολικά, οι ελληνικές απώλειες ήταν βαριές: 186 άνδρες νεκροί (από τους οποίους 21 αξιωματικοί) και 566 (ή σύμφωνα με άλλες πηγές 614) τραυματίες. Από την άλλη το αντίστοιχο τουρκικό σώμα αποδεκατιστηκε πλήρως.

[Στη πρώτη εικόνα εικονίζονται στελέχη του ΕΚΣΕ.
Στη δεύτερη εικονίζεται η αναχώρηση του 13ου Σμήνους Μεταφορών για την Κορέα.
Στη τρίτη ο Α/ΓΕΑ Υποπτέραρχος Εμ. Κελαϊδής παραδίδει τη Σημαία κατά την αναχώρηση του 13ου Σμήνους για την Κορέα στον αρχηγό της αποστολής Επισμηναγό Ι. Χατζάκη (οι δυο “αεροπορικές” φωτογραφίες είναι από το αρχείο του του Σμηνάρχου (Ρ) Ιωάννου Κατζαγιαννάκη). Στον πρώτο χάρτη παρουσιάζεται η εισβολή του Βορειοκορεατικου Στρατού (κόκκινα βέλη), ενώ στον δεύτερο η “Δυτική αντεπίθεση” (γαλάζια βέλη).]

Διαβάστε επίσης: Ο πόλεμος της Κορέας