29/03/2024

Η ΝΕΑ ΜΕΓΑΛΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ

Γράφει ο Αναστασόπουλος Φώτιος-Νεκτάριος* 

 

 Η Μεσόγειος αποτελεί μία θάλασσα με τεράστια γεωστρατηγική σημασία. Ελέγχει τρεις περιοχές κλειδιά (Γιβραλτάρ, Δαρδανέλια, Σουέζ), και ενώνει δύο ηπείρους. Οι Ηνωμένες πολιτείες, για τους δικούς τους λόγους (ένας βασικός είναι η επικέντρωσή του ενδιαφέροντος σε άλλες περιοχές), ύστερα από μια μακροχρόνια παρουσία στην περιοχή αναγκάζονται να την εγκαταλείψουν με το κενό που να δημιουργείται είναι μεγάλο. Φυσικά ένα μεγάλο μέρους του ελέγχου ανήκει στα κράτη της που την αποτελούν, ωστόσο απουσιάζει η δύναμη που θα ενώσει αυτά τα κράτη υπό νέα διοίκηση.

 

 Ο λόγος για την Γαλλία που μετά το περιβόητο AUKUS, μοιάζει να ενεργεί μόνη της υπερασπιζόμενη τα συμφέροντα της και να ανακτά ρόλο στα διεθνή τεκταινώμενα. Η απουσία της από τον Ινδο-ειρηνικό την οδήγησε να προσανατολιστεί στην Μεσόγειο, την στιγμή μάλιστα που η σχέση της σε διμερές επίπεδο με την Ελλάδα μοιάζει να βρίσκεται στον υψηλότερο ιστορικό επίπεδο. Η μερική αποχώρηση των Η.Π.Α από την Μεσόγειο τις αναγκάζει να ορίσουν τοποτηρητές, οι οποίοι δεν μπορούν να είναι άλλοι από τους παραδοσιακούς νατοϊκούς συμμάχους τους. Αναγνωρίζουν στην Ελλάδα ότι αποτελεί πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή, ενώ αισθάνονται την ανάγκη να αποκαταστήσουν την Γαλλία μετά το ΑUKUS.

 

Δεδομένου ότι κανένας από τους παραδοσιακούς συμμάχους της Δύσης δεν διαθέτει την ικανότητα να δρα κατά μόνας στην μεγάλη γεωγραφική έκταση της Μεσογείου, οι Ηνωμένες Πολιτείες ποντάρουν σε ένα σχήμα 3+1(Η.Π.Α – Ελλάδα – ΗΑΕ – Ισραήλ) ενώ εξετάζεται και το γεγονός να καθοδηγούνται υπό την Γαλλία. Ήδη η πρόσφατη συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ Ελλάδας- Γαλλίας (πέραν της ρήτρας αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής) προωθεί και την συνεργασία και συντονισμό δράσεων σε διμερές περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

 

Από την άλλη πλευρά, μοιάζουν να αναβιώνουν οι σχέσεις διασύνδεσης με την Ινδία. Οι ισχυροί δεσμοί Γαλλίας-Ινδίας επιβεβαιώθηκαν μετά την υπογραφή του AUKUS. H Ινδία ήταν η πρώτη χώρα που προσεταιρίστηκε η Γαλλία μετά τον σαφή αποκλεισμό της από το σύμφωνο. Και εδώ κρίνεται αναγκαίο να γίνει μία αναφορά στην Ινδία. Αποτελεί μία από τις κορυφαίες οικονομίες παγκοσμίως, είναι πυρηνική δύναμη ενώ αποτελεί και το «αντίπαλο δέος του Πακιστάν». Γεωπολιτικά συνδέει  την Μεσόγειο με τον Ινδικό και κατά προέκταση τον Ειρηνικό ωκεανό. Συνεπώς, σχηματίζεται ένα πλαίσιο συνεργασίας που ξεκινά από τον Ατλαντικό, συνεχίζει στην Μεσόγειο και φτάνει ως τον Ινδό-ειρηνικό.

 

Είναι σαφές λοιπόν, πως οι Η.Π.Α δεν μπορούν να έχουν παρουσία σε ένα τόσο μεγάλο γεωγραφικό εύρος, αναγκάζονται λοιπόν να επενδύσουν στους περιφερειακούς συσχετισμούς που διαμορφώνονται στην περιοχή, εξισορροπώντας παράλληλα την επιρροή της Ρωσίας-Κίνας. Για τον λόγο αυτό θα αναγκαστούν να ορίσουν ως αντικαταστάτη την Γαλλία, οποία θα ενώσει τα κράτη της Μεσογείου( ήδη έγινε αρχή με το EUMED 9), θα προσδώσει κύρος στην συμφωνία, ενώ θα αναβαθμίσει διπλωματικά και στρατιωτικά, τα κράτη αυτά.

 

Και στο σημείο αυτό έρχεται να «κουμπώσει» η γεωγραφική θέση της Ελλάδας. Όπως πολύ σωστά έχει αναφερθεί ως  «σταυροδρόμι των ηπείρων» αφού συνδέει την Ευρώπη με την Ασία. Τα τελευταία χρόνια η ελληνική διπλωματία έχει κάνει  «άλματα» και έχει αποκτήσει εξωστρεφή εξωτερική πολιτική. Έχει προωθήσει την διμερή συνεργασία με κράτη της Μεσογείου, ενώ έχει λόγο για τα ζητήματα στην περιοχή. Οι σχέσεις με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και τα Εμιράτα βρίσκονται σε υψηλό διμερές και πολυμερές επίπεδο, παρόλα αυτά επιτρέπεται η εμβάθυνση σε τομείς όπως η ενέργεια, οι επενδύσεις το εμπόριο και ο τουρισμός. Οι πρόσφατες συμφωνίες με την Γαλλία και τις Ηνωμένες πολιτείες ενίσχυσαν το διεθνή αποτύπωμα της χώρας και επιβεβαίωσαν την στενή σχέση με τους εταίρους. Κάτω από αυτές τις συνθήκες η Ελλάδα δείχνει να κατανοεί την ανασύσταση δυνάμεων και να αποκτά ισχυρό περιφερειακό ρόλο. Η αναβάθμισή της στρατιωτικής της ισχύος και οι διπλωματικές της επιτυχίες, ανοίγουν δρόμο στο να παρεμβαίνει και να καθορίζει τις εξελίξεις στο «νότιο υπογάστριο του ΝΑΤΟ»  την στιγμή που η ανάγκη αναμόρφωσης της συμμαχίας μοιάζει πιο απαραίτητη από ποτέ. Τέλος, οι στενοί δεσμοί με την Γαλλία πρέπει να εμβαθύνουν και να αποκτήσουν και οικονομικά χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα οι άμεσες ξένες επενδύσεις ενώ πρέπει να προωθηθούν και οι σχέσεις με την Ινδία, ήδη έγινε μια αρχή παρόλα αυτά κρίνεται απαραίτητη η αναβάθμιση των διμερών σχέσεων, σε τομείς όπως η άμυνα(με την διενέργεια για παράδειγμα κοινών στρατιωτικών ασκήσεων) και η οικονομία, μεταξύ των δύο χωρών.

 

*φοιτητής στο τμήμα πολιτικής επιστήμης και το διεθνών σχέσεων

Facebooktwitterredditpinterestlinkedinmail
Geopolitics & Daily News Copyrights Reserved 2024